Είναι επιβεβλημένος ένας μίνι οδηγός για τις ευρωεκλογές προς χρήσιν των ψηφοφόρων; Μάλλον, δεδομένου ότι οι αποφάσεις που θεσμικώς λαμβάνονται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Κομισιόν) επηρεάζουν το παρόν και το μέλλον εκατομμυρίων Ευρωπαίων σε όλες τις χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αλλά ακόμη και σε τρίτες χώρες, εκτός Ενωσης, με τις οποίες η ΕΕ συναλλάσσεται (Κίνα, ΗΠΑ) ή δεν συναλλάσσεται πια (Ρωσία).

Η διαδικασία ανανέωσης του ευρωπαϊκού πολιτικού προσωπικού είναι, λοιπόν, σημαντική για τη λειτουργία του κλαμπ των Βρυξελλών ώστε να ανατροφοδοτηθούν οι ειλημμένες δεσμεύσεις της Κομισιόν ή να δημιουργηθούν καινούργιες σε κάθε τομέα: από την ενέργεια, τη βιομηχανία και τη γεωργία μέχρι τη νομισματική πολιτική (για τις χώρες της Ευρωζώνης), τη μετανάστευση από τον Τρίτο Κόσμο, τη διεύρυνση του κλαμπ με ξεκάθαρα πολιτικούς όρους (Ουκρανία, Βαλκάνια, Καύκασος) και, φυσικά, το διεθνές εμπόριο.

Το νέο στοιχείο που μέσα στη νέα πενταετία θα παίξει καθοριστικό ρόλο –ακόμη και για την ίδια τη συνοχή της ΕΕ, όπως λένε οι αναλυτές– είναι η ομολογημένη από τον γαλλογερμανικό άξονα επιθυμία του για χάραξη κοινής ευρωπαϊκής αμυντικής πολιτικής, παραπλεύρως του ΝΑΤΟ μεν, οπωσδήποτε όμως σε ώσμωση με αυτό.

Η κινητικότητα που θα εκδηλωθεί στο συγκεκριμένο ζήτημα αποσκοπεί στην περαιτέρω «ολοκλήρωση» του οικοδομήματος των Βρυξελλών, έστω και δίχως Ευρωπαϊκό Σύνταγμα. Και όλα αυτά με ένα νέο «κεκτημένο» στη φαρέτρα των «μεγάλων δυνάμεων» της ΕΕ (της Γερμανίας και της Γαλλίας), την υπερψήφιση από την Ευρωβουλή της πρότασης περί τροποποίησης των Συνθηκών στην κατεύθυνση της κατάργησης της θεμελιώδους αρχής της ομοφωνίας των μελών της ΕΕ, δηλαδή του βέτο των «μικρών χωρών».

Η σημασία της ευρωκάλπης

Εκατοντάδες εκατομμύρια ψηφοφόροι και στις 27 χώρες της ΕΕ θα ψηφίσουν μεταξύ 6ης και 9ης Ιουνίου για να επιλέξουν τους εκπροσώπους τους στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το μόνο άμεσα εκλεγμένο όργανο του κλαμπ των Βρυξελλών. Η ΕΕ είναι ένα από τα πιο φιλόδοξα πολιτικά πειράματα στον κόσμο, αλλά λόγω της περίπλοκης δομής διακυβέρνησής της έχει συχνά επικριθεί για έλλειψη διαφάνειας και δημοκρατικής λογοδοσίας, όπως σημειώνουν οι αναλυτές. Οι εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, που γίνονται ανά πενταετία, είναι το μοναδικό μέσο που παρέχεται στους ευρωπαίους πολίτες ώστε να έχουν κάποιον λόγο στις πολιτικές του μπλοκ.

Οι ψηφοφόροι εκλέγουν ευρωβουλευτές από το 1979, όταν το κλαμπ ήταν πολύ μικρότερο και λεγόταν Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ). Εφέτος υπάρχουν περισσότεροι από 330 εκατομμύρια πολίτες με δικαίωμα εκλογής 720 ευρωβουλευτών. Το εκλογικό αποτέλεσμα, όπως προαναφέραμε, θα επηρεάσει τις πολιτικές του μπλοκ για την επόμενη πενταετία, ωστόσο θα δώσει και ένα σήμα για την πολιτική κινητικότητα πανευρωπαϊκώς (θα διαπιστωθεί, δηλαδή, κατά πόσον τα κυβερνώντα κόμματα στις χώρες-μέλη αντιπροσωπεύουν τους λαούς στη συγκεκριμένη φάση).

