Η κοιλάδα του Ντραμχέλερ είναι ένα από τα πιο καλά «μυστικά» της Αλμπέρτα στον Καναδά και νούμερο ένα ταξιδιωτικός προορισμός στη χώρα. Μικρή πόλη, μόλις 7.968 κατοίκων, το Ντραμχέλερ είναι κτισμένο στις όχθες του ποταμού Ρεντ Ντιρ, στα Μπάντλαντς της επαρχίας Αλμπέρτα, 280 χλμ. νότια του Εντμοντον, που είναι η πρωτεύουσα της επαρχίας.

Αυτοαποκαλείται «Παγκόσμια Πρωτεύουσα των Δεινοσαύρων». Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η Αλμπέρτα φιλοξενεί τα μεγαλύτερα και πιο σημαντικά κοιτάσματα απολιθωμάτων δεινοσαύρων στη Γη, έχοντας το Ντραμχέλερ, ένα πραγματικό Τζουράσικ Παρκ, στο επίκεντρό του.

Εδώ, σε αυτή την εξαιρετική τοπογραφία των Μπάντλαντς, βλέπει κανείς τα οστά των δεινοσαύρων να βγαίνουν από τη γη, ενώ στο μουσείο του Ντραμχέλερ, Royal Tyrrell Museum of Palaeontology, εκτίθενται μερικές από τις πιο εκπληκτικές ανακαλύψεις της περιοχής.

Παγκοσμίως αναγνωρισμένο μουσείο Φυσικής Ιστορίας και ερευνητικό κέντρο, το Royal Tyrrell προσελκύει κάθε χρόνο περισσότερους από 430.000 επισκέπτες, γράφει στο BBC Travel ο Σάιμον Εργουιν.

«Ο λόγος που αυτή η περιοχή είναι τόσο πλούσια σε ανακαλύψεις δεινοσαύρων οφείλεται στο γεγονός ότι πριν από 75 εκατ. χρόνια ήταν εντελώς διαφορετική από την ξεραΐλα (bandlands) που βλέπετε σήμερα» είπε στο BBC ο δρ Τζιμ Γκάρντνερ, παλαιοντολόγος του μουσείου, ο οποίος ειδικεύεται στα προϊστορικά αμφίβια και ερπετά. «Kάποτε ήταν μια ημιτροπική παράκτια πεδιάδα με ιδανικές συνθήκες για να ανθίσει η ζωή, ειδικά οι δεινόσαυροι, που μπορούσαν να γλεντήσουν με την πληθώρα των φυτών, αλλά και πλάσματα όπως οι κροκόδειλοι, οι πτερόσαυροι (ιπτάμενα ερπετά) και άλλων τύπων δεινόσαυροι».

Οι συνθήκες ήταν επίσης ιδανικές για τη διατήρηση των δεινοσαύρων μετά θάνατον: εποχικές καταιγίδες και πλημμύρες σκότωσαν πάρα πολλούς και τα πτώματά τους θάφτηκαν γρήγορα κάτω από μεγάλες ποσότητες ιζημάτων. «Το νερό ήταν το κλειδί σε αυτόν τον τυχαίο κύκλο γεγονότων» εξήγησε ο δρ Γκάρντνερ. «Βοήθησε στη δημιουργία ζωής, έφερε τον θάνατο, έθαψε τα υπολείμματα δεινοσαύρων σε ιδανικές συνθήκες για διατήρηση και στη συνέχεια δρομολόγησε την απολίθωσή τους. Ως αποτέλεσμα, η Αλμπέρτα είναι το κορυφαίο hotspot δεινοσαύρων στον κόσμο».

Το νερό έπαιξε επίσης βασικό ρόλο στην αποκάλυψη των απολιθωμάτων. Κατά την Εποχή των Παγετώνων (περίπου 25.000-40.000 χρόνια πριν), παχιά φύλλα πάγου χάραξαν μεγάλο μέρος του νεότερου ιζηματογενούς βράχου. Στη συνέχεια, καθώς το κλίμα θερμάνθηκε, χείμαρροι λιωμένου νερού απελευθερώθηκαν από παγετώνες πάχους άνω του ενός χιλιομέτρου, δημιουργώντας νέες κοιλάδες ποταμών.

