Ανέκαθεν οι Ρώσοι θεωρούσαν τον «στρατηγό χειμώνα» πιστό σύμμαχό τους, και όχι αδίκως. Ο Χίτλερ το διαπίστωσε με τον πλέον επώδυνο τρόπο όταν εισέβαλε στην ΕΣΣΔ το 1941, έχοντας αγνοήσει το πάθημα του Ναπολέοντα και την υποχώρηση των Γάλλων από τις χιονισμένες στέπες, το 1812.

Ωστόσο, σε αμφότερες αυτές τις εκστρατείες, ο χειμώνας ήταν μόνον ένας από τους πολλούς παράγοντες που καθόρισαν την έκβασή τους, αναφέρει σε ανάλυσή του στην Telegraph ο Ρίτσαρντ Κεμπ, απόστρατος συνταγματάρχης του βρετανικού στρατού. Εστιάζοντας στο παρόν και στον πόλεμο που μαίνεται στην Ουκρανία εδώ και εννέα μήνες, υποστηρίζει πως «όσοι πιστεύουν ότι οι χαμηλές θερμοκρασίες στην Ουκρανία θα ευνοήσουν τώρα τη Ρωσία, βασικά κάνουν λάθος».

Καταρχάς, σημειώνει πως οι Ουκρανοί δεν είναι ούτε Γερμανοί ούτε Γάλλοι. Ακριβώς όπως και οι Ρώσοι, είναι συνηθισμένοι στο χιόνι και στο ακραίο ψύχος. Γνωρίζουν πώς να ζουν και να επιβιώνουν σε πολικές συνθήκες, «όπως γνώριζαν και οι Φινλανδοί όταν ο Στάλιν εισέβαλε, το 1939, και νικήθηκε από έναν πολύ μικρότερο στρατό, σε έναν παγωμένο πόλεμο», θυμίζει ο βρετανός στρατιωτικός.

Οσοι έχουν πολεμήσει σε θερμοκρασίες κάτω από το μηδέν γνωρίζουν ότι σε έναν χειμερινό πόλεμο η αντιμετώπιση του ψύχους είναι εξίσου σημαντική με την αποφυγή των εχθρικών πυρών. Παρότι αμφότερες οι εμπόλεμες δυνάμεις είναι εξοικειωμένες με τον βαρύ χειμώνα, δεν υπάρχει αμφιβολία πως κατά τους επόμενους μήνες θα δοκιμαστούν και οι δύο σκληρά, «καθώς τα κρυοπαγήματα απειλούν να σακατέψουν και να σκοτώσουν».

Επιπλέον, «το ρίγος σε ένα παγωμένο χαράκωμα ή σε μια εγκαταλειμμένη αγροικία, χωρίς πιθανότητα ανακούφισης από τις καιρικές συνθήκες, μπορεί να διεισδύσει ακόμα και στο μυαλό του πιο σκληρού στρατιώτη και να τον αναγκάσει να υποκύψει. Τότε χτυπά η υποθερμία, μερικές φορές μοιραία», γράφει.

Σε τέτοιες συνθήκες η εκπαίδευση είναι πολύ σημαντική, με τους στρατιώτες να διδάσκονται να προσέχουν ο ένας τον άλλον για να εντοπίζουν πρώιμα σημάδια επιδείνωσης. Στην προκειμένη περίπτωση «τα ουκρανικά στρατεύματα είναι καλύτερα εκπαιδευμένα και πιο πειθαρχημένα από τους ρώσους εισβολείς και ως εκ τούτου μπορούν να αντεπεξέλθουν καλύτερα», σύμφωνα πάντα με τον Ρίτσαρντ Κεμπ.

Αλλωστε,  οι Ρώσοι υστερούν σε εξοπλισμό αλλά και σε ρουχισμό, με αναφορές για νεοφερμένους στρατιώτες στο μέτωπο που υποχρεούνται να βρουν μόνοι τους παλτά, σκούφους και υπνόσακους, καθώς τα όποια αποθέματα υπήρχαν εξαφανίστηκαν στη μαύρη αγορά (προς όφελος των υπευθύνων επιμελητείας του ρωσικού στρατού).

Το ότι το ηθικό είναι μάλλον ο πιο καθοριστικός παράγοντας σε όλους τους πολέμους, όλες τις εποχές, είναι γνωστό, αλλά κατά τη διάρκεια του χειμώνα αποκτά ακόμη μεγαλύτερη σημασία, με τους Ουκρανούς να υπερτερούν ξεκάθαρα των εχθρών τους και από την άποψη του σθένους. Γιατί, ενώ οι ρώσοι στρατιώτες αποστέλλονται να σκοτώσουν και να σκοτωθούν σε μια ξένη χώρα, με πάρα πολλούς να αγνοούν τους λόγους και περισσότερους να αγανακτούν, οι ουκρανοί στρατιώτες, αντιθέτως, πολεμούν για τις ζωές τους, τις οικογένειές τους και την πατρίδα τους.

