Η Θεσσαλία σήμερα, το πιο εύφορο κομμάτι της ελληνικής γης, αποτελεί μια εικόνα από το παρόν της κλιματικής κρίσης. Τα πλημμυρισμένα χωριά, οι βουλιαγμένες στη λάσπη καλλιέργειες, τα 250.000 νεκρά ζώα, δημιουργούν μια γενιά αστέγων που θα αναγκαστούν να μεταναστεύσουν στον ίδιο τους τον τόπο για να ζήσουν.

Οπως λένε οι ειδικοί, σχεδόν δύο εβδομάδες μετά την καταιγίδα πλησιάζει η ώρα να ληφθούν κρίσιμες και δύσκολες αποφάσεις για τη ζωή των ανθρώπων που τα σπίτια τους πλημμύρισαν. Αν και οι μέρες περνούν φαίνεται ότι σε πέντε χωριά της περιοχής -Μεταμόρφωση, Βλοχός, Κεραμίδι, Πηνειάδα και Κουτσόχερο- τα σπίτια εξακολουθούν να βρίσκονται κάτω από το νερό.

Επιστήμονες και υπουργοί που γνωρίζουν την κατάσταση είναι όλοι συγκρατημένοι λόγω της μεγάλης ευαισθησίας του θέματος. Οπως σημειώνουν, οι κάτοικοι των χωριών αυτών μπορεί να θεωρούνται ως «οι πρώτοι έλληνες μετανάστες της κλιματικής αλλαγής».

Οπως είπε ο καθηγητής του ΕΜΠ Παναγιώτης Καρύδης πρώτα απ΄όλα πρέπει να εκτιμηθεί η κατάσταση των κτιρίων. Ενα προς ένα τα σπίτια θα πρέπει να ελεγχθούν και να χαρακτηριστούν (πράσινα, κίτρινα, κόκκινα) όπως ακριβώς γίνεται μετά από έναν μεγάλο σεισμό. Αλλά ο έλεγχος αυτός θα είναι πιο δύσκολος και θα απαιτήσει ιδιαίτερη προσοχή και μηχανήματα καθώς οι μεγαλύτερες ζημιές έχουν γίνει στα θεμέλια των κτιρίων από τη διάβρωση του νερού που συνεχίζεται.

Ο ίδιος εκτιμά ότι χωριά ολόκληρα, όπως τα πέντε που προαναφέραμε και στα οποία τα σπίτια εξακολουθούν να βρίσκονται κάτω από το νερό, θα πρέπει να μετεγκατασταθούν. Οπως είπε ο κ. Καρύδης για ορισμένες περιοχές ο «πολεοδομικός αναδασμός» είναι αναπόφευκτος.

Στην ίδια θέση κινδυνεύουν να βρεθούν και οι κάτοικοι χωριών γύρω από την Κάρλα οι οποίοι  έχασαν και τα σπίτια και τα χωράφια τους. Ο μεγάλος υδάτινος όγκος του Daniel κατευθύνθηκε στις αποστραγγισμένες (από το 1962)  περιοχές της λίμνης Κάρλας, η οποία ξαναδημιουργήθηκε καθώς όπως λένε οι ειδικοί «το νερό έχει μνήμη».

Τα νερά παραμένουν στην περιοχή καθώς η Κάρλα διαθέτει μόνο μια σήραγγα απορροής των υδάτων προς τον Παγασητικό που δέχεται 30.000 κυβικά μέτρα την ώρα, ενώ η εισροή υδάτων προς τη λίμνη συνεχίζεται ακόμη και σήμερα με ροή μεγαλύτερη των 100.000 κυβικών μέτρων την ώρα.

Γι’ αυτή την περιοχή, έκτασης 180.000 περίπου στρεμμάτων – η οποία θα μεγαλώνει όσο η λίμνη φουσκώνει – οι γεωλόγοι προβλέπουν ότι το νερό δεν θα απομακρυνθεί ποτέ με φυσικό τρόπο. Επομένως η ανακαλλιέργεια αν δεν είναι αδύνατη τον επόμενο χρόνο, θα είναι δύσκολη καθώς το χώμα θάφτηκε κάτω από πέτρες και από τη λάσπη που θα γίνει κι αυτή πέτρα όταν εξατμιστεί το νερό.

Οι προβλέψεις είναι τραγικές…

Οι εκτάσεις αυτές που ήταν καλλιεργήσιμες και μάλιστα από τις πιο εύφορες είχαν παραχωρηθεί σε αγρότες των γύρω χωριών οι οποίοι πλέον, σήμερα, είναι κατ΄ουσίαν ακτήμονες.

