Στη μακρά αλυσίδα των χαμένων επενδυτικών ευκαιριών, προστίθεται μία ακόμα: η μονάδα του ΑΗΣ Αμύνταιο της ΔΕΗ.
Είναι παλιά εγκατάσταση λιγνίτη, ρωσικής κατασκευής, που λειτουργεί από το 2016 με καθεστώς περιορισμένης λειτουργίας 17.000 ωρών μέχρι το 2019, κατά παρέκκλιση της Οδηγίας 2010/75/ΕΕ. Η ελληνική κυβέρνηση ζήτησε από την Επιτροπή να χορηγηθεί παράταση για 32.000 ώρες αλλά η Γενική Διεύθυνση Περιβάλλοντος της ΕΕ δεν ενέκρινε το αίτημα για αύξηση των ωρών λειτουργίας του εργοστασίου. Πρόβλημα.
Η μονάδα, από τις πλέον ρυπογόνες της χώρας, πέραν από την συνεισφορά της στο ελληνικό σύστημα ηλεκτροδότησης, προσφέρει ατμό για την τηλεθέρμανση 10.000 νοικοκυριών της περιοχής και απασχολεί περίπου χίλια άτομα.
Εχουμε λοιπόν μια μονάδα που, κανονικά, πρέπει να λειτουργεί περιορισμένες ώρες επειδή ρυπαίνει και ουσιαστικά οδηγείται σε κλείσιμο, εκτός κι αν γίνουν επενδύσεις 110 εκατ. ευρώ, όπως υπολογίζει η ΔΕΗ, προκειμένου να μην επιβαρύνει το περιβάλλον και να επιτραπεί η λειτουργία της. Και το ερώτημα είναι: τι κάνει γι αυτό η Διοίκηση της ΔΕΗ; Η απάντηση: τίποτα!
Το αυτονόητο είναι ότι εφόσον η ΔΕΗ υποχρεώνεται να λειτουργεί περιορισμένες ώρες τις μονάδες αυτές, θα εξασφάλιζε την λειτουργία τους κατά τους χειμερινούς μήνες ώστε να έχουν θέρμανση και ζεστό νερό οι κάτοικοι περιοχής που φημίζεται για τον βαρύ χειμώνα. Οι γραφειοκράτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, βλέποντας τα δικά μας αστέρια να λειτουργούν τη μονάδα κατακαλόκαιρο, τους προειδοποίησαν, και μάλιστα επισήμως. Ωστόσο η ΔΕΗ συνέχισε να βάζει στο σύστημα τις μονάδες και το καλοκαίρι, με αποτέλεσμα να εξαντλείται ο χρόνος λειτουργίας που απομένει για τον χειμώνα.
Σε τι ελπίζουν τα στελέχη της ΔΕΗ; Οτι η κυβέρνηση θα διαπραγματευτεί και θα ζητήσει νέα παράταση, νέα εξαίρεση, επειδή οι ίδιοι δεν τήρησαν όσα είχαν δεσμευτεί και έρχεται χειμώνας. Οι κάτοικοι της περιοχής κινδυνεύουν να… παγώσουν.
Τα στελέχη της κρατικής εταιρείας ζητούν να επιτραπεί η περιβαλλοντική αναβάθμιση της μονάδας, για να μπορέσει να συνεχίσει τη λειτουργία της και να καταστεί συμβατή με τις νέες απαιτήσεις και τα στάνταρ της ΕΕ. Απλά, η ΔΕΗ δεν διαθέτει ανάλογα κεφάλαια. Επιπλέον, έχει δεσμευτεί να πωλήσει σε ιδιώτες το 40% της λιγνιτικής ισχύος που διαθέτει. Και αυτό είναι αναγκαστικό προκειμένου να συμμορφωθεί στην καταδικαστική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για την μονοπωλιακή πρόσβασή της στο ορυκτό καύσιμο.
