Χαρακτηρίστηκε ως «επανάσταση» στην αντιμετώπιση του Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2, ενώ η φήμη της ανά τον κόσμο έλαβε δυσθεώρητες διαστάσεις όταν οι celebrities άρχισαν να την χρησιμοποιούν για να αδυνατίσουν.

Σήμερα η ενέσιμη σεμαγλουτίδη (όπως ονομάζεται η δραστική ουσία των διάσημων πια σκευασμάτων Ozempic και Wegovy) τραβά και πάλι τα φώτα της δημοσιότητας επάνω της, καθώς οι ερευνητές υποπτεύονται πως έχει και άλλες… κρυφές δυνατότητες, όπως για παράδειγμα να μειώνει τον κίνδυνο άνοιας.

Ηδη, μάλιστα, τα πρώτα ερευνητικά δείγματα συνηγορούν με τις υποθέσεις αυτές. Οπως αναφέρουν οι Times, ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης διερεύνησε τη σχέση μεταξύ της σεμαγλουτίδης  και της ψυχικής υγείας, αλλά και γνωστικών διαταραχών. Αυτό που διαπίστωσαν είναι ότι το φάρμακο σχετίζεται με χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης γνωστικών προβλημάτων, όπως απώλεια μνήμης – που αποτελεί το πρώτο σύμπτωμα της άνοιας.

Επίσης, όπως προκύπτει από τα ίδια δεδομένα, η ίδια δραστική ουσία δεν βρέθηκε να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην ψυχική υγεία των ληπτών. Το εύρημα αυτό, σύμφωνα με τους ειδικούς «θα πρέπει να καθησυχάσει τους διαβητικούς ασθενείς με κατάθλιψη ή άγχος, καθώς είναι ασφαλές να λαμβάνουν το φάρμακο», σημειώνεται στο ίδιο δημοσίευμα.

Αναλυτικότερα, η μελέτη, που διήρκησε ένα έτος, παρακολούθησε 130.000 ασθενείς  με διαβήτη τύπου 2 στις ΗΠΑ. Από αυτούς οι 20.000 και πλέον λάμβαναν σεμαγλουτίδη. Αυτό που φάνηκε είναι πως η συγκεκριμένη υποομάδα δεν διέτρεχε κανέναν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης εγκεφαλικών ή ψυχιατρικών παθήσεων, συμπεριλαμβανομένης της άνοιας, της κατάθλιψης και του άγχους, σε σύγκριση με τους ασθενείς που λάμβαναν άλλα αντιδιαβητικά φάρμακα.

Κόβει και το τσιγάρο;

Η ίδια μελέτη, όμως, έφερε στο φως ένα ακόμη ενδιαφέρον εύρημα. Τα δεδομένα έδειξαν ότι η σεμαγλουτίδη μειώνει τον κίνδυνο εξάρτησης από τη νικοτίνη, με τους επιστήμονες να εκτιμούν (αν και πρέπει να συλλέξουν και άλλες αποδείξεις) ότι πιθανώς θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί στο μέλλον για την αντιμετώπιση των εξαρτήσεων, συμπεριλαμβανομένου και του αλκοόλ.

 «Τα αποτελέσματά μας υποδηλώνουν ότι η χρήση της σεμαγλουτίδης θα μπορούσε να επεκταθεί πέρα από τη διαχείριση του διαβήτη, προσφέροντας ενδεχομένως απροσδόκητα οφέλη στη θεραπεία και την πρόληψη της γνωστικής έκπτωσης και της κατάχρησης ουσιών» σημείωσε ο κύριος συγγραφέας της ίδιας έρευνας στους Times, δρ Ρικάρντο ντε Τζόρτζι.

Νέα δεδομένα για Πάρκινσον και ανάπτυξη καρκίνων

Οι ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής (Νοσοκομείο «Αλεξάνδρα») Θεοδώρα Ψαλτοπούλου (παθολόγος, καθηγήτρια Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής), Παναγιώτα Ζαχαράκη (βιολόγος) και Σταυρούλα Πάσχου (επίκουρη καθηγήτρια Ενδοκρινολογίας), σε μια σειρά δημοσιευμάτων συνοψίζουν τα νεότερα δεδομένα σχετικά με την επίδραση του φαρμάκου για τον διαβήτη και την παχυσαρκία στην ανάπτυξη άλλων νόσων.

