Για τσουνάμι εκατομμυρίων ηλικιωμένων καρκινοπαθών προειδοποιούν κορυφαίοι ειδικοί, καλώντας τα υγειονομικά συστήματα να προετοιμαστούν. Και τονίζουν εμφατικά ότι, στην αντίθετη περίπτωση, οι αντοχές τους θα δοκιμαστούν, χωρίς να είναι βέβαιο ότι θα μπορέσουν να αντεπεξέλθουν στις ανάγκες περίθαλψης του νέου… κύματος ασθενών.

Ο συναγερμός ενεργοποιήθηκε εξαιτίας της αύξησης του προσδόκιμου ζωής και συνεπακόλουθα της ραγδαίας ανόδου του πληθυσμού ηλικιωμένων, αναφέρεται σε δημοσίευμα του Guardian.

Τα δεδομένα αυτά οδήγησαν την Αμερικανική Εταιρεία Κλινικής Ογκολογίας (ASCO) να υπογραμμίζει σε έκθεσή της ότι οι προβλέψεις προκαλούν «σοβαρή ανησυχία για τη δημόσια υγεία». Και όπως ήταν αναμενόμενο, το μείζον αυτό ζήτημα απασχόλησε την επιστημονική κοινότητα και στην ετήσια συνάντηση της ASCO στο Σικάγο, που αποτελεί παραδοσιακά το μεγαλύτερο συνέδριο για τον καρκίνο στον κόσμο. Εκεί, ο δρ Αντριου Τσάπμαν (Andrew Chapman), διευθυντής του Κέντρου Καρκίνου του Sidney Kimmel-Jefferson Health και ειδικός στη γηριατρική ογκολογία, διερωτήθηκε: «Καθώς το πρόβλημα διευρύνεται ολοένα και περισσότερο, είμαστε πραγματικά έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε αυτές τις ανάγκες;».

Λίγο αργότερα και απαντώντας στο ερώτημα που ο ίδιος έθεσε, κατέληξε: «Νομίζω ότι σε παγκόσμιο επίπεδο, δεν είμαστε προετοιμασμένοι».

Είναι άλλωστε, τεκμηριωμένο πως η ηλικία αποτελεί παράγοντα κινδύνου για την ανάπτυξη καρκίνου, αλλά η σημασία της ενσωμάτωσης ειδικών αξιολογήσεων για ηλικιωμένους ενήλικες στη διάγνωση, τη φροντίδα και τη θεραπεία του καρκίνου είναι υποεκτιμημένη.

«Γνωρίζουμε ότι ο καρκίνος είναι μια ασθένεια που σχετίζεται με τη γήρανση και υπάρχουν αρκετοί βιολογικοί μηχανισμοί που εξηγούν γιατί συμβαίνει αυτό», είπε ο Τσάπμαν. «Αυτό που συχνά παραγνωρίζεται είναι ότι οι στόχοι, οι επιθυμίες, οι ανάγκες, οι προτιμήσεις αλλά και τα ζητήματα που απασχολούν τους ηλικιωμένους είναι πολύ διαφορετικά από αυτά του μέσου ενήλικα».

Ο ίδιος, δε, παραδέχτηκε με αφοπλιστική ειλικρίνεια πως σε κάποιες περιπτώσεις επικρατεί ένας «μηδενισμός». Με τον όρο αυτό περιγράφει μια μάλλον όχι και τόσο σπάνια συμπεριφορά που θα μπορούσε να συνοψιστεί ως εξής: «Αν είναι μεγαλύτερος δεν θα ασχοληθούμε».

«Αυτό είναι φρικτό», σχολίασε ο δρ Τσάμπαν.

