Ιούνιος 1970. Ο Ζαϊρζίνιο επιχειρεί μια κούρσα από τα δεξιά, προσπερνά έναν άγγλο αμυντικό σαν να ήταν… κώνος και, την κατάλληλη στιγμή, σημαδεύει το κεφάλι του Πελέ.
Εκείνος σηκώνεται στον αέρα, σχεδόν ανενόχλητος, και με μια καρφωτή κεφαλιά στέλνει την μπάλα χαμηλά στη δεξιά γωνία του Γκόρντον Μπανκς.
Το πώς βρέθηκε εκεί το χέρι του «Μπάνσκι» για να την πετάξει πάνω από τη συμβολή των δοκαριών, κανείς δεν το κατάλαβε. Ούτε ο ίδιος, όπως εξομολογήθηκε αργότερα.
Οι συμπαίκτες του έστεκαν ακίνητοι και τον κοιτούσαν με μάτια γεμάτα έκπληξη.
Μόνον ο Μπόμπι Μουρ, που είχε φοβερό -βρετανικό- χιούμορ συνήλθε αμέσως.
Καθώς ο Μπανκς επέστρεφε στα γκολπόστ να πάρει τη θέση του για την εκτέλεση του κόρνερ, του φώναξε: «Μεγαλώνεις, Μπάνσκι. Κάποτε, αυτά τα μπλόκαρες».
Ο δράστης της «απόκρουσης του αιώνα» έβαλε τα γέλια.
Λέγεται, μάλλον καθ’ υπερβολήν, ότι κανένα άλλο γήπεδο, ποτέ, δεν έχει αδειάσει τόσο γρήγορα, όσο το «Χαλίσκο» της Γουαδαλαχάρα. Με το τελευταίο σφύριγμα του διαιτητή οι 66.000 θεατές έτρεξαν να βρουν έναν τηλεοπτικό δέκτη. Να ξαναδούν και να κατανοήσουν, πώς στην ευχή η μπάλα δεν κατέληξε στα δίχτυα.
«Εχω βάλει χίλια γκολ, όμως όλοι θυμούνται αυτό που δεν πέτυχα», έλεγε με παράπονο έπειτα από χρόνια ο Πελέ. Κάτι ανάλογο συνέβη και με τον Μπανκς: «Ο κόσμος δεν με θυμάται για το Παγκόσμιο Κύπελλο που κέρδισα το 1966, αλλά για εκείνη την απόκρουση. Οποιον συναντώ στο δρόμο, μόνο για εκείνη την απόκρουση θέλει να του πω».
Η Βραζιλία νίκησε στο τέλος, 1-0, όμως από τον όμιλο προκρίθηκε και η Αγγλία, η οποία έφτασε στους «8» του Μουντιάλ. Εκεί, στην προημιτελική φάση, ηττήθηκε από τη Δυτική Γερμανία, χωρίς τον Μπανκς κάτω από τα δοκάρια της. Οταν πληροφόρησαν τον άγγλο ομοσπονδιακό τεχνικό, Αλφ Ράμσεϊ, ότι ο βασικός του τερματοφύλακας είχε υποστεί τροφική δηλητηρίαση, δεν πίστευε στ’ αυτιά του. «Απ’ όλους τους παίκτες που θα μπορούσα να χάσω, έπρεπε να χάσω αυτόν;», αναρωτιόταν.
Από το 1963, που πραγματοποίησε την πρώτη του εμφάνιση με τα «Λιοντάρια», ο Μπανκς υπήρξε αναντικατάστατος. Το παρατσούκλι που του είχαν κολλήσει οι συμπαίκτες του ήταν «Τράπεζα της Αγγλίας». Επειδή ένιωθαν το τέρμα τους ασφαλές στα γυμνά του χέρια (δεν φορούσε γάντια). Είχε κρατήσει την εστία του ανέπαφη επί 73 διαδοχικά ματς. Το ρεκόρ του διακόπηκε στους ημιτελικούς του Παγκοσμίου Κυπέλλου 1966 από τον θρυλικό Εουσέμπιο, που τον νίκησε από την άσπρη βούλα του πέναλτι. Η Αγγλία, όμως, κατάφερε να φτάσει στον τελικό, να νικήσει τη Δυτική Γερμανία στην παράταση (4-2) και να κατακτήσει το χρυσό αγαλματίδιο για πρώτη και τελευταία φορά στην ιστορία της.
Τον Μπανκς θα θυμίζει πάντα το άγαλμά του -αναπαράσταση της «απόκρουσης του αιώνα»- έξω από το γήπεδο της Στόουκ Σίτι. Τα αποκαλυπτήριά του τα είχε κάνει ο Πελέ.
Οκτώβριος 1972. Το παιχνίδι της Στόουκ (όπου ο Μπανκς πέρασε τα καλύτερα χρόνια της καριέρας του, από το 1967 έως το 1973) με τη Λίβερπουλ έχει τελειώσει. Ο διεθνής άγγλος τερματοφύλακας έχει τραυματιστεί στον ώμο. Η επόμενη μέρα, Κυριακή 22 Οκτωβρίου, είναι ρεπό. Ο Μπανκς θερμοπαρακαλεί τον φυσιοθεραπευτή της ομάδας να αρχίσουν αμέσως τη θεραπεία. Φοβάται, μήπως χάσει το ματς που ακολουθεί. Οταν εκείνος πείθεται, ζητά και από τον φύλακα του προπονητικού κέντρου να θυσιάσει την Κυριακή του για χάρη του. «Ο,τι θες εσύ, Μπάνσκι».