Τι ακριβώς κάνει η Ευρωβουλή

Σε καίριας σημασίας απόκλιση από τα περισσότερα ευρωπαϊκά νομοθετικά σώματα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν έχει την εξουσία να νομοθετεί, κάτι που εκλαμβάνεται ως περιορισμός των εξουσιών του (και εν μέρει οδηγεί στην αποχή των εκλογέων από τις ευρωκάλπες). Η Κομισιόν, ως εκτελεστικό όργανο της ΕΕ, συντάσσει νομοθεσία για όλο το μπλοκ και το Ευρωκοινοβούλιο δύναται να ασκεί βέτο, κάτι που του παρέχει κάποια δυνατότητα παρέμβασης. Επίσης επικυρώνει διεθνείς συμφωνίες και εγκρίνει τον Προϋπολογισμό που συντάσσει η Κομισιόν. Τα μέλη του επιλέγουν τον πρόεδρο του Σώματος και έχουν τον τελευταίο λόγο για την έγκριση του προέδρου της Κομισιόν.

Υπάρχουν ενδείξεις ότι οι Ευρωπαίοι θα ήθελαν η φωνή της Ευρωβουλής να είναι πιο δυνατή, σχολιάζουν πλέον τα διεθνή μέσα. Στις εκλογές του 2019 η συμμετοχή αυξήθηκε σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια, μάλιστα σε ποσοστό 63% οι Ευρωπαίοι δήλωσαν ότι προτιμούν η Ευρωβουλή να παίζει σημαντικότερο ρόλο στο όλο σύστημα.

Πώς διεξάγονται οι εκλογές

Κάθε κράτος-μέλος κάνει τις δικές του ρυθμίσεις για τις εκλογές. Οι περισσότερες χώρες έχουν προγραμματίσει την ψηφοφορία για την Κυριακή 9 Ιουνίου. Οι λεπτομέρειες για τον τρόπο διεξαγωγής των εκλογών καθορίζονται από τις τοπικές αρχές, επομένως υπάρχει απόκλιση από χώρα σε χώρα. Για παράδειγμα, αυτές είναι οι πρώτες ευρωεκλογές στις οποίες οι Ελληνες μπορούμε να ψηφίσουμε με ταχυδρομική ψηφοφορία – επιλογή που δεν είναι διαθέσιμη σε όλους τους Ευρωπαίους.

Κάθε έθνος εκλέγει συγκεκριμένο αριθμό ευρωβουλευτών, ο οποίος καθορίζεται από τον πληθυσμό κάθε χώρας. Η Γερμανία, η πολυπληθέστερη χώρα του μπλοκ, θα εκλέξει 96 από τους 720 βουλευτές, ενώ η μικρότερη απ’ όλες Μάλτα μόλις έξι. Κάθε χώρα επιλέγει τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σύμφωνα με το εθνικό της εκλογικό σύστημα.

Οι παρατάξεις

Οι υποψήφιοι κατεβαίνουν στον εκλογικό στίβο ανεμίζοντας τις τοπικές κομματικές σημαίες, όμως σε περίπτωση εκλογής τους εντάσσονται στις ομάδες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, οι οποίες αντικατοπτρίζουν σε μεγάλο βαθμό την πολιτική του κόμματός τους. Η ομάδα των συντηρητικών κομμάτων, το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, είναι το μεγαλύτερο στο Ευρωκοινοβούλιο. Τα γκάλοπ προβλέπουν, όμως, άνοδο των δεξιότερων ή λαϊκιστικών κομμάτων, τα οποία στη σούμα ενδέχεται να καταλάβουν ακόμη και το ¼ των εδρών. Η δεύτερη ομάδα της Ευρωβουλής είναι η Προοδευτική Συμμαχία Σοσιαλιστών και Δημοκρατών, η οποία περιλαμβάνει τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα όλης της ΕΕ.

Ακολουθεί η φιλοευρωπαϊκή Φιλελεύθερη ομάδα, η οποία συγκλίνει στις πολιτικές θέσεις τόσο με την Κεντροαριστερά όσο και με τη Σοσιαλδημοκρατία, και έπονται οι Πράσινοι. Δύο μικρότερες αλλά ανερχόμενες ακροδεξιές ομάδες, στις οποίες περιλαμβάνονται εθνικιστές που είναι και κατά της έλευσης μεταναστών και κατά της ίδιας της ΕΕ, είναι οι Ευρωπαίοι Συντηρητικοί & Μεταρρυθμιστές και η ομάδα Ταυτότητα και Δημοκρατία. Η μικρότερη δύναμη στη Βουλή σήμερα είναι η Αριστερά, «ανανεωτική» όσο και «παραδοσιακή».

Τα αποτελέσματα

Τα αποτελέσματα θα μεταδοθούν και θα αναλυθούν σε πραγματικό χρόνο σε όλες τις χώρες της ΕΕ, ενώ το ίδιο το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα συγκεντρώσει και θα δημοσιεύσει όλα τα αποτελέσματα. Η πρώτη καταγραφή θα γίνει τη νύχτα προς τη Δευτέρα 10 Ιουνίου, καθώς οι πραγματικές ψήφοι καταμετρώνται στις χώρες στις 9 Ιουνίου. Οι τάσεις θα γίνουν σαφείς αμέσως μετά το πέρας της ψηφοφορίας και τα αποτελέσματα των λιγοστών κρατών που θα ψηφίσουν στις 6, 7 και 8 Ιουνίου θα είναι επίσης δημόσια.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News