Ηταν μια εκτυφλωτικά ηλιόλουστη μέρα. Από τις πιο λαμπρές στην ιστορία της ΑΕΚ. Το ημερολόγιο έγραφε 7 Απριλίου 1999 -Μεγάλη Τετάρτη- όταν μια παράτολμη, «τρελή» για πολλούς, ιδέα του Δημήτρη Μελισσανίδη έπαιρνε σάρκα και οστά. Ο «Δικέφαλος» θα ταξίδευε στο Βελιγράδι, που, ήδη, βομβαρδιζόταν ανηλεώς από τις ΝΑΤΟϊκές δυνάμεις επί 14 μερόνυχτα, για να συναντήσει την Παρτίζαν σε ένα φιλικό ματς – αντιπολεμικό συλλαλητήριο, διαδηλώνοντας τη συμπαράσταση των Ελλήνων προς τον δοκιμαζόμενο σερβικό λαό.

Κανείς δεν μπορούσε να εγγυηθεί την ασφάλεια της αποστολής. Οι εθελοντές της ειρήνης έπρεπε να διανύσουν πολλά χιλιόμετρα μέσα στην εμπόλεμη ζώνη, όπου οι οβίδες έπεφταν «βροχή», να παραμείνουν μερικές ώρες στην έρημη πρωτεύουσα της (πρώην) Γιουγκοσλαβίας, κι έπειτα να επιστρέψουν από τον ίδιο, επικίνδυνο δρόμο. Κι όμως, κανένα μέλος από την οικογένεια του συλλόγου -ποδοσφαιριστές, τεχνικό τιμ, πάσης φύσεως προσωπικό και διοίκηση- δεν λιποψύχησε.

Η ΑΕΚ του Ολεγκ Μπλαχίν (προπονητής), του Ντέμη Νικολαΐδη, του Ατματσίδη, του Σαβέφσκι, του Κωστένογλου, του Κασάπη, του Καψή, του Ζήκου, του Κοπιτσή, του Μαλαδένη, «πέταξε» στη Βουδαπέστη (το αεροδρόμιο του Βελιγραδίου ήταν κλειστό) και από εκεί, οδικώς, πέρασε τα σύνορα που χώριζαν την ειρήνη από τον πόλεμο. Την ακολούθησαν πολιτικοί κι άλλες γνωστές προσωπικότητες (Μανώλης Γλέζος, Νικήτας Κακλαμάνης, Θόδωρος Κασσίμης, Γιώργος Κατσιφάρας, Μίλτος Βεντούρης, Γιάννης Βούρος, Αλέξης Κούγιας…) και δημοσιογράφοι. Ο Μανώλης Γλέζος, που είχε μπει στο 77ο έτος της ηλικίας του, δεν έκρυβε τον ενθουσιασμό του για το εγχείρημα. Είχε δηλώσει πως, αν και οπαδός του Ολυμπιακού, στο εξής θα υποστήριζε την ΑΕΚ «για μιά ζωή».

Κανείς δεν θα ξεχάσει, ούτε μια στιγμή από αυτό το ταξίδι. Τον φόβο κάποιας αδέσποτης οβίδας. Τον θάνατο και την καταστροφή που αντίκρυσε. Την περηφάνια της συμμετοχής σε αυτή την «ιερή εκστρατεία». Την υποδοχή του κονβόι από τους Σέρβους, που κυμάτιζαν ελληνικές σημαίες μαζί με τις γιουγκοσλαβικές και κρατούσαν στα χέρια ψωμί και αλάτι, κατά τα τοπικά έθιμα, στο δρόμο από τα ουγγρο-γιουγκοσλαβικά σύνορα έως το Βελιγράδι.

