929
|

Η ζωή μιας μπαταρίας

Αίαντας Αρτεμάκης Αίαντας Αρτεμάκης 6 Νοεμβρίου 2015, 20:44

Η ζωή μιας μπαταρίας

Αίαντας Αρτεμάκης Αίαντας Αρτεμάκης 6 Νοεμβρίου 2015, 20:44

Πόσες φορές την ημέρα φορτίζετε το έξυπνο κινητό σας; Πόσες φορές σβήνει ακριβώς τη στιγμή που το χρειάζεστε ή έχετε αναγκαστεί να πληρώσετε μια μικρή περιουσία για να ξαναζωντανέψετε την μπαταρία της πανάκριβης συσκευής σας; Πόσες εφαρμογές έχετε βάλει, που υπόσχονται να διαχειριστούν καλύτερα την κατανάλωση ενέργειας; Πόσοι από σας δεν έχετε κάνει ρουτίνα, το να αφήνετε το κινητό σας να φορτίζει όλο το βράδυ;

Σύμφωνα με τον καθηγητή του τμήματος χημείας του Πανεπιστήμιου του Cambridge, Clare Grey, το πρόβλημα προκύπτει επειδή έχουμε ένα κομμάτι υλικού και αυτό μπορεί να διαχειριστεί συγκεκριμένο αριθμό ηλεκτρονίων που θα συσσωρευτούν μέσα και έξω από αυτό. Ο ίδιος προσθέτει: «Είναι λογικό να τελειώνουν γρήγορα οι μπαταρίες συσκευών, που καταναλώνουν αρκετή ενέργεια εξαιτίας των πολυπληθέστατων λειτουργιών που προσφέρουν. Οι περισσότεροι από εμάς φορτίζουμε τα κινητά μας 365 μέρες τον χρόνο. Ζητάμε δηλαδή από μια χημική αντίδραση να είναι τέλεια, χίλιες φορές στη σειρά. Πόσα πράγματα στη ζωή μας μπορούν να το κάνουν αυτό χωρίς να παρακμάσουν; Μήπως είμαστε υπερβολικοί στις απαιτήσεις μας;».

Στην απέναντι ακτή του Ατλαντικού, ο Isidor Buchman, διευθύνων σύμβουλος της καναδικής Cadex Electronics, συμφωνεί. «Όλοι θέλουν να κατασκευάσουν τη σούπερ μπαταρία, αλλά το πρόβλημα είναι ότι οι μπαταρίες γερνάνε όπως εμείς. Το ζήτημα βρίσκεται στη χημική βάση τους». Και προσθέτει ότι «ακόμα και ένας αθλητής θα δει τις δυνατότητές του να μειώνονται με τον καιρό». Ο ίδιος, μάλιστα, σχεδιάζει να κάνει τον γύρο του κόσμου και να «κηρύξει πώς να νοιαζόμαστε για τις μπαταρίες». Η εταιρεία του διαθέτει και ένα διαδικτυακό πανεπιστήμιο μπαταρίας.

Σκεφτείτε ότι οι συσκευές μας όσο περνάει ο καιρός, γίνονται όλο και πιο ελαφριές, φθηνές και δυνατές σε υπολογιστική δύναμη. Ακόμα και ένα έξυπνο ρολόι έχει μεγαλύτερη υπολογιστική δύναμη από αυτήν που χρειάστηκε το Apollo για να προσεδαφιστεί στη Σελήνη. Τα νέα μοντέλα έξυπνων κινητών προσφέρουν μέχρι και πραγματικά 3D γραφικά ή λειτουργίες επαυξημένης πραγματικότητας. Δυο φλούδες μετάλλου ενωμένες μαζί μπορεί να κρύβουν έναν υπερυπολογιστή. Παραδόξως όμως το απαραίτητο εξάρτημα για τη λειτουργία τους έχει μείνει αρκετά πίσω σε ανάπτυξη. Οι μπαταρίες λιθίου, από το 1991 που εμφανίστηκαν στην αγορά, έχουν παραμείνει σχεδόν ίδιες. Ακόμα και στην αυτοκίνηση τα ηλεκτρικά μοντέλα που παρέχουν στον ιδιοκτήτη τους μεγάλη αυτονομία, είναι πανάκριβα για τον μέσο καταναλωτή.

