Υπάρχει ένα κείμενο που αν το αναρτήσεις στη σελίδα σου στο Facebook αυτομάτως το Facebook, αυτός ο Κολοσσός του διαδικτύου, ο απόλυτος αυτοκράτορας των social media, με τις στρατιές νομικών συμβούλων που σκανάρουν στα συμβόλαια ακόμα και την τσάκιση στις σελίδες, θα σταματήσει, έτσι απλά, να χρησιμοποιεί τις προσωπικές σου πληροφορίες. Α, κι αν κάνεις share και like αυτό το άρθρο, θα σου στείλει και μερικές χιλιάδες δολάρια αποζημίωση για τη μανούρα.

Κι εσύ το πίστεψες!

Μα, πόσο μυαλό χρειάζεται να έχει κάποιος για να υποψιαστεί ότι η απόπειρα απαγωγής ενός μικρού παιδιού σε μεγάλο εμπορικό κέντρο –ιστορία που για χρόνια σερνόταν από inbox σε inbox, ναι, ναι με εκείνο το παιδάκι που το βρίσκανε κουρεμένο στο πάρκινγκ- είναι μεγαλοπρεπές hoax, δηλαδή αστικός μύθος, δηλαδή  μούφα, για να μιλάμε και στη γλώσσα μας (γιατί δεν ξέρω αν το είδατε εκείνο το ποστ, ξένα συμφέροντα συνωμοτούν εις βάρος της ελληνικής γλώσσας). 

Όπως κι εκείνο το μέιλ που έγραφε ότι αν το προωθήσεις σε 10 φίλους σου η τάδε εταιρεία θα σου δώσει κάμποσες χιλιάδες δολάρια αμοιβή. Κι εκείνο το τρομοκρατικό για τους αλλοδαπούς (φυσικά) που κυκλοφορούν με ένα κόκκινο αυτοκίνητο και κλέβουν παιδάκια από τις παιδικές χαρές. Οι οποίοι 2-3 χρόνια που «κυκλοφορούν» πρέπει να έχουν κλέψει εκατοντάδες παιδιά αλλά κανένας γονιός δεν έχει κάνει ούτε μία καταγγελία. Αλλά και όλα αυτά με τις επιστολές διασήμων που καταθέτουν την ψυχούλα τους: από «το συγκλονιστικό αντίο του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες» και το ρομαντικό γράμμα του Μπραντ Πιτ έως το «ποιητικό κείμενο» της Μέριλ Στριπ «με ένα ανείπωτα συγκινητικό μάθημα ζωής».

Εννοείται πως και τα παλιά τα χρόνια, κυκλοφορούσαν ένα σωρό αναληθείς μπούρδες (τα share και τα forward τα έκαναν οι ταξιτζήδες και οι Εβγατζούδες), τότε όμως είχες το άλλοθι ότι η διασταύρωση της πληροφορίας ήταν πιο αργή και μπελαλίδικη οπότε αν δεν πίστευες τη φήμη απλώς αδιαφορούσες, ενώ αν την πίστευες περνούσε κάμποσος καιρός ωσότου κάποιος θα σου έτριβε στη μούρη την αλήθεια, την οποία φυσικά και δεν θα πίστευες.

Τώρα, ποιο είναι το άλλοθι;

Μήπως η μαζική αποδοχή και μετάδοση της πληροφορίας; Να σας θυμίσω μόνο ότι μαζική αποδοχή είχαν κάποτε και απόψεις που έλεγαν ότι η γη είναι επίπεδη, ότι οι γυναίκες που ξέρουν να κολυμπούν είναι μάγισσες, ότι ο Χίτλερ είναι ένας ακίνδυνος κοντός με γελοίο μουστάκι…

Είναι εντυπωσιακό πως σε μια εποχή με πανεύκολη πρόσβαση στις πληροφορίες υπάρχουν εκατομμύρια άνθρωποι που καταπίνουν τεράστιες, απερίγραπτες αρλούμπες. ΑΑΑβασάνιστα. Χωρίς κανένα απολύτως τσεκάρισμα, ένα γρήγορο γκουγκλάρισμα βρε παιδί μου (άμα σας λέω, τη χάνουμε τη γλώσσα μας…). Με πλέον πρόσφατη αυτήν την περιβόητη προστασία των προσωπικών μας πληροφοριών στο Facebook. Εντυπωσιάστηκα από το πόσοι πολλοί το έχαψαν, αλλά και από το ποιοι το έχαψαν. 