Το αίτημα των ασθενών

Οι ηλικιωμένοι ασθενείς συχνά δίνουν προτεραιότητα στη διατήρηση της ανεξαρτησίας τους παρά στην αναζήτηση θεραπειών. Τους ενδιαφέρει, όπως διευκρίνισε ο διακεκριμένος ογκολόγος, να μπορούν να εκτελούν σημαντικές δραστηριότητες όπως η οδήγηση, το να περνούν χρόνο με την οικογένεια και να έχουν τη δυνατότητα να απασχολούνται με τα αγαπημένα τους χόμπι – όπως η κηπουρική, η γιόγκα κ.λπ…

Αν, συνεπώς, η προτεινόμενη θεραπεία αφαιρεί από τους μεγαλύτερους σε ηλικία ασθενείς την ποιότητα ζωής από την καθημερινότητα τους, είναι πιθανόν για εκείνους να μην αποτελεί το ζητούμενο. Το σκεπτικό τους είναι πολύ διαφορετικό συγκριτικά «με κάποιον που είναι 45 ετών που θέλει να ζήσει για άλλα 40 χρόνια».

Τι μαρτυρούν οι αριθμοί

Oπως αναφέρεται στο ίδιο δημοσίευμα του Guardian, σύμφωνα με εκτιμήσεις του Διεθνούς Οργανισμού Eρευνας για τον Καρκίνο (IARC), το 2018 καταγράφηκαν 17 εκατομμύρια νέες περιπτώσεις καρκίνου και 9,5 εκατομμύρια θάνατοι παγκοσμίως.

«Μέχρι το 2040, η παγκόσμια επιβάρυνση αναμένεται να αυξηθεί σε 27,5 εκατομμύρια νέες περιπτώσεις καρκίνου και 16,3 εκατομμύρια θανάτους από καρκίνο απλώς λόγω της αύξησης και της γήρανσης του πληθυσμού», προέβλεψε η δρ Τζούλι Γκράλοου (Julie Gralow), επικεφαλής ιατρική διευθυντήρια και εκτελεστική αντιπρόεδρος της ASCO.

Εν τω μεταξύ, το κενό στην γηριατρική εκπαίδευση αλλά και οι ελλείψεις προσωπικού στα υγειονομικά συστήματα παγκοσμίως δυσχεραίνουν την υιοθέτηση μοντέλων περίθαλψης που θα ταιριάζουν στις ιδιαίτερες ανάγκες της συγκεκριμένης ομάδας ασθενών.

Η διαφοροποίηση των κλινικών δοκιμών θα βοηθούσε επίσης, σύμφωνα με τον Δρ. Gralow: «Τα περισσότερα δεδομένα κλινικών δοκιμών προέρχονται από νεότερους ασθενείς. Πρέπει να συμπεριλαμβάνουμε περισσότερους ηλικιωμένους στις μελέτες, ώστε να κατανοήσουμε τις τοξικότητες και την αποτελεσματικότητα των θεραπειών σε αυτόν τον πληθυσμό».

Το βρετανικό παράδειγμα

Στη Βρετανία, όπως αναφέρει ο Guardian, ο αριθμός των ατόμων που θα διαγνωστούν με καρκίνο θα αυξηθεί κατά ένα τρίτο έως το 2040. Αναλυτικότερα και σύμφωνα με ανάλυση της Cancer Research UK, o αριθμός των νέων περιπτώσεων ετησίως θα σκαρφαλώσει από 384.000 σε 506.000. Τα ίδια, δε, στοιχεία δείχνουν ότι από τη νέα γενιά ασθενών οι περισσότεροι θα είναι 70 ετών και άνω – το 60% των περιπτώσεων και το 76% των θανάτων.

Υπό τις εξελίξεις αυτές ο δρ Τσαρλς Σουάντον (Charles Swanton), επικεφαλής κλινικός ιατρός της Cancer Research UK, εστίασε στην ανάγκη «διεπιστημονικής φροντίδας». Και αυτό διότι οι ηλικιωμένοι ασθενείς αντιμετωπίζουν κατά κανόνα και άλλα νοσήματα, καθιστώντας τη θεραπεία του καρκίνου πιο περίπλοκη.

Συνεπώς, υπάρχει ανάγκη για άμεσο επανασχεδιασμό των συστημάτων υγείας. «Εάν έχουμε να κάνουμε με 30% περισσότερες διαγνώσεις καρκίνου και αυτές οι διαγνώσεις καρκίνου είναι πιο περίπλοκες, θα χρειαστούμε τουλάχιστον 30% περισσότερους ογκολόγους, χειρουργούς και παθολόγους για να αντιμετωπίσουμε το φόρτο των περιπτώσεων», συμπλήρωσε ο ίδιος.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News