Αργά, με βασανιστικό ρυθμό, οδεύει προς την τελική λύση ένα από τα «μεγάλα» και συμβολικά επιχειρηματικά θέματα που συχνά εμφανίζεται να απασχολεί την επικαιρότητα: η πώληση της Chipita. Γιατί φρενάρει; Μήπως η Mondelēz θα αποσύρει την πρόταση να αποκτήσει την «ελληνική πολυεθνική» με το εξαιρετικό τίμημα του 1,5 δισ. ευρώ; Ισχύει η αντιπρόταση της PepsiCo που είχε καταθέσει ισόποση προσφορά και μάλιστα με μετρητά και όχι με μετοχές, όπως η αρχική πρόταση της αμερικανικής εταιρείας;

Η αλήθεια συνήθως δεν είναι συναρπαστική όσο η μυθοπλασία. Πάντα ισχύει η πρακτική «μη χαλάς ένα ωραίο στόρι, λέγοντας την αλήθεια» αλλά καλύτερα να μείνουμε κοντά στην πραγματικότητα.

Από την εποχή που η καλή εταιρεία επαναγοράστηκε από τον δημιουργό της, Σπύρο Θεοδωρόπουλο, παράγει περισσότερα ερωτήματα από απαντήσεις. Στην αρχή τα πράγματα ήταν ή τουλάχιστον φαίνονταν, απλά. Ο πετυχημένος επιχειρηματίας κ. Θεοδωρόπουλος είχε αποκτήσει πάλι την εταιρεία που ίδρυσε και την οποία μερικά χρόνια νωρίτερα είχε πουλήσει στον Δημήτρη Δασκαλόπουλο της ΔΕΛΤΑ για να δημιουργήσουν την Vivartia και να κατακτήσουν τον κόσμο. Το σχέδιο πέτυχε όχι επειδή κατέκτησαν την υφήλιο, αλλά γιατί κατάφεραν να πουλήσουν την εταιρεία στην MIG που τότε είχε δημιουργήσει ο Ανδρέας Βγενόπουλος. Βέβαια, μερικά χρόνια μετά, ο Δασκαλόπουλος παραμένει οργισμένος με τον παλιό συνέταιρό του. Χρηματοδότησε μάλιστα τη συγγραφή βιβλίου προκειμένου να «τεκμηριώσει» ότι ενώ αυτός τον έσωσε, ο Θεοδωρόπουλος τον «πρόδωσε» διευκολύνοντας την επέλαση Βγενόπουλου. Προβλήματα πλουσίων…

Η αλήθεια για την επικείμενη πώληση της Chipita είναι ότι η αντιπρόταση της PepsiCo αποσύρθηκε. Το ενδιαφέρον της είχε προκληθεί επειδή συνεργάζεται με την Chipita όσον αφορά τα εμπορικά δίκτυα καθώς σε πολλές χώρες διανέμουν από κοινού τα προϊόντα τους. Η πρόταση της Mondelēz είναι ενεργός αλλά με χαμηλότερο τίμημα. Τόσο που δεν είναι πλέον ενθουσιασμένοι, ούτε ο Θεοδωρόπουλος ούτε οι επιχειρηματίες (μικρο)μέτοχοι, όπως ο ιδρυτής των Εverest Λoρέντζο Φρέρης, η ιδιοκτήτρια της ΜΕΒΓΑΛ Μαίρη Χατζάκου, κ.ά. Ολοι μαζί πίστευαν ότι θα υπερδιπλασιάσουν τα κεφάλαια που είχαν τοποθετήσει καθώς η Mondelēz, η μεγαλύτερη εταιρεία σνακ στον κόσμο, θα πλήρωνε το εξαιρετικό ποσό του 1,5 δισ. Μερικοί μάλιστα ονειρεύονταν το επόμενο «μεγάλο σχέδιο» που ήταν η εξαγορά της Vivartia, παρακάμπτοντας τις αντιρρήσεις της διοίκησης της MIG.

Ποιοι όμως βιάζονται να πουλήσουν την Chipita; Κανένας από τους προηγούμενους, αλλά το επιδιώκουν διακαώς αυτοί που τους ανήκει η εταιρεία. Ο όμιλος της γνωστής αραβικής οικογένειας Olayan που δραστηριοποιείται στην Αθήνα, διαθέτει το 80% των μετοχών της. Ο Σπύρος Θεοδωρόπουλος, όταν αποφάσισε να επανακτήσει την εταιρεία είχε καλέσει όσους γνώριζε, επενδυτές όπως η οικογένεια Olayan και ορισμένους έλληνες επιχειρηματίες, να συμμετέχουν στη νέα προσπάθεια. Στην αρχή το σχέδιο ήταν η εισαγωγή της «νέας» Chipita στο Λονδίνο ή σε άλλο διεθνές χρηματιστήριο. Μετά αποδείχθηκε ότι το σχέδιο ήταν ανέφικτο. Αντίθετα, αποδείχθηκε επιτυχημένη η καλλιέργεια  στενών σχέσεων με τη νέα κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ. Ο κ. Θεοδωρόπουλος ήταν μάλιστα ένα διάστημα ο προτιμώμενος από την κυβέρνηση πρόεδρος του ΣΕΒ. Προβαλλόταν ως υπόδειγμα επιτυχημένου επιχειρηματία που δεν σχετίζεται με το διεφθαρμένο «παλιό» καθεστώς.  Η «επιστροφή της Chipita» στο ελληνικό χρηματιστήριο θα ενίσχυε το κυβερνητικό σενάριο της «κοινωνικής ανάπτυξης». Δεν ήταν ο μοναδικός επιχειρηματίας που χόρευε το ταγκό της εξουσίας με την Αριστερά, αλλά ούτε το πολιτικό φλερτ έλυσε τα πραγματικά προβλήματα.

