Ο πόλεμος στην Ουκρανία, η γαλλική πρόταση για δημιουργία σχήματος πολιτικής σύνδεσης και συντονισμού μεταξύ των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και άλλων χωρών της Ευρώπης (πχ. τη μετά-Brexit Βρετανία), η ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων και η πιθανότητα εφαρμογής της ειδικής πλειοψηφίας σε αποφάσεις της ΕΕ: αυτα ήταν τα βασικά σημεία της συνέντευξης Τύπου που παραχώρησαν το βράδυ της Δευτέρας ο καγκελάριος της Γερμανίας Ολαφ Σολτς και ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, στην πρώτη επίσκεψη του τελευταίου στο εξωτερικό μετά την επανεκλογή του στο Ελιζέ.

«Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει σφυρηλατήσει και πάλι την Ευρώπη, τη Γερμανία και τη Γαλλία. Είμαστε αποφασισμένοι να υπερασπιστούμε τα θεμέλια της ύπαρξής μας, με όλες μας τις δυνάμεις», δήλωσε ο Ολαφ Σολτς, ενώ ο Εμανουέλ Μακρόν επαναβεβαίωσε την πρόθεση της Ευρώπης να συνεχίσει να στηρίζει την Ουκρανία στρατιωτικά, οικονομικά και ανθρωπιστικά. Οι δύο ηγέτες τόνισαν κατ΄επανάληψη ότι χρειάζεται άμεση κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία προκειμένου να συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις, με τον Ολαφ Σολτς να επαναλαμβάνει ότι δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή μια υπαγορευμένη από τη Μόσχα ειρήνη. Ο γάλλος πρόεδρος, αναφερόμενος στην ομιλία του Βλαντίμιρ Πούτιν στην Κόκκινη Πλατεία, σημείωσε ότι δεν έφερε κάποια κλιμάκωση, σε επίπεδο γεωγραφικό ή χρήσης όπλων, «αλλά αυτό δεν αρκεί, απαιτείται κατάπαυση του πυρός».

Σε ό,τι αφορά την προοπτική ένταξης της Ουκρανίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση, ο Εμανουέλ Μακρόν επανέλαβε αυτό που είχε πει προηγουμένως στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ότι η διαδικασία μπορεί να διαρκέσει πολύ, ακόμη και εάν επιταχυνθεί. Επαναδιατύπωσε, δε, την πρόταση για τη δημιουργία μιας «πολιτικής ευρωπαϊκής κοινότητας», ενός σχήματος συνεργασίας της ΕΕ με διάφορες χώρες οι οποίες δεν είναι μέλη της, αλλά μοιράζονται τις ευρωπαϊκές αξίες.

«Απαιτείται ένα νέο σχήμα, το οποίο θα φέρει μαζί του νέες μορφές αλληλεγγύης και θα ανταποκρίνεται στη γεωγραφία», δήλωσε και αναφέρθηκε ενδεικτικά στη Βρετανία που είναι πλέον εκτός ΕΕ, ή τη Βοσνία – Ερζεγοβίνη που θέλει να ενταχθεί ή την Ουκρανία για την οποία, όπως επεσήμανε, όσο και ταχείες διαδικασίες να υπάρξουν ειδική για αυτήν, θα απαιτηθούν πολλά χρόνια, ίσως και μια δεκαετία.

Ο Μακρόν ως «πολιτική ατμομηχανή» της ΕΕ

«Εδώ πρόκειται για τη σταθερότητα της Ευρώπης», πρόσθεσε ο γάλλος ηγέτης, o οποίος εμφανίζεται ξεκάθαρα πλέον, με τη συνδρομή και του ιταλού πρωθυπουργού Μάριο Ντράγκι (βλέπε και Σύμφωνο του Κυρινάλιου, Νοέμβριος 2021), να είναι αυτός η «πολιτική ατμομηχανή» της ηπείρου μας –σε αντίθεση με τα χρόνια της καγκελαρίας της Ανγκελα Μέρκελ, η οποία ιδίως στην εποχή που πρόεδρος στο Παρίσι ήταν ο Νικολά Σαρκοζί, αυτή ήταν η κινητήριος δύναμη του γαλλογερμανικού άξονα. Τώρα είναι ο Μακρόν αυτός που… σέρνει τον Σολτς, σημείωσαν αναλυτές.

