Ο «Ραφτάκος των λέξεων», το παιδικό παραμύθι, που αναφέρεται στην ανάγκη της ουσιαστικής επικοινωνίας και τη δύναμη των λέξεων στις ψυχές των ανθρώπων είναι η νέα παραγωγή της θεατρικής ομάδας «Μικρός Νότος» για το Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης. Ο πραγματικός «Ραφτάκος των Λέξεων», ο άνθρωπος πίσω από το βιβλίο, Αντώνης Παπαθεοδούλου και η Χρύσα Διαμαντοπούλου, η ψυχή του «Μικρού Νότου» είναι όμως δύο ξεχωριστοί άνθρωποι που έχουν επιλέξει «χειροποίητους» δρόμους για να κάνουν τα πράγματα. Το ίδιο ισχύει και για όλους τους συντελεστές της παράστασης.
Τον Αντώνη τον γνώρισα νεαρό έφηβο να εκπροσωπεί τους Προσκόπους στο -τότε- Εθνικό Συμβούλιο Νεολαίας και δραστήριο μέλος της Κοινωνίας των Πολιτών. Τα χρόνια που ακολούθησαν σπούδασε κινούμενο σχέδιο και άρχισε να εργάζεται στη διαφήμιση. Από το 1999 γράφει και μεταφράζει ιστορίες, τραγούδια και σενάρια για παιδιά έχοντας τιμηθεί με 8 -αν μετράω σωστά- ελληνικά και διεθνή βραβεία εικονογραφημένου παιδικού βιβλίου, με διακρίσεις στις ετήσιες λίστες White Ravens της Διεθνούς Παιδικής Βιβλιοθήκης του Μονάχου και με τα βιβλία του να έχουν μεταφραστεί σε τουλάχιστον δέκα -κοντινές ή πολύ μακρινές μας- γλώσσες.
Τώρα πια τον ξέρω 20 χρόνια και …50 βιβλία. Γιατί τόσα είναι… με το «Ραφτάκο των λέξεων» που έχω ξεχωρίσει, γιατί κρύβει -μάλλον- μια κοινή μας έγνοια. «Την έγνοια των λέξεων! Οι λέξεις -αν είναι οι σωστές- εμπνέουν, γιατρεύουν, δημιουργούν, καλυτερεύουν τις σχέσεις μας και τον κόσμο. Πιστεύω πως το να νοιάζεσαι για τις λέξεις, θα πει να νοιάζεσαι για τους άλλους», εξομολογείται ο Αντώνης, που πιστεύει ότι δεν είναι τόσο δεδομένος ο αλληλοσεβασμός σήμερα, ώστε η πολιτική ορθότητα να μοιάζει με παρωχημένη υπερβολή. «Οι λέξεις που φτιάχνουν αυτό που λέμε “κουλτούρα του βιασμού” δεν είναι παρά λέξεις, εκφράσεις, πλάκες και ανέκδοτα… Στα λάθος αυτιά και στα λάθος μυαλά όμως, οπλίζουν φονιάδες», συμπληρώνει αναφορικά με τη δύναμη των λέξεων και προβληματίζεται για το τι γίνονται όταν αυτές “μεγαλώσουν”.
Η Χρύσα Διαμαντοπούλου είναι η καλλιτεχνική διευθύντρια της θεατρικής ομάδας «Μικρός Νότος». Με σπουδές στην Ψυχολογία και τη Δραματική Σχολή, το 2012 ίδρυσε τη θεατρική ομάδα, η οποία υλοποιεί δράσεις για παιδιά και εφήβους. Από κοινού με την Αλεξάνδρα Λιακοπούλου επέλεξαν το «Ραφτάκο», γιατί είναι «ένας ποιητής, ένας ονειροπόλος, αλλά κι ένας εργάτης-καλλιτέχνης, ένας μικρός μάγος που με την εργασία του, με το μεράκι και την αγάπη του επιθυμεί να δροσίσει, να ζεστάνει, να γλυκάνει τις καρδιές των συνανθρώπων του», εξηγεί η Χρύσα.