Τι ακριβώς όμως σταματάει την ανάπτυξη νέων καλύτερων μπαταριών; Το τελευταίο διάστημα υπάρχει η τάση στις συσκευές, η μπαταρία να είναι ενσωματωμένη με αποτέλεσμα όταν πεθάνει να χρειάζεται να αντικαταστήσουμε τη συσκευή με μία νέα. Τουλάχιστον σε μοντέλα που δεν είναι «μόδα». Γιατί, κακά τα ψέματα, ποια εταιρεία θέλει ένα προϊόν να αντέχει στον χρόνο και να μην κάνει τον χρήστη της να αγοράσει το αμέσως επόμενο μοντέλο με τα ελάχιστα νέα λειτουργικά προσόντα του; Δεν κάνει καλό και στα έσοδα. Άλλος ένας λόγος είναι ότι οι μπαταρίες δουλεύουν όπως και πριν από 200 χρόνια. Δηλαδή, με το βασικό μοντέλο κατασκευής να αλλάζει μόνο στο υλικό που χρησιμοποιείται. Το 1799 ο Alessandro Volta, στο όχι και τόσο μακρινό Δουκάτο του Μιλάνου, δημιούργησε την πρώτη ηλεκτρική μπαταρία («βολταϊκή στήλη») και προς τιμήν του η επιστημονική κοινότητα το 1881 έδωσε το όνομα Volt (βολτ) τη μονάδα τάσης του ρεύματος. Επιπρόσθετα, το λίθιο είναι εύφλεκτο. Σε βίντεο στο youtube φαίνεται ότι αν μια συσκευή χτυπηθεί στην μπαταρία με σφυρί μπορεί να προκαλέσει μια μικρή έκρηξη.

Παρ' όλα αυτά, η αναζήτηση για τη σούπερ μπαταρία συνεχίζεται. Κάποιοι επενδύουν χρήματα σε έρευνα και κατασκευή μπαταριών που είναι πιο φιλικές προς το περιβάλλον, κρατάνε περισσότερο, είναι μικρότερες και πιο φθηνές. Άλλοι προσπαθούν να δημιουργήσουν συσκευές που θα καταναλώνουν λιγότερη ενέργεια ή ακόμα και μπαταρίες που φορτίζουν πάρα πολύ γρήγορα αλλά κρατάνε έως έξι ώρες. Υπάρχουν και αυτοί που θέλουν να αλλάξουν εντελώς τις μπαταρίες έτσι όπως τις έχουμε γνωρίσει. Για παράδειγμα, ο Dr Emile Greenhalgh, μηχανικός στο Imperial College London, προσπαθεί να δημιουργήσει ένα υλικό κατασκευής που θα μπορεί να αποθηκεύει ενέργεια μέσα του. Με αυτόν τον τρόπο δεν θα χρειάζεται μπαταρία μία συσκευή, για παράδειγμα ένα iphone, και αυτό επειδή η ενέργεια θα αποθηκεύεται στο περίβλημά της ή στον σκελετό της. Οι εφαρμογές ενός τέτοιου υλικού είναι αμέτρητες.

Στη δική μας πλευρά του Ατλαντικού, στο Πανεπιστήμιο Τεχνολογίας και Επιστήμης στο Τρόντχαϊμ της Νορβηγίας, η υπεύθυνη επιστήμονας του τμήματος επιστήμης των υλικών δουλεύει πάνω σε μια ιδέα που θα μπορούσε να βελτιώσει την απόδοση μιας μπαταρίας κατά 30%. Έχει ονομάσει την έρευνά της: «Μπαταρίες από τη θάλασσα».

Το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν πρόκειται να αποχαιρετήσουμε σύντομα από την αγορά τις μπαταρίες ιόντων λιθίου. Σε λίγα χρόνια θα αρχίσουν να κάνουν την εμφάνισή τους νέες μπαταρίες, και πάντα σύμφωνα με τους ρυθμούς της αγοράς. Ως τότε μερικές συμβουλές για να κρατήσετε ζωντανές τις μπαταρίες σας…

Η βέλτιστη στιγμή για να φορτίσετε τη συσκευή σας είναι όταν η στάθμη της μπαταρίας είναι ανάμεσα στο 30% και στο 80%. Επίσης, μην αφήνετε τη συσκευή σας να υπερθερμαίνεται. Κρατήστε ανοιχτές τις διόδους απορροής ζεστού αέρα. Προσπαθήστε να μην αφήνετε τη συσκευή σας για ώρες συνδεδεμένη στον φορτιστή της. Αν χρησιμοποιείτε φορητό υπολογιστή, βγάζετε την μπαταρία όταν βρίσκεστε σε χώρο που έχετε πρόσβαση σε παροχή ρεύματος. Κρατήστε τα λειτουργικά συστήματα των συσκευών σας ενημερωμένα. Το ίδιο ισχύει και για τα συστήματα προστασίας για κακόβουλες εφαρμογές. Μία «καθαρή» συσκευή κάνει λιγότερες διεργασίες και καταναλώνει εξίσου λιγότερη ενέργεια.

*Ο Αίαντας Αρτεμάκης γεννήθηκε το 1982 και είναι δημοσιογράφος και «κομπιουτεράς». Πουλάει κομπιουτεράκια στην Ομόνοια, με προτίμηση στα γιαπωνέζικα. Του αρέσει να διαβάζει και να ονειρεύεται μια γερή δημοκρατία. Παντρεύτηκε το 1989 τον καλό του φίλο, Amstramd 1512. Δυστυχώς από τότε, έχει αλλάξει πολλούς αγαπημένους. Τώρα συζεί με έναν Z800 HP.

Προηγούμενα άρθρα του Αίαντα Αρτεμάκη 

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News