Μία από αυτές είναι η νόσος Πάρκινσον, μια κοινή και «εξουθενωτική», όπως τη χαρακτηρίζουν οι ειδικοί, διαταραχή. Πιο συγκεκριμένα, δημοσιευμένη τυχαιοποιημένη δοκιμή που περιλάμβανε 156 ασθενείς με πρώιμη νόσο του Πάρκινσον διαπίστωσε ότι ο αγωνιστής του υποδοχέα GLP-1 (πρόκειται για τη δραστική ουσία λιξισενατίδη, που ανήκει στην ίδια οικογένεια με τα φάρμακα Ozempic και Wegovy και χορηγείται καθημερινά με ένεση) φάνηκε να επιβραδύνει την επιδείνωση των συμπτωμάτων σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο, μετά από ένα έτος θεραπείας. Το φάρμακο, εντούτοις, συσχετίστηκε με ανεπιθύμητες ενέργειες στο γαστρεντερικό.

Ωστόσο, προσθέτουν, μια άλλη πρόσφατη τυχαιοποιημένη δοκιμή ενός αγωνιστή υποδοχέα GLP-1 δεν βρήκε κανένα όφελος. Παράλληλα όμως τρέχουν έρευνες και για τη χρόνια νεφρική νόσο. Στο πλαίσιο αυτό, οι ελληνίδες ειδικοί εστιάζουν σε ένα ακόμη άρθρο ανασκόπησης του 2022 σχετικά με τις πιθανές χρήσεις των αγωνιστών υποδοχέα GLP-1. Οι συγγραφείς του προβλέπουν ότι η επόμενη νέα εγκεκριμένη από τον Οργανισμών Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) ένδειξη για τα φάρμακα αυτού του τύπου θα είναι η προστασία από την επιδείνωση της χρόνιας νεφρικής νόσου σε άτομα με διαβήτη τύπου 2.

Αντίστοιχα, ο καθηγητής Αιματολογίας-Ογκολογίας στην Ιατρική Σχολή του ΕΚΠΑ, σε συνεργασία με συναδέλφους του, εστιάζει σε μια ακόμη πρόσφατη έρευνα που δημοσιεύθηκε στο διεθνές επιστημονικό περιοδικό Jama Network Open. Σύμφωνα με αυτήν η θεραπεία με αγωνιστές του υποδοχέα GLP-1 φάνηκε να σχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο ανάπτυξης συγκεκριμένων καρκίνων που σχετίζονται με την παχυσαρκία σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, οι οποίοι δεν είχαν διάγνωση καρκίνου κατά την έναρξη της αγωγής.

Πιο συγκεκριμένα, στη λίστα περιλαμβάνονται δέκα τύποι καρκίνου, μεταξύ των οποίων χοληδόχου κύστης, παγκρέατος, ωοθηκών, παχέος εντέρου, οισοφάγου και νεφρού.

Εν τω μεταξύ, έρευνες τρέχουν και για άλλες παθήσεις, όπως το άσθμα, η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, η φλεγμονώδης αρθρίτιδα και οφθαλμικές διαταραχές, χωρίς εντούτοις οι επιστήμονες να έχουν καταλήξει σε τεκμηριωμένες απόψεις.

Τι είναι το GLP-1;

Πρόκειται για ορμόνη της κατηγορίας των ινκρετινών, ένα πεπτίδιο που εκκρίνεται στο πεπτικό σύστημα μετά την κατανάλωση θρεπτικών συστατικών. Σε άτομα με διαβήτη τύπου 2, η διέγερση των υποδοχέων GLP-1 με αγωνιστές όπως η σεμαγλουτίδη μειώνει σημαντικά τη γλυκόζη στο πλάσμα του αίματος, με αποτέλεσμα να βελτιώνει τον γλυκαιμικό έλεγχο.

Το GLP-1 καθυστερεί επίσης τη γαστρική κένωση και, δρώντας στον υποθάλαμο του εγκεφάλου, προάγει τον κορεσμό και μειώνει με αυτόν τον τρόπο την πρόσληψη τροφής. Εκτός από το πάγκρεας, οι υποδοχείς GLP-1 βρίσκονται στον εγκέφαλο, στα λιπώδη κύτταρα, στην καρδιά, στο ήπαρ και σε άλλα όργανα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News