Πιο άμεσο είναι ωστόσο το πρόβλημα της στέγης. Οπως ανέφερε στο ΑΠΕ ο δήμαρχος Κιλελέρ Θανάσης Νασιακόπουλος σε κίνδυνο βρίσκονται οι οικισμοί Σωτήριο, Νίκη, Μόδεστος, Καστρί και Αμυγδαλή της Λάρισας και οι κωμοπόλεις Στεφανοβίκειο και Ριζόμυλος του Δήμου Ρήγα Φεραίου, αλλά και τα Κανάλια στη Μαγνησία.

Σύμφωνα με τους κατοίκους, αλλά και τους ειδικούς, η έκταση της πλημμυρισμένης λίμνης έφτασε στα επίπεδα του 1960 όταν είχε αρχίσει η αποξήρανσή της. Η επιλογή αυτή αποδείχθηκε αποτυχημένη και πενήντα χρόνια αργότερα άρχισαν οι προσπάθειες για την επαναφορά της με τη μορφή ελεγχόμενου μεγάλου ταμιευτήρα που εγκαινιάστηκε το 2018.

Σύμφωνα με τα στοιχεία από το Ταμείο Αρωγής μέχρι και την Πέμπτη είχαν υποβληθεί περίπου 7.000 αιτήσεις από νοικοκυριά για να λάβουν το έκτακτο βοήθημα των 6.600 ευρώ για την αποκατάσταση της οικοσκευής τους. Σε εκκρεμότητα βρισκόταν άλλες 4.000 αιτήσεις για αποζημιώσεις από νοικοκυριά και επιχειρήσεις που έχουν υποστεί ζημιές. Επίσης η απογραφή του ΕΛΓΑ έδειξε ότι περισσότερα από 200.000 αιγοπρόβατα και 50.000 χοίροι χάθηκαν με την πλημμύρα. Οσο για τις καλλιέργειες οι καταστροφές είναι ακόμη ανυπολόγιστες.

Το «έμφραγμα» στην οικονομία

Πέραν των ορατών και άμεσων επιπτώσεων της καταστροφής στους κατοίκους και τις επιχειρήσεις της περιοχής, η πλημμύρα στον Θεσσαλικό κάμπο και η διακοπή της κυκλοφορίας στον κεντρικό οδικό άξονα της χώρας (ΠΑΘΕ) που είναι μέρος των διευρωπαικών δικτύων, επηρεάζει ολόκληρη την οικονομία.

Οι πρώτες εκτιμήσεις δείχνουν ότι άμεσα θα επηρεαστούν (θα μειωθούν) οι εξαγωγές αγροτικών προϊόντων από την περιοχή προς τις ευρωπαϊκές χώρες καθώς εκτός από τις καλλιέργειες καταστράφηκαν και μεταποιητικές μονάδες και διακόπηκε το δίκτυο των logistics.

Αν και για το 2023 οι επιπτώσεις στο ΑΕΠ θα είναι μικρές (έως ελάχιστες), από το 2024 και τα επόμενα χρόνια θα αποτυπώνονται στην αγροτική παραγωγή καθώς κανείς δεν γνωρίζει ποιες εκτάσεις απέμειναν υγιείς και πότε θα καλλιεργηθούν ξανά.

Στη Θεσσαλία ο αριθμός των εργαζομένων ανέρχεται σε 269.700 άτομα και προτού ξεσπάσει η καταιγίδα ο αριθμός των ανέργων ήταν μόλις 34.000 (ποσοστό 11,4%). Μέχρι σήμερα μπήκαν σε αναστολή εργασίας πάνω από 4.000 εργαζόμενοι στις 150 επιχειρήσεις που διακόπηκε η λειτουργία τους από τις πλημμύρες.

Eιδικοί περί την κλιματική κρίση επιστήμονες αναφέρουν στο Protagon ότι η Θεσσαλία είναι η μικρογραφία για το τι θα συμβεί σε όλα τα μήκη και πλάτη της Γης που βιώνουν ή θα βιώσουν με τον ίδιο δραματικό τρόπο τις επιπτώσεις της καταστροφής του περιβάλλοντος και την «εκδίκηση» της φύσης. Η τραγωδία της Θεσσαλίας και η βιβλική καταστροφή στη Λιβύη έχουν την ίδια αιτία, αναφέρουν, δηλαδή τον μεσογειακό κυκλώνα Daniel.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News