«Εάν προσλαμβάνεις κλόουν, θα πρέπει να αναμένεις ένα τσίρκο και εμείς, συμπατριώτες μου Αμερικανοί, προσλάβαμε ένα τσούρμο κλόουν», γράφει αμείλικτα ο Τόμας Φρίντμαν, σχολιάζοντας την αιφνιδιαστική απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ να «παγώσει» τους δασμούς που ο ίδιος είχε ανακοινώσει πριν από μία εβδομάδα κατά την αποκαλούμενη «Ημέρα Απελευθέρωσης» των ΗΠΑ.

Επί πολλές εβδομάδες τόσο ο αμερικανός πρόεδρος όσο και οι «μπουμπούνες» -όπως τους χαρακτηρίζει ο αρθρογράφος των New York Times – Χάουαρντ Λάτνικ (υπουργός Εμπορίου), Σκοτ Μπέσεντ (υπουργός Οικονομικών) και Πίτερ Ναβάρο (κορυφαίος σύμβουλος για το εμπόριο) επαναλάμβαναν πως ο Τραμπ δεν θα εγκατέλειπε τα σχέδιά του για την επιβολή δασμών σε όλον τον κόσμο, «επειδή είναι απαραίτητοι για να σταματήσει η φαιντανύλη να σκοτώνει τα παιδιά μας, για να αυξηθούν τα έσοδα ώστε να χρηματοδοτηθούν μελλοντικές μειώσεις φόρων, για να ασκηθεί πίεση στον κόσμο ώστε να αγοράζει περισσότερα πράγματα από εμάς», συνοψίζει ο Φρίντμαν.

Παράλληλα ο Τραμπ δεν έδωσε καμία σημασία στις προειδοποιήσεις των «πλούσιων φίλων» του στη Γουόλ Στριτ. Αφού, όμως, ανακοίνωσε τους δασμούς του, προκαλώντας ένα τεράστιο χάος στα χρηματιστήρια όλου του κόσμου, την Τετάρτη ο αμερικανός πρόεδρος έκανε ένα μεγάλο βήμα πίσω, αναστέλλοντας την επιβολή τους (για διάστημα ενενήντα ημερών) σε όλες τις χώρες, εξαιρουμένης της Κίνας.

«Το μήνυμα προς τον κόσμο -και προς τους Κινέζους: “Δεν μπορούσα να αντέξω την πίεση”», σχολιάζει ο Φρίντμαν. Ωστόσο αυτό το τελευταίο «είπα – ξείπα» του αμερικανού προέδρου δεν προκάλεσε μόνον οικονομικές απώλειες.

«Μια τεράστια ποσότητα ανεκτίμητης εμπιστοσύνης μόλις έγινε καπνός», εξηγεί ο (τρις βραβευμένος με Πούλιτζερ) δημοσιογράφος. «Τις τελευταίες εβδομάδες, είπαμε στους στενότερους φίλους μας στον κόσμο – χώρες που στάθηκαν στο πλευρό μας, μετά από την 11η Σεπτεμβρίου, στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν – ότι καμία δεν ήταν διαφορετική από την Κίνα ή τη Ρωσία. Ολες [οι χώρες] επρόκειτο να δασμολογηθούν με τον ίδιο τρόπο – δεν επιτρέπονται εκπτώσεις σε φίλους και συγγενείς. Πιστεύετε ότι αυτοί οι πρώην στενοί σύμμαχοι των Ηνωμένων Πολιτειών θα εμπιστευτούν ποτέ ξανά αυτήν την κυβέρνηση, ώστε να μπουν σε ένα χαράκωμα μαζί της;», διερωτάται.

Ο Φρίντμαν συγκρίνει την ανακοίνωση και το πάγωμα των δασμών από τον Τραμπ με την χαοτική αποχώρηση των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν υπό τον Τζο Μπάιντεν, από την οποία ο πρώην πρόεδρος δεν ανέκαμψε ποτέ. «Αλλά τουλάχιστον ο Μπάιντεν μας έβγαλε από έναν δαπανηρό πόλεμο που δεν γινόταν να κερδηθεί και η Αμερική, κατά τη γνώμη μου, είναι τώρα πολύ καλύτερα. Ο Τραμπ μας έβαλε σε έναν πόλεμο που δεν μπορεί να κερδηθεί», γράφει.