«Μπορεί να είναι οποιοσδήποτε επιλέγει να δημιουργεί λαμβάνοντας πάντα υπόψη του τον Άνθρωπο» σκέφτηκε, όταν με την ομάδα και με την κόρη της Μελίνα, πήραν το «Ραφτάκο» από τη βιβλιοθήκη και άρχισαν να ράβουν και να ξηλώνουν για πολλούς μήνες «ΜΑΖΙ», όπως υπογραμμίζει. Με την Τίνα Γιωτοπούλου, το σκηνοθέτη Γιώργο Τζαβάρα, την κινησιολόγο Άννα Ανουσάκη, τη σκηνογράφο-ενδυματολόγο Γεωργία Μπούρδα, το συνθέτη Νίκο Πλατύραχο, τους ηθοποιούς Νίκο Αξιώτη, Γιούλη Καρναχωρίτη και Δημήτρη Γιαννή, μέσα από αυτοσχεδιασμούς και με πολλή δουλειά έχτισαν ρόλους κι έδωσαν ανθρώπινη υπόσταση σε χαρακτήρες που εκείνοι δημιούργησαν από το μηδέν.
«Το συναίσθημα είναι ίδιο με αυτό που έχεις πριν σκίσεις το περιτύλιγμα ενός δώρου» αναφέρει ο Αντώνης για τη διασκευή και τη μεταφορά του παραμυθιού του στη σκηνή. «Από τη μια δεν έχεις ιδέα τι θα είναι. Από την άλλη ξέρεις πως θα είναι διαλεγμένο με αγάπη και προσοχή», συνεχίζει ο συγγραφέας που πάντα διατηρεί την περιέργεια και τον ενθουσιασμό ενός μικρού παιδιού σε ό,τι νέο -ή παλιό- συναντήσει στο διάβα του!
«ΜΑΖΙ» είναι και η λέξη που αυθόρμητα τους ξέφυγε όταν τον ρώτησα ποιες είναι κατά τη γνώμη του οι κατάλληλες λέξεις για να «ραφτούν» τα ρούχα των σημερινών παιδιών. «Γίνεται» είναι η δεύτερη που του ήρθε στο μυαλό. «Ζεστές λέξεις, όπως φωτιά, ήλιος, καλοκαίρι», μαρτυρούν οι ηθοποιοί. «Αγκαλιά, φιλία, αγάπη και φιλάκια!», φωνάζουν τα παιδιά στην παράσταση. «Φλογοβόλο» και «Τζακούζι» ακούγονται από δυο πιτσιρικάδες, δραματοποιώντας με κωμικό τρόπο την έννοια της ζέστης, όπως είναι αποτυπωμένη στο μυαλό των μικρών παιδιών. «Η οικογένειά μου» συμπληρώνει ένα κοριτσάκι του Δημοτικού. Και τότε όλοι ξέρουμε πως δεν είναι τόσο οι λέξεις. Αλλά αυτή η ανεπανάληπτη αίσθηση που δημιουργείται σε όλους μας εκεί στο θέατρο όταν τις ακούμε.
«Ο Ραφτάκος του βιβλίου και της παράστασής μας, δεν θα δεχόταν με τίποτε να απαντήσει σε αυτή την ερώτηση», διορθώνει ο Αντώνης. Θα ήθελε να γνωρίσει πρώτα τα παιδιά για τα οποία μιλάμε ένα-ένα ξεχωριστά… κι έπειτα να διαλέξει τις κατάλληλες λέξεις για το καθένα, με προσοχή, αγάπη και έγνοια αληθινή. Και θα είχε δίκιο», χαμογελάει και σκέφτομαι ότι δεν είναι τα βιβλία και οι Τέχνες που ζεσταίνουν την ψυχή του ανθρώπου. Είναι οι άνθρωποι πίσω από τα έργα και τις «λέξεις» τους, που αν έχουν ζεστή καρδιά, ζέστη θα φέρουν ακόμα και στις πιο παγωμένες γωνιές του κόσμου.
Info
Ο «Ραφτάκος των λέξεων» ανεβαίνει κάθε Κυριακή στις 12:00 στην Αίθουσα Προβολών του Ιδρύματος Μιχάλη Κακογιάννη και το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο. Περισσότερα για τον Αντώνη Παπαθεοδούλου και τα βιβλία του στο www.antonispapatheodoulou.com και για το Μικρό Νότο στη σελίδα www.mikrosnotos.gr.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News