Μεγαλειώδη, πρωτοποριακά και απόμακρα. Είναι τα «παλάτια» των κολοσσών του Διαδικτύου και των hi-tech εταιριών, των πολυεθνικών της νέας εποχής που από μόνες τους έχουν ξεπεράσει τα έσοδα πολλών κρατών, όπως η Σουηδία, η Νορβηγία ή η Ελβετία.
Apple, Amazon, Facebook, Google, Alibaba, Tencent, Huawei είναι οι γίγαντες της νέας εποχής που αναδύεται και είναι έτοιμοι πλέον να διαλαλήσουν την ισχύ τους σε όλον τον πλανήτη. Αυτή τη φορά το μέσον είναι η αρχιτεκτονική – όπως στο παρελθόν έκαναν φαραώ, βασιλιάδες, πάπες και δικτάτορες. «Δεν πρόκειται πια για επιχειρήσεις αλλά για βασιλικές οικογένειες» έγραψε πριν από καιρό ο Μπρους Στέρλινγκ ένας από τους πατέρες της κυβερνοπάνκ λογοτεχνίας. «Ζούμε στην εποχή της ψηφιακής φεουδαρχίας. Ενσωματωνόμαστε στο οικοσύστημά τους και είναι όλο και πιο δύσκολο να ξεφύγουμε».
Αφού εγκατέλειψαν την ιδέα του πανεπιστημιακού κάμπους οι μεγάλοι της τεχνολογίας φαίνεται ότι αγκάλιασαν εκείνη του ερμητικού στρατηγείου- φρούριου, με έργα που υπογράφουν τα κορυφαία ονόματα της αρχιτεκτονικής παγκοσμίως.
Το αστρόπλοιο της Apple στο Κουπερτίνο είναι μόνο ένα παράδειγμα, ίσως το πιο εμβληματικό, γιατί έδειξε κατά κάποιον τρόπο τον δρόμο και γιατί εμπνευστής του ήταν ο λάτρης των καινοτόμων ιδεών Στιβ Τζομπς. Το έργο – υπό τις υποδείξεις του Τζομπς – σχεδιάστηκε από τον διάσημο βρετανό αρχιτέκτονα σερ Νόρμαν Φόστερ. Ενας δίσκος με περιφέρεια ενάμιση χιλιομέτρου, που καταλαμβάνει έκταση 260.000 τετραγωνικών μέτρων θα φιλοξενήσει 12.000 εργαζόμενους που ήδη αυτή την περίοδο αρχίζουν να μετακομίζουν στα νέα τους γραφεία.
Η νέα έδρα της Amazon σχεδιάστηκε από το αρχιτεκτονικό γραφείο Nbbj. Πρόκειται για έναν ουρανοξύστη 4 δισεκατομμυρίων δολαρίων που θα ολοκληρωθεί το 2018 στο Σιάτλ. Οι χώροι καταλαμβάνουν πάνω από 306.000 τετραγωνικά μέτρα σε 37 ορόφους ενώ στη βάση θα κατασκευαστούν τρεις μεγάλες και εντυπωσιακές διαφανείς σφαίρες, προσβάσιμες μόνο από τους εργαζόμενους: θα περικλείουν ένα πραγματικό τροπικό δάσος, ένας φόρος τιμής στο ίδιο το όνομα της εταιρίας του Τζεφ Μπέζος – ο οποίος ερείσθω εν παρόδω προσφάτως κατέκτησε και τον τίτλο του πιο πλούσιου ανθρώπου στον κόσμο. Ενα άλλο κτίριο στην πόλη προορίζεται για τους αστέγους και για μη κυβερνητικές οργανώσεις.
Το ίδιο αρχιτεκτονικό γραφείο, το Nbbj, έχει κατασκευάσει και την έδρα του κινεζικού «δράκου» του διαδικτυακού εμπορίου Alibaba στην πόλη Χανγκτσόου, ενώ οδεύουν προς ολοκλήρωση δύο ακόμα πύργοι στην πόλη Σεντσέν. Οι δυο ουρανοξύστες ύψους 250 μέτρων θα αποτελούν το νέο αρχηγείο της κινεζικής Tencent (τρίτη κατά σειρά μεγαλύτερη πολυεθνική του Web, μετά την Google και την Amazon) της εταιρίας στην οποία ανήκει το WeChat το δημοφιλέστερο κοινωνικό δίκτυο της Ασίας.
Οι εταιρίες ισχυρίζονται ότι τα φαραωνικά σχέδιά τους είναι μέσο βελτίωσης των συνθηκών εργασίας των εργαζομένων και αύξησης της παραγωγικότητας. Αλλά ο συμβολισμός των κατασκευών είναι πολύ ισχυρός: είναι κυρίως επίδειξη δύναμης, μια υπενθύμιση ότι η νέα τάξη των ισχυρών του 21ου αιώνα δεν γνωρίζει όρια.
Το Facebook μετά το στρατηγείο που σχεδίασε ο Φρανκ Γκέρι, το Mpk20, ετοιμάζεται να κατασκευάσει και ένα χωριό. To Willow Campus που σχεδιάστηκε από τον ολλανδό αρχιτέκτονα Ρεμ Κουλχάας θα περικλείει στο εσωτερικό του 1.500 κατοικίες όπως και καταστήματα, φαρμακεία, ξενοδοχεία αλλά και 1,5 εκατομμύρια τετραγωνικά μέτρα γραφείων.
Η Huawei από την πλευρά της σκοπεύει να κατασκευάσει… 12 χωριά στο Σεντσέν, έργο που θα κοστίσει πάνω από 1,5 δισεκατομμύρια δολάρια. Αρχιτεκτονικά τα κτίρια αντιγράφουν διάφορα ευρωπαϊκά στιλ – από Βερόνα ως Οξφόρδη. Η επιλογή σε αυτή την περίπτωση οφείλεται πιθανότητα απλώς σε κάκιστο γούστο.
Από αυτή λοιπόν την άποψη αλλά και από πλευράς συμβολισμού είναι μακράν καλύτερο το στρατηγείο της Google που σχεδίασε ο δανός αρχιτέκτονας Μπγιάρκε Ίνγκελς στο Mountain View στη Σίλικον Βάλεϊ: μεγάλες επιφάνειες καλυμμένες από τεράστιους γυάλινους θόλους κάτω από τους οποίους σπονδυλωτά κτίρια θα τοποθετούνται ανάλογα με τις ανάγκες.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News