Θα μου πείτε «σιγά μωρέ, τι ασχολείσαι, σιγά τις ειδήσεις που ανακυκλώνονται… Πολύ σημασία δίνεις σε μπούρδες…». Μα το πρόβλημα δεν αφορά τη σημασία της δήθεν είδησης, αλλά την έλλειψη κρίσης του αναγνώστη. Αυτήν την ύπουλη χειραγώγηση. Δεν είναι ανησυχητικό το γεγονός ότι μπορεί κάποιος τόσο εύκολα να διασπείρει και να πείσει τον κόσμο για την οποιαδήποτε βλακεία; Σε βαθμό τέτοιο ώστε ο κόσμος να αμφισβητεί την αληθινή εκδοχή όταν αυτή επιτέλους βγαίνει στην επιφάνεια. Και ποιες είναι οι πηγές όλων αυτών των hoax; Γιατί αθώα αστειάκια δεν τα λες. Είναι κοινωνικά πειράματα; Είναι προπαγάνδες ομάδων; Είναι μικρές πνευματικές μολύνσεις από παγκόσμια κέντρα ελέγχου συνειδήσεων; Ή μήπως κι όλες αυτές οι εξηγήσεις είναι hoax;

Για την ιστορία να σας πω ότι το μεγαλύτερο hoax όλων των hoax θεωρείται αυτό που για περισσότερο από 15 χρόνια ακολουθούσε τον σχεδιαστή Τόμμυ Χίλφιγκερ.

Σύμφωνα με τις φήμες, που πρωτοκυκλοφόρησαν στα τέλη του 90’, ο Χίλφιγκερ είχε κάνει τερατώδεις ρατσιστικές δηλώσεις για τους Εβραίους και τους Αφροαμερικανούς, στην τηλεοπτική εκπομπή της Όπρα Γουίνφρεϊ.

Στα μέσα του 2000 η φήμη ξανακυκλοφόρησε, αυτήν τη φορά στο παντοδύναμο ίντερνετ και έγινε παγκόσμια. Να σημειώσω ότι  οι αναφορές στην τηλεοπτική αυτή εμφάνιση του Χίλφιγκερ δεν συνοδευόντουσαν από το αντίστοιχο βίντεο. Παρά την ύποπτη αυτή έλλειψη οπτικοακουστικού υλικού, εκατομμύρια πίστευαν την «είδηση», τη διέδιδαν και ζητούσαν από τον κόσμο να μποϋκοτάρει τα προϊόντα του Χίλφιγκερ. Ακολούθησαν απειλές κατά της ζωής του. Και τότε η Όπρα Γουίνφρεϊ τον κάλεσε στην εκπομπή της να μιλήσουν γι' αυτές τις ρατσιστικές δηλώσεις που είχε κάνει, πάντα σύμφωνα με τη φήμη, παλιότερα στην εκπομπή της.

Τον κάλεσε στην εκπομπή της για πρώτη φορά. Κι εκείνος πήγε, για πρώτη φόρα στη ζωή του. Γιατί βλέπετε ο Χίλφιγκερ δεν είχε πάει ποτέ έως τότε σε εκπομπή της Όπρα, ποτέ δεν της είχε δώσει τηλεοπτική συνέντευξη και ποτέ δεν της είχε κάνει την περιβόητη δήλωση. Κι αυτό το οπτικοακουστικό υλικό από την πρώτη τους πραγματική συνάντηση υπάρχει παντού σε αντίθεση με το άλλο που απλώς δεν υπήρξε ποτέ.

Τα μάγια του hoax εκείνου μπορεί να λύθηκαν με τον πιο μεγαλοπρεπή τρόπο παρόλα αυτά ακόμα και τώρα έχω ακούσει από ανθρώπους, και μάλιστα δημοσιογράφους, να χαρακτηρίζουν τον Χίλφιγκερ ρατσιστή και να αναφέρονται οργισμένα σε εκείνες τις δηλώσεις. Όταν τους εξηγώ την παρεξήγηση, με κοιτάνε καχύποπτα και με γουρλωμένα μάτια. Κι ενώ δεν είχαν νιώσει την ανάγκη να αμφισβητήσουν την είδηση, αμφισβητούν εντόνως τη διάψευσή της.

Κι αυτό ίσως να εξηγεί το γιατί όλοι αυτοί οι άνθρωποι πιστεύουν τα hoax.

Γιατί θέλουν να τα πιστέψουν.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News