«Η διαδικασία ήταν σαν να σήκωνες θεατρική αυλαία» είπε ο Γκάρντνερ. «Ταρατατά! Ιδού όλα αυτά τα απολιθώματα δεινοσαύρων στην επιφάνεια του βράχου. Η διάβρωση συνεχίζεται μέχρι σήμερα, έτσι κάθε χρόνο χάνονται μερικά χιλιοστά βράχου και νέα απολιθώματα αποκαλύπτονται» εξήγησε.

Η διάβρωση του ποταμού οδήγησε σε μερικές εξαιρετικές ανακαλύψεις, συμπεριλαμβανομένου ενός από τα κορυφαία εκθέματα του μουσείου, του Τυραννόσαυρου Ρεξ «Black Beauty», ο οποίος βρέθηκε τυχαία από δυο μαθητές που ψάρευαν στον ποταμό Κρόουσνεστ, γράφει ο Σάιμον Εργουιν στο BBC Travel. Τα χαρακτηριστικά μαύρα οστά του πιστεύεται ότι είναι αποτέλεσμα του μαγγανίου που υπήρχε στα υπόγεια νερά όταν απολιθώθηκε.

Το κρανίο ενός από τους καλύτερα διατηρημένους σκελετούς Τ-Ρεξ που ανακαλύφθηκαν ποτέ στην Αλμπέρτα έχει μήκος 1,3 μέτρα και πλάτος περίπου 1 μέτρο στη γνάθο. Αλλά είναι μικρό σε σχέση με τα πρότυπα του Τ-Ρεξ και θεωρείται ότι ανήκε σε υπο-ενήλικο (έφηβο) δεινόσαυρο.

Λιγότερο από το 1% των 3 εκατ. μεμονωμένων δειγμάτων του μουσείου εκτίθενται δημόσια. Τα υπόλοιπα μέρη στεγάζονται σε αίθουσες συλλογής και σε αποθήκες. Από τα πιο σημαντικά ευρήματα που φυλάσσονται στις αποθήκες του μουσείου είναι ένας ορνιθομιμόσαυρος (σαύρα που μιμείται τα πουλιά), απολιθωμένος σε στάση θανάτου.

«Οταν μελετήθηκε από τους ερευνητές μας, διαπιστώθηκε ότι είχε μικρά μαύρα σημάδια στα οστά των πρόσθιων άκρων, τα οποία ήταν τα σημεία πρόσφυσης των πτερυγίων» είπε ο Γκάρντνερ. «Μπορεί να τα δει κανείς και σε σύγχρονα πουλιά. Ηταν, λοιπόν, η πρώτη ισχυρή απόδειξη ότι αυτή η ομάδα δεινοσαύρων διέθετε φτερά».

Κάθε χρόνο φτάνουν στο Royal Tyrrell περίπου 3.000-5.000 δείγματα, προστατευμένα με καλύμματα από γύψο και λινάτσα, τα μεγαλύτερα από τα οποία μεταφέρονται από τις ανασκαφές με ελικόπτερο. «Ακόμη και τα πιο μικρά κομμάτια θεωρούνται πολύτιμα και ζωτικής σημασίας για την έρευνα» δήλωσε ο Ρίαν Ράσελ, παλαιοντολόγος που εργάζεται στο τμήμα συλλογών.

«Ενα μικροσκοπικό κομμάτι οστού μπορεί να έχει σημάδια από δόντια πάνω του. Από αυτό και μόνο, οι επιστήμονες του εργαστηρίου μπορούν να συναγάγουν σημαντικές νέες πληροφορίες, όπως για παράδειγμα ποια είδη αποτελούσαν λεία για άλλους δεινόσαυρους».