Παρότι επλήγησαν βαριά στις μάχες, το ηθικό τους αναπτερώθηκε αναπάντεχα χάρη στις πολλές στρατιωτικές επιτυχίες των τελευταίων μηνών. Ο βρετανός συνταγματάρχης εξηγεί πως «είναι η θέληση να πολεμήσει κανείς ολόψυχα» αυτή που τον ωθεί να συνεχίσει να αντιστέκεται, ακόμη και σε τέτοιες τρομερές συνθήκες, αντί να παραδοθεί ή να τραπεί σε άτακτη φυγή.

Σημειώνει επίσης πως, σε αντίθεση με το παρελθόν, αυτή τη φορά ο «στρατηγός χειμώνας» δεν θα ωφελήσει τη Μόσχα, καθώς τα στρατεύματά της δεν διεξάγουν έναν αμυντικό αλλά έναν επιθετικό πόλεμο. Οι στρατηγοί του Πούτιν απέσυραν τις δυνάμεις τους από τη Χερσώνα επειδή δεν ήταν σε θέση να συνεχίσουν τον απρόσκοπτο εφοδιασμό τους.

Οι ουκρανικές επιθέσεις κατά των ρωσικών γραμμών ανεφοδιασμού φαίνεται πως έχουν αποτέλεσμα και εφόσον συνεχιστούν τους επόμενους μήνες θα δημιουργήσουν ακόμη σοβαρότερα προβλήματα στους Ρώσους, καθώς τον χειμώνα ο εφοδιασμός καθίσταται ακόμη πιο δύσκολος, δεδομένου ότι μηχανήματα χαλάνε λόγω του ψύχους, ενώ αυξάνεται και η κατανάλωση τροφίμων και καυσίμων.

Ωστόσο, το ότι ο επικείμενος χειμώνας ενδέχεται να ζημιώσει παρά να ωφελήσει τις ρωσικές δυνάμεις στην Ουκρανία, δεν σημαίνει πως δεν θα δυσκολέψει σημαντικά και τους Ουκρανούς. Οι εντεινόμενες ρωσικές πυραυλικές επιθέσεις κατά ενεργειακών υποδομών καθιστούν εξαιρετικά δύσκολους τους επόμενους μήνες, όχι μόνο για τους αμάχους, οι οποίοι κινδυνεύουν να μείνουν χωρίς θέρμανση και ηλεκτρισμό, αλλά και για τις ένοπλες δυνάμεις, καθώς έχουν ήδη διαταράξει την τροφοδοσία τους και καταστήσει πιο δύσκολη τη μεταφορά εφοδίων, τεθωρακισμένων οχημάτων και στρατευμάτων.

Ζήτημα αποτελεί, επίσης, για αμφότερες τις πλευρές, το ότι, καθώς θα πολεμούν στη διάρκεια του χειμώνα, θα πρέπει συγχρόνως να συγκεντρώνουν αποθέματα και δυνάμεις για νέες μεγάλης κλίμακας μάχες, όταν ο καιρός θα αρχίσει να μαλακώνει.

Οσον αφορά το ενδεχόμενο μιας κάποιας μορφής εκεχειρίας κατά τη διάρκεια του χειμώνα, ο Ρίτσαρντ Κεμπ γράφει πως «η Ρωσία χρειάζεται μια παύση για να εκπαιδεύσει, να εξοπλίσει και να προωθήσει τα στρατεύματά της στο μέτωπο. Η Ουκρανία χρειάζεται επίσης χρόνο, για να αναζωογονήσει και να ανεφοδιάσει έναν στρατό που, παρά τις επιτυχίες του, έχει πληγεί βαριά έπειτα από εννέα μήνες μαχών».

Ολοκληρώνοντας την ανάλυσή του, ο βρετανός απόστρατος συνταγματάρχης σημειώνει πως ο Βλαντίμιρ Πούτιν ευελπιστούσε ότι ο «στρατηγός χειμώνας» θα διασπούσε τελικά την ενότητα των ευρωπαϊκών χωρών όσον αφορά τη στήριξη προς την Ουκρανία, μέσω του δραστικού περιορισμού της προσφοράς ενέργειας, της δραματικής αύξησης των τιμών και της εξέγερσης των πολιτών κατά των κυβερνήσεών τους με αίτημα την εγκατάλειψη των μαχόμενων Ουκρανών.

Δυστυχώς, όμως, για τον ρώσο πρόεδρο, «η κατάσταση φαίνεται λιγότερο τρομερή από όσο πριν από λίγους μήνες, καθώς η αγορά προσαρμόζεται, τα αποθέματα φυσικού αερίου συσσωρεύονται και οι τιμές είναι πλέον χαμηλότερες. Ωστόσο, η εξάντληση της Δύσης από τον πόλεμο παραμένει μια ανησυχία που οι ηγέτες μας θα πρέπει να εργαστούν για να ξεπεράσουν, καθώς η Ουκρανία εισέρχεται σε αυτόν που ο πρόεδρος Ζελένσκι έχει προβλέψει ότι θα είναι ο “χειρότερος χειμώνας” στην ιστορία της ως ανεξάρτητο έθνος», καταλήγει ο Ρίτσαρντ Κεμπ.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News