Παρόλα αυτά, ο υπουργός Ενέργειας Γιώργος Σταθάκης έχει δεσμευθεί έναντι της ΓΕΝΟΠ για παράταση ζωής του Αμυνταίου πέραν της προγραμματισμένης απόσυρσης το 2019. Προφανώς δεν είναι η πρώτη φορά που υπόσχονται κάτι που δεν θα υλοποιήσουν…
Δεδομένου τώρα ότι η ΔΕΗ δεν διαθέτει τα απαιτούμενα κεφάλαια, το Αμύνταιο θα κρατηθεί στη ζωή σε συνεργασία με ιδιώτες, είπαν η κυβέρνηση και η Διοίκηση της ΔΕΗ. Αλλά τι έκαναν καθώς ο χειμώνας έρχεται με μαθηματική ακρίβεια; Απλά απέρριψαν τη μοναδική πρόταση που είχαν.
Τι πρότεινε ο Ομιλος Μυτιληναίου
Αυτός που επίσημα κατέθεσε αίτημα να αναλάβει εξ ολοκλήρου το κόστος της αναβάθμισης ήταν ο Ομιλος Μυτιληναίου. Ο εν λόγω όμιλος υποστηρίζει ότι διαθέτει βιώσιμη λύση, που μπορεί να σώσει το εργοστάσιο, καθώς εξασφαλίζει ότι οι αποδέκτες της ηλεκτρικής ενέργειας θα είναι ενεργοβόρες βιομηχανίες, κυρίως μεταλλουργίες.
Η πρόταση προβλέπει ότι μια θυγατρική του, η METKA, αναλαμβάνει τις εργασίες αναβάθμισης, χωρίς όμως αυτό να είναι δεσμευτικό και ζητά μακροχρόνια σύμβαση τροφοδοσίας μιας άλλης θυγατρικής, της Αλουμίνιον της Ελλάδος και όποιων ενεργοβόρων βιομηχανιών επιθυμούν να συμμετάσχουν στο εγχείρημα.
Το ενδεχόμενο κατάρρευσης της ΔΕΗ, προειδοποιεί ο Όμιλος Μυτιληναίου, μπορεί όχι μόνον να συμπαρασύρει την ενεργειακή αγορά αλλά θα έχει σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στην ελληνική οικονομία. Σε επιστολή του προέδρου του Ευάγγελου Μυτιληναίου προς τον πρόεδρο της ΔΕΗ Μανώλη Παναγιωτάκη, αναλαμβάνει ανάμεσα σε άλλα:
«α. την καταβολή ποσού 110 εκ. ευρώ για την αναβάθμιση του ΑΗΣ ΑΜΥΝΤΑΙΟΥ, ποσό το οποίο υπερκαλύπτει τον σκοπό αυτό σύμφωνα με τις επίσημες δικές σας δηλώσεις αλλά και των αρμοδίων υπηρεσιών σας, προκειμένου να συνεχίσει απρόσκοπτα τη λειτουργία του,
β. την υπογραφή σύμβασης διάθεσης ηλεκτρικής ενέργειας με διάρκεια έως το 2030 και ισχύος 300- 400 MW με συντελεστή χρησιμοποίησης κατ᾽ ελάχιστο 90%, η οποία (ισχύς) θα καθοριστεί επακριβώς ανάλογα με την προθυμία ή όχι συμμετοχής και άλλων βιομηχανιών στο εγχείρημα αυτό. Η μακροχρόνια αυτή σύμβαση αναμένεται να διασφαλίσει την ακώλυτη και με διεθνώς ανταγωνιστικούς όρους προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας τόσο στη Μεταλλουργία μας όσο και σε άλλες ενεργοβόρες βιομηχανίες της χώρας που θα συμμετάσχουν ενδεχομένως στο εγχείρημα.»
Η πρόταση προφανώς έχει οφέλη για την τοπική κοινωνία και την εθνική οικονομία. Καταρχάς, εξασφαλίζει την απρόσκοπτη παροχή ατμού για την τηλεθέρμανση των πόλεων Αμυνταίου και Φιλώτα, χωρίς την υλοποίηση επένδυσης ύψους δεκάδων εκατομμυρίων, σύμφωνα με δεσμεύσεις της ΔΕΗ, για την εξακολούθηση της τηλεθέρμανσης.