Πολλά από τα σπουδαιότερα δείγματα του μουσείου ανακαλύφθηκαν στο «Dinosaur Provincial Park», ένα μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO, που βρίσκεται 170 χλμ. νοτιοανατολικά του Ντραμχέλερ. «Τα περισσότερα χρονολογούνται στην ύστερη Κρητιδική περίοδο, περίπου 10 εκατ. χρόνια πριν από τη μαζική εξαφάνιση των δεινοσαύρων» δήλωσε στο BBC Travel η Αμπερ Γουάιτμπον, παλαιοντολόγος-ξεναγός στο πάρκο. «Πουθενά αλλού στη Γη δεν μπορεί να συγκριθεί ο αριθμός και η ποιότητα των δειγμάτων που βρήκαμε εδώ, στα οποία περιλαμβάνονται περισσότερα από 50 είδη  δεινοσαύρων, 150 πλήρεις σκελετοί και 450 διαφορετικοί απολιθωμένοι οργανισμοί».

Το πάρκο προσελκύει περισσότερους από 100.000 επισκέπτες ετησίως. Ενα από τα πιο δημοφιλή τουριστικά οδοιπορικά με ξενάγηση γίνεται σε ένα τεράστιο ίζημα με οστά δεινοσαύρων, που καλύπτει μια περιοχή μεγέθους δύο γηπέδων ποδοσφαίρου και είναι ο τόπος ανάπαυσης ενός κοπαδιού κερασφόρων Κεντρόσαυρων – συγγενών του Τρικεράτοπου). «Το κοπάδι είχε πάνω από 1.000 ζώα» είπε η Γουάιτμπον. «Κρίνοντας από το πώς βρίσκονται τα οστά τους, πιστεύεται ότι πανικοβλήθηκαν και πνίγηκαν ενώ προσπαθούσαν να διασχίσουν ένα φουσκωμένο ποτάμι».

Απολιθώματα δεινοσαύρων βρέθηκαν για πρώτη φορά στην Αλμπέρτα από αυτόχθονες Ινδιάνους (Blackfoot First Nations), οι οποίοι τους θεωρούσαν «παππούδες του βίσωνα», του πιο ιερού ζώου τους. Στη συνέχεια έφτασαν στον ποταμό Ρεντ Ντιρ (που διασχίζει το Dinosaur Provincial Park) γάλλοι κυνηγοί αναζητώντας γουναρικά κάστορα για να τα μεταφέρουν στην Ευρώπη, όπου είχαν μεγάλη ζήτηση για την κατασκευή καπέλων.

«Εκαναν συναλλαγές με τους ιθαγενείς Μαυροπόδαρους, οι οποίοι τους μίλησαν για τους θησαυρούς στο έδαφος» είπε η Γουάιτμπον. «Η πληροφορία διαδόθηκε και στις αρχές του 1900 ξεκίνησε η περίοδος αναζήτησης απολιθωμάτων δεινοσαύρων, το “Great Canadian Dinosaur Rush”».

Πάνω από έναν αιώνα μετά τις πρώτες αποστολές κυνηγιού απολιθωμάτων που πραγματοποιήθηκαν στην Αλμπέρτα, η γοητεία των δεινοσαύρων δεν δείχνει σημάδια υποχώρησης. Για τον Γκάρντνερ, εξάλλου, η μελέτη τους είναι ζωτικής σημασίας για την κατανόηση του μέλλοντος.

«Ζούμε σε έναν δυναμικό πλανήτη, που είναι επιρρεπής σε γεγονότα εξαφάνισης» είπε στο BBC Travel. «Γνωρίζουμε ότι η ζωή κάνει κύκλους, αλλά δεν υπάρχουν πια οι σημαντικότεροι παίκτες που κάποτε κυριαρχούσαν. Οι άνθρωποι είναι τώρα οι κορυφαίοι θηρευτές σε έναν πλανήτη που γίνεται μάρτυρας μιας άνευ προηγουμένου αλλαγής. Αυτό που συνέβη με τους δεινόσαυρους θα έπρεπε να συνιστά μια προειδοποίηση για όλους μας» τόνισε.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News