Στο γήπεδο περίμεναν 15.000 άνθρωποι. Αν και είχαν πωληθεί και τα 40.000 εισιτήρια, μόνον τόσοι κατάφεραν να βρουν καύσιμα για να φτάσουν ως εκεί. Ανάμεσά τους και πολλά παιδιά, που είχαν δύο ολόκληρες εβδομάδες να βγουν από τα καταφύγια (οι βομβαρδισμοί είχαν αρχίσει στις 24 Μαρτίου). «Είστε αδέλφια μας», έγραφε ένα τεράστιο πανό δίπλα στ’ άλλα με το αντιπολεμικό περιεχόμενο. Παντού έβλεπες τη χαρά ζωγραφισμένη στα πρόσωπα των θεατών, λες και επρόκειτο για ένα κανονικό παιχνίδι σε μέρες ανέμελες.

Το πρώτο μέρος έληξε ισόπαλο (1-1), με γκολ του Κέζμαν (13′) -που αργότερα έκανε μεγάλη καριέρα στα ευρωπαϊκά γήπεδα- και του Πάρι Ζουμπούλη (26′). Στην ανάπαυλα των ημιχρόνων οι δύο ομάδες φύτεψαν στον περίβολο του σταδίου μια ελιά από την Αρχαία Ολυμπία. Και στην επανάληψη παίχτηκε μπάλα μόνο για λίγα λεπτά. Η ειρηνική εισβολή των θεατών στον αγωνιστικό χώρο, στο 61′, για να αγκαλιάσουν τους παίκτες, σήμανε την πρόωρη λήξη του συμβολικού αγώνα.

Κόντευε να σουρουπώσει, και η αποστολή της ΑΕΚ έπρεπε να πάρει το δρόμο της επιστροφής. Να απομακρυνθεί από το Βελιγράδι πριν πέσει το σκοτάδι, επειδή τότε άρχιζε το μεγάλο σφυροκόπημα της πόλης από τους ΝΑΤΟϊκούς πυραύλους. Το ίδιο βαστικοί ήταν και οι Σέρβοι, που θα επέστρεφαν στα καταφύγια. Η ελληνική αυτοκινητοπομπή πέρασε την «πληγωμένη» γέφυρα του Νόβισαντ «στο τσακ», λίγες ώρες προτού την γκρεμίσει ένα βομβαρδιστικό αεροσκάφος.

Φυσικά, αυτή η πρωτοβουλία της ΑΕΚ δεν θα έβαζε τέλος στις εχθροπραξίες. Η φρίκη συνεχίστηκε για ακόμη 64 μέρες. Εκανε, όμως, το γύρο του κόσμου και προκάλεσε μεγάλη εντύπωση. «Απίστευτο, μια ελληνική ομάδα πήγε να παίξει ποδόσφαιρο στα χαρακώματα», ήταν ένας από τους πιο χαρακτηριστικούς τίτλους των ΜΜΕ (της Marca). «Παιχνίδι-παρένθεση στον πόλεμο», έγραψε η Gazzetta dello Sport. Ο σερβικός Τύπος ήταν, βεβαίως, ακόμη πιο ενθουσιώδης. «Αδέλφια με αδέλφια, κόντρα στον πόλεμο», ήταν το πρωτοσέλιδο της Sport του Βελιγραδίου την επομένη του αγώνα.

Δυστυχώς, όμως, οι άνθρωποι ξεχνούν πολύ εύκολα. Οπαδοί της Παρτίζαν (που έχει αδελφοποιηθεί με τον ΠΑΟΚ) βρίσκονταν ανάμεσα σε ‘κείνους που επιτέθηκαν με μαχαίρια και καδρόνια στους ΑΕΚτζήδες, στην πεζογέφυρα του Πανθεσσαλικού Σταδίου, στον αλήστου μνήμης τελικό Κυπέλλου Ελλάδας του 2017. Αν όχι οι ίδιοι, οι πατεράδες τους ήταν παρόντες στο ματς του 1999. Θα έπρεπε να τους έχουν διηγηθεί την ιστορία. Το 2019 η διοίκηση της Παρτίζαν σκέφτηκε να ανταποδώσει στην ΑΕΚ, με ένα φιλικό παιχνίδι προς τιμήν της. Κρίθηκε, όμως, πολύ επικίνδυνο. Πιο επικίνδυνο κι από εκείνον τον αγώνα στην «καρδιά» του πολέμου της Γιουγκοσλαβίας.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News