Δεν ήταν πολύ καλή ιδέα. Επιστρέφοντας στο σπίτι, συναντά μπροστά του ένα φορτηγάκι. Επιχειρεί προσπέραση, όμως χάνει τον έλεγχο της Τζάγκουαρ. Μετά τη σύγκρουση καταλήγει σε ένα χαντάκι. Στο νοσοκομείο οι γιατροί του κάνουν 300 ράμματα στο πρόσωπο. Αλλά, είναι ανήσυχοι. «Συμβαίνει κάτι; Μήπως ο οδηγός του φορτηγού… Είναι καλά; Το αγόρι; Ακουγα ένα αγόρι να κλαίει, αλλά δεν μπορούσα να το δω». Ευτυχώς, ο φορτηγατζής και το παιδί ήταν καλά. Το δεξί μάτι του Μπανκς, όμως… Οι γιατροί τον ενημερώνουν πως είναι αδύνατο να το σώσουν. Είναι μία από τις ελάχιστες φορές που η βρετανική τηλεόραση διακόπτει το πρόγραμμά της για να μεταδώσει τη θλιβερή είδηση.
«Δεν πειράζει, παιδιά. Εγώ φταίω. Θα παίζω με ένα μάτι», λέει στους γιατρούς ο 34χρονος -τότε- γκολκίπερ. Αδύνατον. Ακόμη και για τον Μπανκς. Τον Αύγουστο του 1973 λύνει το συμβόλαιό του με την Στόουκ. Κι όμως, παρά το σοβαρό πρόβλημα όρασης, καταφέρνει να παίξει για δύο σεζόν στις ΗΠΑ (Φορτ Λόντερντεϊλ) και, μάλιστα, ανακηρύσσεται «τερματοφύλακας της χρονιάς». Επειτα από ένα σύντομο πέρασμά του από τη Νότια Αφρική και την Ιρλανδία, στις 17 Ιουνίου 1978 αποσύρεται οριστικά από τα γήπεδα.
Ανοιξη 1952. Ο 15χρονος -τότε- Γκόρντον το σκάει από το σπίτι. Δεν αντέχει άλλο. Ο πατέρας του έχει στήσει μια παράνομη λέσχη, και η οικογένειά του έχει μπει στο μάτι του υπόκοσμου. Ο μικρότερος αδελφός του έχει πέσει θύμα άγριας κακοποίησης, που του στοίχισε τη ζωή. Βρίσκει δουλειά σε ένα ανθρακωρυχείο, όπου κουβαλά τσουβάλια γεμάτα κάρβουνο. Εκεί κοντά εδρεύει η ποδοσφαιρική ομάδα Μίλσπο Στιλγουόρκ. Στις ελεύθερες ώρες του παίζει τερματοφύλακας, πάνω στην καρβουνόσκονη. Τρία χρόνια αργότερα τον ανακαλύπτει η Τσέστερφιλντ, η οποία του προσφέρει τριετές συμβόλαιο με 17 λίρες την εβδομάδα. Τόσα έπαιρνε στο ανθρακωρυχείο σε τρεις μήνες. Ετσι αρχίζει η καριέρα του. Είναι γρήγορος, με πολύ καλές εξόδους, απίστευτη αίσθηση του χώρου και εντυπωσιακά αντανακλαστικά. Για τη Διεθνή Ομοσπονδία Ιστορίας και Στατιστικής του Ποδοσφαίρου, είναι ο δεύτερος καλύτερος τερματοφύλακας του 20ου αιώνα, πίσω από τον Λεβ Γιασίν.
Δεκέμβριος 2015. Ο Μπανκς έχει χάσει το ένα του νεφρό, από καρκίνο. Παρουσιάζεται πρόβλημα και στο άλλο. «Αν κατάφερα να σταματήσω τον καλύτερο παίκτη του κόσμου, τον Πελέ, και να κατακτήσω το Παγκόσμιο Κύπελλο, μπορώ να νικήσω και τον καρκίνο», λέει στη Sunday Mirror για τη νέα του δοκιμασία. «Είμαι ένας από τους πολλούς με αυτό το πρόβλημα. Πρέπει να το παλέψω. Αντιλαμβάνομαι τα προβλήματα ως μέρος της ζωής».
Δυο χρόνια αργότερα, το 2017, η «είδηση» του θανάτου του κάνει τον γύρο του Διαδικτύου. Ο εγγονός του φεύγει από το σχολείο, κλαίγοντας, και επιστρέφει στο σπίτι. Αλλά, ο παππούς είναι ζωντανός. Ο εκπρόσωπός του δηλώνει στα ΜΜΕ ότι «ο Γκόρντον είναι μιά χαρά». Δυστυχώς, αυτή τη φορά είναι αλήθεια. Ο Γκόρντον Μπανκς πέρασε στην αιωνιότητα του ποδοσφαίρου.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News