Για «πολύ ενδιαφέρουσα πρόταση, η οποία ωστόσο δεν θα πρέπει να υπονομεύει την προοπτική ένταξης κρατών» όπως αυτά των Δυτικών Βαλκανίων, έκανε λόγο από την πλευρά του ο γερμανός καγκελάριος, τονίζοντας ένα υπαρξιακό παράδοξο: ότι μια ισχυρή και κυρίαρχη Ευρώπη μπορεί να λειτουργήσει μόνο εφόσον πληρούνται τα κριτήρια που αφορούν το κράτος δικαίου, τη δημοκρατία και την οικονομία, ενώ την ίδια ώρα υπάρχουν χώρες με απόψεις πολύ σχετικές με τις δικές μας, οι οποίες επιθυμούν τη συνεργασία με την ΕΕ.

Ιδιαίτερη μνεία έκαναν και οι δύο ηγέτες στην ευρωπαϊκή προοπτική των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων, στο πλαίσιο της νέας γεωπολιτικής κατάστασης στην Ευρώπη.

Ο Εμανουέλ Μακρόν, του οποίου η χώρα ασκεί την προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ κατά το τρέχον εξάμηνο, προανήγγειλε μάλιστα μία υπό γαλλογερμανικό συντονισμό Σύνοδο για τα Δυτικά Βαλκάνια, η οποία θα πραγματοποιηθεί, όπως είπε, πριν από τη Σύνοδο Κορυφής του Ιουνίου. Οι χώρες της περιοχής έχουν λάβει θαρραλέες και γενναίες αποφάσεις, σημείωσε ο γερμανός καγκελάριος και αναφέρθηκε συγκεκριμένα στην περίπτωση της Βόρειας Μακεδονίας. «Πρέπει να βρούμε έναν δρόμο ώστε αυτό το θάρρος να μην απογοητευτεί», τόνισε, αναφερόμενος στην ανάγκη έναρξης της ενταξιακής διαδικασίας των Σκοπίων.

Τι θα γίνει με το βέτο

Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με την ομοφωνία η οποία (ακόμα) απαιτείται για τις αποφάσεις της ΕΕ, ο Ολαφ Σολτς σημείωσε ότι υπάρχει μια σειρά προτάσεων και προσέθεσε ότι «όπου μπορεί να υπάρξει συναίνεση, η Γερμανία ασφαλώς θα συμμετάσχει και σίγουρα δεν θα είναι αυτή που θα την εμποδίσει».

Τόνισε ωστόσο και ότι θα μπορούσε να επιτευχθεί μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα στην ΕΕ σε πολλούς τομείς, χωρίς να απαιτείται αλλαγή των Συνθηκών, εφόσον τα κράτη-μέλη συμφωνούσαν σε ποιους τομείς θα εφαρμοζόταν η ειδική πλειοψηφία.

Ο Εμανουέλ Μακρόν από την πλευρά του τάχθηκε υπέρ της λήψης αποφάσεων με ειδική πλειοψηφία σε τομείς όπως η δημοσιονομική πολιτική και η πολιτική ασφάλειας –να μην υπάρχει δηλαδή το βέτο που εμποδίζει τις αποφάσιες.

«Αυτή η συζήτηση πρέπει να συνεχιστεί και να καταλήξουμε σε αποτέλεσμα, για μια Ευρώπη πιο αποτελεσματική και κυρίαρχη και αυτό πιστεύω ότι αποτελεί σημείο ταύτισης μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας», δήλωσε ο γάλλος πρόεδρος, διευκρινίζοντας ταυτόχρονα ότι δεν αφορά τρέχουσες αποφάσεις όπως τις κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας.

Σε κάθε περίπτωση, όπως εκτίμησαν αναλυτές, αυτή η συζήτηση για την αλλαγή του θεμελιώδους δικαιώματος της αρνησηκυρίας ενός κράτους-μέλους σε αποφάσεις τις ΕΕ κρύβει ένα ακόμη παράδοξο: η κατάργηση του βέτο θα πρέπει να αποφασιστεί σε μια συζήτηση όπου θα μπορεί να ασκηθεί βέτο…

Οχι μια ακόμη επίδειξη γαλλογερμανικής φιλίας

Οπως παρατήρησε η Deutsche Welle, το ραντεβού του Ολαφ Σολτς με τον Εμανουέλ Μακρόν δεν ήταν άλλη μια γαλλογερμανική επίδειξη φιλίας και συνεργασίας, όπως άλλωστε συνηθίζουν παραδοσιακά οι δύο χώρες με αφορμή την εκλογή των νέων ηγετών τους.

