Ξέρετε τι είναι ο διθειάνθρακας; Αν δεν είστε χημικός μάλλον όχι. Αλλά καλό είναι να το μάθετε, επειδή μάλλον σας αφορά. Ο διθειάνθρακας είναι λοιπόν μία χημική οργανική ένωση με τύπο CS2 η οποία παρασκευάζεται κυρίως με την επίδραση του θείου σε φυσικό αέριο.

Είναι πτητικό υγρό, βαρύτερο από το νερό, με χαμηλό σημείο βρασμού και μεγάλη τοξικότητα. Ο διθειάνθρακας χρησιμοποιείται στη βιομηχανία τεχνητής μέταξας (δηλαδή της βισκόζης) καθώς και πολυμερών, όπως το σελοφάν. Ωστόσο, η χρήση του τείνει να περιοριστεί, κυρίως λόγω της μεγάλης τοξικότητάς του.

Τι είναι η βισκόζη τώρα. Κατ’ αρχάς τη φοράμε όλοι. Ανδρες, γυναίκες και παιδιά. Είναι αυτό το μαλακό, λεπτό ύφασμα, το ευχάριστο στην  υφή, το δροσερό, που έχει κίνηση, που γυαλίζει λίγο ενίοτε, που χρησιμοποιείται σε μπλούζες, φούστες, φορέματα, πουκάμισα, φόδρες κτλ. Ολοι στις ντουλάπες μας έχουμε πολλή βισκόζη. Σε ρούχα που κοστίζουν από 10 έως 2.000 ευρώ.

Το θέμα της βισκόζης και του διθειάνθρακα ανακίνησε πρόσφατα το βρετανικό οικολογικό ίδρυμα Changing Market Foundation. Το ίδρυμα, με έδρα το Λονδίνο και το Βερολίνο, διενήργησε μεγάλη έρευνα σε 10 βιομηχανικές περιοχές της Ασίας και πιο συγκεκριμένα στην Κίνα, την Ινδία και την Ινδονησία και, όπως ήταν αναμενόμενο, διαπίστωσε σοβαρή βλάβη στο περιβάλλον αλλά και στην υγεία των εργαζομένων και κατοίκων των συγκεκριμένων περιοχών.

Η βλάβη στο περιβάλλον έχει κατ’ αρχάς να κάνει με την άκριτη κοπή δέντρων που προσφέρουν μαλακό ξύλο, όπως είναι ο ευκάλυπτος, το πεύκο και η οξιά. Η παραγωγή της βισκόζης βασίζεται στο πολτοποιημένο μαλακό ξύλο.

Επίσης έχει να κάνει με το νερό και τον αέρα, που μολύνονται από ακατέργαστα χημικά απόβλητα. Η παραγωγή της βισκόζης απαιτεί βαριά χημική διαδικασία. Κύριο χημικό στοιχείο το οποίο χρησιμοποιείται είναι ο περίφημος διθειάνθρακας. Η έρευνα του Changing Market Foundation έδειξε πως η έκθεση σε αυτόν έχει καταστροφικές συνέπειες για την υγεία όχι μόνο των εργαζομένων στα εργοστάσια αλλά και των κατοίκων στις γύρω περιοχές. Τα προβλήματα που προκαλεί είναι: καρκίνος, στεφανιαία νόσος, γενετικές ανωμαλίες και δερματικές ασθένειες.

Αλλά τοξικά χημικά που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή της βισκόζης είναι το υδροξείδιο του νατρίου (η καυστική σόδα) και το θειικό οξύ.

Ένα από τα εργοστάσια που επισκέφθηκαν οι ερευνητές στην παραθαλάσσια επαρχία Σαντόνγκ προμηθεύει τις διάσημες αλυσίδες οικονομικής μόδας H&M, Inditex (Zara) και Marks&Spencer.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας οι κατοικημένες περιοχές γύρω από το εργοστάσιο είναι μολυσμένες με διθειάνθρακα σε επίπεδα τρεις φορές μεγαλύτερα από επιτρεπτό όριο. Οι κάτοικοι των περιοχών αυτών δήλωσαν πως πλέον το νερό από τα πηγάδια δεν είναι πόσιμο.

Το εν λόγω εργοστάσιο, το οποίο ονομάζεται Shandong Helon έχει κατηγορηθεί ξανά στο παρελθόν για υπερβολική εκπομπή βλαβερών αερίων. Εχει επισημανθεί μάλιστα και από το Ινστιτούτο Δημοσίων και Περιβαλλοντικών Υποθέσεων της Κίνας.

Το Changing Markets Foundation πάντως δεν αποδίδει ευθύνη μόνο στα εργοστάσια βισκόζης που μολύνουν το περιβάλλον. Προφανώς και υπάρχει ευθύνη στους παραγωγούς αλλά όχι μόνο σε αυτούς.

Η έρευνα δείχνει ξεκάθαρα πως οι κολοσσοί της δυτικής οικονομικής μόδας, ασκούν τεράστιες πιέσεις στα εργοστάσια της Ασίας, προκειμένου να περιορίσουν το κόστος παραγωγής και τον χρόνο παράδοσης του προϊόντος. Η πίεση αυτή είναι τόσο μεγάλη, ώστε δημιουργεί μία μη βιώσιμη κατάσταση τόσο σε κοινωνικό και περιβαλλοντικό μέτωπο.

Η βρετανική εφημερίδα Guardian επικοινώνησε με τις εταιρείες H&M, Inditex και Marks & Spencer.

Οι Σουηδοί (H&M) απάντησαν πως είναι ενήμεροι για τις βλάβες που προκαλεί η παραγωγή της βισκόζης στο περιβάλλον και στην υγεία και γι’ αυτόν τον λόγο συνεργάζονται με εξωτερικό σύμβουλο για την αξιολόγηση των αλυσίδων εφοδιασμού τους.

Οι Ισπανοί (Inditex, δηλαδή Zara), δήλωσαν πως συνεργάζονται με τους προμηθευτές τους για να βελτιώσουν τις συνθήκες και να βεβαιώσουν πως ακολουθούνται όλες οι νόμιμες διαδικασίες και οι περιβαλλοντικοί κανονισμοί στην παραγωγική διαδικασία.

Οι Βρετανοί (M&S) ανέφεραν πως τους προβλημάτισε ιδιαιτέρως η έρευνα του Changing Markets Foundation και πως έχουν υψηλά στην ατζέντα τους τη χρήση χημικών για την παραγωγή της βισκόζης. Μάλιστα είπαν πως ήδη ενθαρρύνουν τους προμηθευτές τους να ακολουθούν πιο υπεύθυνες και πιο βιώσιμες μεθόδους παραγωγής με αντάλλαγμα την πιστοποίηση M&S.

Βεβαίως, αυτά δεν αρκούν. Και βεβαίως γι’ αυτά δεν είμαστε υπεύθυνοι εμείς, που αγοράζουμε φθηνά ρούχα. Όμως σε κάθε περίπτωση πρέπει να ξέρουμε, τι σημαίνει «χαμηλό κόστος παραγωγής», τι σημαίνει «ανταγωνισμός της αγοράς», τι σημαίνει καπιταλισμός, εν γένει. Είτε είμαστε πελάτες, είτε είμαστε παραγωγοί, είτε είμαστε εργαζόμενοι. Σωστά;

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News