Δημόσια σχόλια του παλαιού γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ λόρδου Τζορτζ Ρόμπερτσον σχετικά με τη Ρωσία και με τον πρόεδρό της Βλαντίμιρ Πούτιν προέβαλε ο Guardian. Σύμφωνα με όσα είπε ο παλαίμαχος πολιτικός των Εργατικών στο podcast «One Decision», η στάση τού επί μία εικοσαετία «τσάρου» απέναντι στη Δύση δεν ήταν πάντα η ίδια. Μάλιστα ξεκίνησε την εξουσιαστική σταδιοδρομία του, το 2000, με τις καλύτερες προθέσεις απέναντι στη Δύση, ωστόσο απογοητεύτηκε γρήγορα, περί το 2004, όταν οι Δυτικοί ξεκίνησαν να κυριεύουν μία προς μία όλες τις χώρες τού τέως σοβιετικού παραπετάσματος. Πιθανότατα τότε ένιωσε ο Πούτιν απειλούμενη την πατρίδα του.

Κατά τον Ρόμπερτσον, ο Πούτιν το 2000 έλεγε ότι «δεν μπορεί να φανταστεί τη Ρωσία απομονωμένη από την Ευρώπη, ούτε από αυτό που συχνά αποκαλείται πολιτισμένος κόσμος».

Πρόκειται για βρετανική παραδοξότητα; Μάλλον όχι, αν δούμε απροκατάληπτα τους ιστορικούς δεσμούς των δύο πλευρών τής μίας και μοναδικής Ευρώπης, οι οποίοι προέκυψαν στο διάβα των αιώνων μέσα από τη σύγκρουση, την προσέγγιση, την κατανόηση και την παραδοχή των κοινών αλλά και των αντιθέτων στοιχείων. Καμία πλευρά, εξάλλου, από τις δύο δεν μπορεί να αλλάξει ήπειρο χωρίς… γεωλογική επανάσταση και κοσμογονικούς τεκτονικούς σεισμούς – ούτε καν η Βρετανία, η οποία εξακολουθεί να αποκαλεί «ηπειρωτικούς» τους Ευρωπαίους, και τους μεν και τους δε, με διάθεση διαχωρισμού τους από εκείνη.

Ο Πούτιν επιθυμούσε ακόμη και την ένταξη της Ρωσίας στο ΝΑΤΟ, αν και με τους δικούς του όρους, που υπαγορεύονται από το διαχρονικό στίγμα της ως παγκόσμιας δύναμης. Ο Ρόμπερτσον ανέφερε ξεκάθαρα ότι ο ηγέτης της Ρωσίας δεν ήθελε να υποστεί η χώρα του την ίδια διαδικασία με τις υπόλοιπες υπό ένταξη χώρες. «Δεν ήθελε να περιμένει στην ουρά με ‘χώρες που δεν έχουν σημασία’». Ολα όσα θυμήθηκε ο Ρόμπερτσον, πρώην υπουργός Αμυνας της Βρετανίας, που ηγήθηκε της Ατλαντικής Συμμαχίας μεταξύ 1999 και 2003, αφορούν την πρώτη συνάντησή του με τον Πούτιν. Με το «χαίρω πολύ» ο Πούτιν τού κατέστησε σαφές ότι ήθελε τη Ρωσία «τμήμα της Δύσης, ένα κομμάτι αυτής της ασφαλούς και ευημερούσης περιοχής η οποία δεν περιλαμβάνει τη Ρωσία».

Να τι κατέθεσε ο Ρόμπερτσον επί λέξει: «Ο Πούτιν μού είπε: ‘Πότε θα μας προσκαλέσετε να ενταχθούμε στο ΝΑΤΟ;’ Και του απάντησα: ‘Λοιπόν, δεν προσκαλούμε κόσμο να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, τα κράτη κάνουν αίτηση για να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ’. Και τότε μου αντιγύρισε: ‘Λοιπόν, εμείς δεν καθόμαστε στη γραμμή μαζί με τις άλλες χώρες που δεν έχουν σημασία’».

Ξεσκονίζοντας το αρχείο του, ο Guardian θυμήθηκε με τη σειρά του τον Πούτιν να δίνει συνέντευξη στο  BBC λίγο προτού ορκιστεί πρώτη φορά πρόεδρος. Ο Πούτιν είχε δηλώσει ότι δεν θα απέκλειε την ένταξη στο ΝΑΤΟ «εάν και εφόσον ληφθούν υπ’ όψιν οι απόψεις της Ρωσίας ως ισότιμου εταίρου». Επιπλέον είπε ότι του ήταν δύσκολο να φανταστεί το ΝΑΤΟ ως εχθρό: «Η Ρωσία είναι μέρος του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Και δεν μπορώ να φανταστώ τη χώρα μου απομονωμένη από την Ευρώπη και από αυτό που συχνά αποκαλούμε πολιτισμένο κόσμο».

Η αλλαγή στάσης του ρώσου ηγέτη ακολούθησε τη λεγόμενη «πορτοκαλί επανάσταση» στην Ουκρανία, το 2004. Ο Πούτιν άρχισε να γίνεται όλο και πιο καχύποπτος με τη Δύση, την οποία κατηγόρησε ότι χρηματοδοτούσε τις διάφορες ΜΚΟ. Εξοργίστηκε δε όταν η διεύρυνση του ΝΑΤΟ προσανατολίστηκε στην Ανατολή: η Ρουμανία, η Βουλγαρία, η Σλοβακία, η Σλοβενία, η Λετονία, η Εσθονία και η Λιθουανία επέλεξαν να ενταχθούν στη Συμμαχία το 2004, ενώ το 2009 ακολούθησαν η εκτός σοβιετικής επιρροής πλην σλαβική Κροατία και η άλλοτε «κινεζική» Αλβανία. Η Γεωργία και η Ουκρανία παραμένουν προς το παρόν στον προθάλαμο, έγραψε ο Guardian.

Το άρθρο 5 αφορά τη Σοβιετική Ενωση

Αναφερόμενος σε ζητήματα πέραν του Ρωσικού, και μιλώντας πάντα στο «One Decision», ο Ρόμπερτσον αναφέρθηκε στην κινητοποίηση του ΝΑΤΟ μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου και στο άρθρο 5 του καταστατικού της Συμμαχίας. Είπε ότι κάποιες χώρες από τα μέλη της δεν μπορούσαν με την επίκλησή του να υποστηρίξουν τις ΗΠΑ, επειδή αυτό το άρθρο «επινοήθηκε για τυχόν επίθεση της Σοβιετικής Ενωσης», δηλαδή αφορά κράτος που είχε πάψει προ πολλού να υπάρχει. Οι σύμμαχοι είχαν φοβηθεί την πιθανότητα να δώσουν λευκή επιταγή στον Μπους για να εισβάλουν τα αμερικανικά στρατεύματα στο Αφγανιστάν και στο Ιράκ.

Επιστρέφοντας στο σήμερα, ο Ρόμπερτσον επέκρινε την αμερικανική αποχώρηση από το Αφγανιστάν και υποστήριξε ότι η εικοσάχρονη κατοχή της χώρας από τις στρατιωτικές δυνάμεις της Δύσης «άφησε κληρονομιά εκεί», με την οποία «δεν θα ξεμπερδέψουν εύκολα οι Ταλιμπάν».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News