Tην ώρα που πολλές τουριστικές περιοχές σε ολόκληρο τον πλανήτη ψάχνουν τρόπους για να περιορίσουν τις αρνητικές συνέπειες του ολοένα διογκούμενου τουρισμού για τους μόνιμους κατοίκους, πέντε ιταλικά χωριά προσκαλούν ξένους ταξιδιώτες να τα επισκεφθούν και να τα διαφημίσουν στο Instagram. Ομως αυτή είναι μόνο η μισή αλήθεια…

Η ρεπόρτερ Αντζελα Τζουφρίντα βρέθηκε για λογαριασμό του βρετανικού Guardian στην περιοχή Τσίνκουε Τέρε και στα πανέμορφα ψαροχώρια της στις βορειοδυτικές ιταλικές ακτές.

«Παλεύοντας με βαλίτσες και σακίδια, το συγχισμένο πλήθος που ξεχύθηκε από το τρένο και στεκόταν τώρα στην πλατφόρμα της Μαναρόλα, του δεύτερου μικρότερου από τα πέντε γραφικά χωριά που συνιστούν την Τσίνκουε Τέρε, μετά βίας κατάφερνε να κινηθεί. Παρ’ όλα αυτά, ο πρόσχαρος ιταλός υπάλληλος παρότρυνε τους επισκέπτες να βιαστούν. “Γρήγορα… Η Μαναρόλα χρειάζεται περισσότερους τουρίστες”, τους είπε στα αγγλικά. Οι τουρίστες δεν πολυέδειξαν να “έπιασαν” την ειρωνεία. Eσυραν τα πόδια τους προς τα εκεί που τους υπέδειξε και στη συνέχεια διασκορπίστηκαν στη μικροσκοπική μαρίνα και άρχισαν να τραβούν τέλειες ινσταγκραμικές φωτογραφίες της τραχιάς ακτογραμμής» γράφει.

Κάποτε, οι 350 πλέον μόνιμοι κάτοικοι της Μαναρόλα μπορούσαν να απολαμβάνουν έναν ήσυχο μεσημεριανό ύπνο. «Οι γηραιότεροι, όπως εγώ, παίρναμε τη σιέστα μας γύρω στις 4 το απόγευμα», της λέει ο 80χρονος Τζανκάρλο Τσιελάνο, νοσταλγώντας τις παλιές καλές μέρες. «Αλλά μετά άρχισε να καταφθάνει όλο και περισσότερος κόσμος, οπότε δεν είχα πια αυτή τη δυνατότητα. Με όλον αυτόν τον θόρυβο, τις φωνές και τους ήχους από τις βαλίτσες με τα ροδάκια στους δρόμους δεν μπορούσαμε, όχι να κοιμηθούμε, αλλά ούτε να ακούσουμε τον ήχο της θάλασσας».

Από τη Βενετία και το Ντουμπρόβνικ μέχρι το Μπαλί και την Αλάσα, ο έλεγχος του μαζικού τουρισμού προκαλεί μεγάλα διλήμματα σε διάσημους τουριστικούς προορισμούς. Ειδικά για την Ιταλία, το 2023 ήταν μια χρονιά κατά την οποία σημειώθηκε ρεκόρ προσέλευσης ξένων επισκεπτών, σημειώνει η απεσταλμένη του Guardian.

Δεν είναι τυχαίο ότι η πρώτη μεγαλούπολη με τεράστιο τουριστικό ενδιαφέρον που, μετά τον τερματισμό των lockdown εξαιτίας της πανδημίας, αποφάσισε να χρεώνει με ένα ποσό την είσοδο σε αυτήν, ήταν η Βενετία – και όχι μόνο ως απάντηση στην προειδοποίηση της UNESCO ότι κινδύνευε να μπει στη μαύρη λίστα της.

Οι Αρχές της Τσίνκουε Τέρε –μιας περιοχής που επίσης βρίσκεται υπό την προστασία της Unesco–, με τα ψαροχώρια που σου κόβουν την ανάσα, εξετάζουν τώρα τις ενέργειες στις οποίες θα πρέπει να προχωρήσουν ώστε να μη βρεθούν σε παρόμοια θέση.

Μεταξύ των μέτρων που ήδη εφαρμόζονται είναι η μετατροπή του πιο πολυσύχναστου δρόμου του εθνικού πάρκου, μεταξύ Μοντερόσο αλ Μάρε και Βερνάτσα, σε μονής κατεύθυνσης κατά τη διάρκεια της περιόδου αιχμής, σημειώνει η Αντζελα Τζουφρίντα στον Guardian.