Το πρώτο ταξίδι του Μακρόν, ο οποίος προ ολίγων ημερών ορκίστηκε ξανά πρόεδρος της Γαλλίας έγινε συνειδητά την Ημέρα της Ευρώπης. Οι καθιερωμένες εθιμοτυπικές τιμές στην καγκελαρία θύμιζαν εν πρώτοις παλιές εποχές. Τίποτα όμως τη φετινή 9η Μαΐου δεν ήταν το ίδιο με πριν, σχολίασε η DW.

«Ζούμε ένα τέλος εποχής» ανέφερε ο καγκελάριος Ολαφ Σολτς, «ο πόλεμος στην Ουκρανία δοκιμάζει τα όρια της Ευρώπης». Ένας πόλεμος που αναγκάζει τις ευρωπαϊκές χώρες να συνεργαστούν για να υποστηρίξουν τη χώρα που δέχεται ρωσική επίθεση «ηθικά, οικονομικά και στρατιωτικά». Όπως υπογράμμισε, «δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή μια νέα χάραξη των συνόρων με τη βία. Θα κάνουμε τα πάντα για να διασφαλίσουμε ότι ο πόλεμος αυτός δεν θα επεκταθεί και σε άλλες χώρες, θα κάνουμε τα πάντα για να ενισχύσουμε τις αμυντικές μας ικανότητες».

«Η Ουκρανία ανήκει στην ευρωπαϊκή οικογένεια» τόνισε ο Ολαφ Σολτς. Αυτό αποδεικνύει η προσπάθεια της Ουκρανίας για μια ευρωπαϊκή πορεία. Στο σημείο αυτό έστειλε συγχρόνως κι ένα μήνυμα προς τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, υποστηρίζοντας την επανέναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, ελπίζοντας ότι εμπόδια του παρελθόντος – τα οποία σημειωτέον είχε θέσει η Γαλλία – θα ξεπεραστούν. Έμφαση στο ευρωπαϊκό μέλλον των Δυτικών Βαλκανίων έδωσε πάντως και ο πρόεδρος Μακρόν κατά την κοινή συνέντευξη Tύπου.

Αναφορικά με το ουκρανικό μέτωπο, έκκληση για άμεση κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία απηύθυνε εκ νέου ο Εμμανουέλ Μακρόν. «Αυτός είναι ο στόχος μας» είπε χαρακτηριστικά, τονίζοντας ότι η Ουκρανία πρέπει να οδηγηθεί σε διαπραγματεύσεις, τους όρους των οποίων θα αποφασίσει η ίδια. «Ο πόλεμος που ξεκίνησε στην Ουκρανία έχει βαθιές συνέπειες για όλους μας, τους πολίτες της Ευρώπης και γι αυτό επιτακτική είναι η ανάγκη κοινής δράσης», ανέφερε ο γάλλος πρόεδρος.

Και ο καγκελάριος Σολτς έκανε λόγο για ανάγκη να γίνουν άμεσα σημαντικά βήματα με στόχο την αποκλιμάκωση, μετά από πολλές εβδομάδες πολέμου. Τόνισε όμως ότι δεν μπορεί να υπάρξει μια «υπαγορευμένη ειρήνη», η οποία θα προσβάλλει την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας.

Οι ευρωπαϊκές χώρες θα συνεχίσουν να στηρίζουν την Ουκρανία, αυστηροποιώντας τις κυρώσεις προς τη Μόσχα, ανέφερε επίσης ο Εμμανουέλ Μακρόν. Και οι δύο ηγέτες υπογράμμισαν την ανάγκη ενεργειακής απεξάρτησης από τη Μόσχα, προωθώντας κοινές πρωτοβουλίες. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο η γαλλογερμανική φιλία προσλαμβάνει ακόμη μεγαλύτερη βαρύτητα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News