Είναι αλήθεια πως υφίσταται, εδώ και δεκαετίες, μια εμπορική ανισορροπία μεταξύ των οικονομιών των ΗΠΑ και της Κίνας και ο Φρίντμαν αναγνωρίζει πως ο Τραμπ έχει δίκιο όταν υποστηρίζει πως πρέπει να αντιμετωπιστεί αυτή η κατάσταση.

Η Κίνα ελέγχει σήμερα το ένα τρίτο της παγκόσμιας μεταποιητικής παραγωγής και διαθέτει τις βιομηχανικές δυνατότητες για να έφτιαχνε, μια μέρα, σχεδόν τα πάντα για όλους, εάν της επιτρεπόταν. Αυτό, σίγουρα, δεν είναι καλό για τις ΗΠΑ, ούτε για την Ευρώπη, ούτε για πολλές αναπτυσσόμενες χώρες. Αλλά δεν είναι καλό ούτε για την ίδια την Κίνα, όπως σημειώνει ο Φρίντμαν, δεδομένου ότι διαθέτοντας τεράστιους πόρους σε εξαγωγικές βιομηχανίες, παραμελεί το ήδη ξεφτισμένο δίχτυ κοινωνικής προστασίας που προσφέρει στους πολίτες της και το ακόμη πιο αδύναμο δημόσιο σύστημα υγείας.

Ωστόσο η Κίνα είναι μια τεράστια χώρα με 1,4 δισ. πολίτες και αφθονία ταλέντων, υποδομών και χρημάτων. Με έναν τόσο ισχυρό αντίπαλο μπορεί κανείς να διαπραγματευτεί με αξιώσεις μόνον έναν διαθέτει αυξημένη επιρροή, την οποία ο Τραμπ θα μπορούσε κάλλιστα να την είχε αποκτήσει, εάν κατάφερνε να συσπειρώσει γύρω από τις ΗΠΑ την Ευρωπαϊκή Ενωση, την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα, τη Σιγκαπούρη, τη Βραζιλία, το Βιετνάμ, τον Καναδά, το Μεξικό, την Ινδία, την Αυστραλία και την Ινδονησία, σχηματίζοντας, έτσι, ένα ενιαίο διαπραγματευτικό μέτωπο κατά της Κίνας.

Στη συνέχεια όλες αυτές οι χώρες θα ενημέρωναν τους Κινέζους πως θα προέβαιναν στην σταδιακή αύξηση των δασμών στα κινεζικά προϊόντα, ώστε να πίεζαν το Πεκίνο να στρεφόταν προς μια πιο εστιασμένη στο εσωτερικό οικονομία. Συγχρόνως οι Κινέζοι θα προσκαλούνταν να φτιάξουν εργοστάσια και αλυσίδες εφοδιασμού σε αυτές τις χώρες (μέσω κοινοπραξιών 50:50). Ομως ο Τραμπ αντί να στρέψει ολόκληρο τον βιομηχανικό κόσμο κατά της Κίνας, έστρεψε την Αμερική κατά ολόκληρου του βιομηχανικού κόσμου και της Κίνας.

«Τώρα, το Πεκίνο γνωρίζει ότι ο Τραμπ όχι μόνο έκανε πίσω αλλά αποξένωσε επίσης τους συμμάχους μας (αποδεικνύοντας πως ο λόγος του δεν αξίζει την εμπιστοσύνη τους ούτε για ένα δευτερόλεπτο) τόσο πολύ που αρκετοί από αυτούς μπορεί να μην ευθυγραμμιστούν ποτέ μαζί μας εναντίον της Κίνας όπως στο παρελθόν. Μπορεί, αντιθέτως, να αρχίσουν να βλέπουν την Κίνα ως καλύτερο, πιο σταθερό μακροπρόθεσμο εταίρο από εμάς. Τι αξιολύπητη, επαίσχυντη απόδοση. Καλή Ημέρα Απελευθέρωσης», καταλήγει ο Τόμας Φρίντμαν.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News