Το σημαντικότερο ήταν ότι ο αραβικός όμιλος, που στο μεταξύ είχε αποκτήσει τη συντριπτική πλειοψηφία των μετοχών, άλλαξε διοίκηση. Απομακρύνθηκε η παλιά γενιά που ήταν φίλοι με τον κ. Θεοδωρόπουλο και έδειχναν ενθουσιασμένοι με την απόδοση που είχαν πριν δεκαπέντε χρόνια όταν είχαν επενδύσει πάλι σε εταιρεία του χαρισματικού Ελληνα. Η νέα διοίκηση του ομίλου Olayan αποδείχθηκε παγερή, αποτελούμενη από άκαρδους υπολογιστές. Πίστευαν ότι τα σχέδια Θεοδωρόπουλου απέτυχαν. Η εταιρεία δεν είχε την κερδοφορία που είχε υποσχεθεί, η έξοδος των επενδυτών ήταν αδύνατη καθώς δεν μπορούσε να εισαχθεί σε χρηματιστήριο. Μεγάλο μέρος της κερδοφορίας δεν ήταν από συνεχιζόμενες λειτουργικές δραστηριότητες αλλά διανομή κεφαλαιακών κερδών. Απαίτησαν, πρώτον, να πουληθεί η εταιρεία ώστε να βγουν από την επένδυση το ταχύτερο. Το δεύτερο, ήταν χειρότερο. Να αποχωρήσουν από τη διοίκηση της εταιρίας όλοι οι Ελληνες, δηλαδή τα στελέχη που είχε (επανα)προσλάβει ο Θεοδωρόπουλος και με τους οποίος συνεργάζονταν πολλά χρόνια. Τα «νέα» αφεντικά δεν τους εμπιστεύονταν, απλώς ανέχονταν την παρουσία του Θεοδωρόπουλου ως κεφαλής της εταιρείας, αλλά με νέο επιτελείο. Ο ιδρυτής παραμένει αλλά χωρίς τους πιστούς του και στο έργο θα συνδράμει επιτελείο ξένων μάνατζερ.

Την εβδομάδα που πέρασε η διοίκηση της ελληνικής εταιρείας, μαζί με στελέχη των Olayan, βρέθηκαν στις ΗΠΑ, στο New Jersey, όπου τα κεντρικά γραφεία της Mondelēz. Πρόκειται για κολοσσό, θυγατρικές του οποίου είναι μεγάλες εταιρείες όπως Cadbury, Nabisco, Lefèvre-Utile, Freia, OPAVIA, κ.ά. Απασχολεί περίπου 85.000 υπαλλήλους.

Ο πραγματικός λόγος που η εξαγορά της Chipita δεν θα γίνει στο αρχικό τίμημα είναι ότι οι ενδιαφερόμενοι ανακάλυψαν όσα αγνοούσαν.

Ουσιαστικά τους ενδιέφερε να αγοράσουν τη διεθνή παρουσία της Chipita σε δεκάδες χώρες που είχαν θυγατρική που παράγει ή διανέμει τα προϊόντα. Σε κάθε χώρα όμως υπάρχει τοπικός επιχειρηματίας που κατέχει μειοψηφικό ποσοστό. Η Mondelēz πίστευε το αυτονόητο, ότι δηλαδή οι τοπικοί μέτοχοι μειοψηφίας δεσμεύονται και δεν μπορούν να αποχωρήσουν, συνεχίζοντας δραστηριότητες που ανταγωνίζονται την παλιά εταιρεία τους. Με έκπληξη κατάλαβαν ότι οι τοπικοί συνέταιροι δεν έχουν καμιά δέσμευση, άρα η εταιρεία που αγοράζουν δεν είναι βέβαιον ότι διαθέτει το δίκτυο που φαινόταν να έχει.  Επιπλέον ορισμένα δάνεια της εταιρείας «αφαιρούν» και άλλο από την αξία της. Για αυτό οι συζητήσεις για το ντιλ συνεχίζονται, αλλά το τίμημα θα είναι αισθητά κάτω από 1 δισ. ευρώ, σε περιοχή που δεν ενθουσιάζει τους μετόχους. Αν πάνε όλα καλά, θα πάρουν τα κεφάλαια που επένδυσαν, ενδεχομένως με μία «αξιοπρεπή» απόδοση. Δεν θα τους φαινόταν κακή ιδέα αν δεν ήταν τόσο προσκολλημένοι στο μεγαλύτερο δυνατό όφελος.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News