«Αυτό πήγε πολύ καλά και εκτιμήθηκε δεόντως από τους επισκέπτες μας, ειδικά τους ξένους» λέει η Ντονατέλα Μπιάνκι, πρόεδρος του εθνικού πάρκου της Τσίνκουε Τέρε. Επίσης, εγκρίθηκε η απόφαση για περιορισμό της πρόσβασης ηλεκτρικών σκαφών στη μαρίνα, με σκοπό να προστατευθεί η θαλάσσια ζωή.

Ωστόσο η μεγαλύτερη πρόκληση είναι η διαχείριση του πλήθους που συρρέει στα χωριουδάκια. Πέρυσι καταγράφηκε ο αριθμός-ρεκόρ των τεσσάρων εκατομμυρίων επισκεπτών. Στην πλειονότητά τους έφτασαν με τρένα, όμως χιλιάδες ήταν και οι επιβάτες κρουαζιερόπλοιων και σκαφών που έδεναν στη γειτονική Λα Σπέτσα. 

Στην περίπτωση της Cinque Terre το πρόβλημα δεν είναι, λοιπόν, τόσο ο υπερτουρισμός, «όσο η κοσμοπλημμύρα, ειδικά σε κάποιες συγκεκριμένες χρονικές περιόδους του έτους» αναφέρει στη ρεπόρτερ του Guardian η δήμαρχος της Μαναρόλα και του Ριοματζόρε, Φαμπρίτσια Πεκούνια. «Η βασική έγνοια μας είναι πώς θα καταφέρουμε να κατανείμουμε τα πλήθη που συρρέουν σε ολόκληρη την περιοχή. Και πρέπει να βρούμε μια λύση το συντομότερο δυνατό, χωρίς όμως να δώσουμε την εντύπωση ότι είμαστε κατά του τουρισμού, ο οποίος για εμάς αποτελεί βασική ανάγκη».

Εδώ εντάσσεται και ένα ζήτημα που έχει προκαλέσει μικροεντάσεις μεταξύ των τοπικών Αρχών και της ευρύτερης περιφέρειας της Λιγυρίας. Αφορά το πολυαναμενόμενο άνοιγμα, τον Ιούλιο, της Via dell’Amore (Μονοπάτι του Ερωτα), ενός διάσημου μονοπατιού κατά μήκος της ακτής, που συνδέει τη Μαναρόλα με το Ριοματζόρε και είχε κλείσει εξαιτίας κατολίσθησης το 2012. Οι επισκέπτες θα καλούνται να πληρώσουν (το ποσό δεν έχει αποφασιστεί ακόμα) για να έχουν πρόσβαση στη 12 χιλιομέτρων διαδρομή, ενώ δρομολογούνται και ξεναγήσεις τουριστικών γκρουπ.

Η Πεκούνια, σημειώνει το ρεπορτάζ του Guardian, φοβάται πως αν οι τοπικές αρχές προχωρήσουν σε μια διαφημιστική καμπάνια επικεντρωμένη στη ρομαντική πτυχή του μονοπατιού, θα τροφοδοτήσουν ένα ακόμα μεγαλύτερο κύμα επισκεπτών, που το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι να σβήσουν τη δίψα τους για ακόμα περισσότερη έκθεση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης – και είναι αυτός ακριβώς ο τουρισμός που η ίδια απεύχεται.

Να σημειωθεί ότι η ονομασία Μονοπάτι του Ερωτα είναι αυθαίρετη και οφείλεται σε μια φράση που έγραψε κάποιος πριν αρκετά χρόνια σε έναν τοίχο: «Συνάντηση γυμνών ανθρώπων εδώ». Η αρχική ονομασία του ήταν Strada Nuova, δηλαδή Νέο Μονοπάτι, και δημιουργήθηκε γύρω στο 1930 προκειμένου να ενώσει τις δύο κοινότητες.

«Δεν έχει τίποτε να κάνει με αγάπες και έρωτες» τονίζει η δήμαρχος. «Οι Αρχές είχαν την ιδέα, με αφορμή την επαναλειτουργία του, να οργανώσουν έναν διαγωνισμό “φιλιού μακράς διαρκείας”. Μόνο πάνω από το πτώμα μου!»

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News