Επιτρέπει ακόμα τη μετάθεση της αναγκαίας περιβαλλοντικής αποκατάστασης των Μονάδων και των Ορυχείων, που συντηρητικά κοστολογείται περίπου στα 100 εκατ. ευρώ.
Επιτρέπει τη συμμόρφωση με την ευρωπαϊκή νομοθεσία και τη βελτίωση της συνεργασίας με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή αλλά και διασφαλίζει σημαντικά έσοδα από τη 12ετή σύμβαση σταθερής παροχής ηλεκτρικής ενέργειας, συνολικής αξίας πολλών εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ. Η σύμβαση αυτή, η οποία εγγυάται τη μακροχρόνια βιωσιμότητα της εγχώριας βιομηχανίας, συνιστά πολύτιμο χρηματοδοτικό εργαλείο για τη ΔΕΗ καθώς επιτρέπει την πρόσβαση σε τραπεζικό δανεισμό με ευνοϊκούς όρους για την κάλυψη των άμεσων και μακροπρόθεσμων υποχρεώσεών της
Στο παιχνίδι και οι ανταγωνιστές
Η Διοίκηση της ΔΕΗ, δεν απάντησε στην πρόταση. Παράλληλα, κινητοποιήθηκαν οι ανταγωνιστές του Ομίλου Μυτιληναίου που υπέβαλαν δικές τους προτάσεις.
Η πρόταση της ΓΕΚ Τέρνα προβλέπει ανάληψη του κόστους της αναβάθμισης της μονάδας με υποχρέωση εκ μέρους της ΔΕΗ να υπογράψει σύμβαση για τη διάθεση ισχύος σε προκαθορισμένη τιμή.
Η πρόταση του Ομίλου Κοπελούζου, μαζί με την κινεζική Shenhua, προβλέπει την αναβάθμιση της μονάδας, η οποία θα λειτουργεί σε κοινοπρακτικό σχήμα με μειοψηφική συμμετοχή της ΔΕΗ.
Ουσιαστικά οι δύο προτάσεις αναφέρονται στην δημιουργία ανεξάρτητης νέας εταιρείας στην οποία θα συμμετέχουν ιδιώτες. Ούτε όμως αυτές οι προτάσεις, που μάλλον προσεγγίζουν τις επιθυμίες της Διοίκησης της ΔΕΗ, υποβλήθηκαν επίσημα και φυσικά δεν έγινε καμιά σχετική συζήτηση.
Και όμως σε πρόσφατη συνεδρίαση του ΔΣ της ΔΕΗ παρουσιάστηκε μελέτη για πρόβλημα του Αμυνταίου, του οποίου οι επιτρεπόμενες ώρες λειτουργίας πλέον τελειώνουν. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα, να δημιουργηθεί σοβαρό ενεργειακό έλλειμμα, ενώ ενδέχεται να δούμε ανατίμηση στους λογαριασμούς ρεύματος τη ΔΕΗ.
Τα ψέματα τελειώνουν. Φαίνεται ότι στο Αμύνταιο – αν δεν δοθεί παράταση – οι ώρες λειτουργίας θα έχουν συμπληρωθεί το Νοέμβριο, με κίνδυνο να υπάρξει πρόβλημα με την τηλεθέρμανση το χειμώνα.
Στις κρύες νύχτες του χειμώνα, οι κάτοικοι θα έχουν τον χρόνο να αναρωτιούνται γιατί η ΔΕΗ δεν εκμεταλλεύτηκε τις προτάσεις που είχε στα χέρια της, για την περιβαλλοντική αναβάθμιση χωρίς κόστος. Και γιατί δεν προέβλεψε την εκτίναξη των δικαιωμάτων για ρύπους που καθιστούν ασύμφορη τη λειτουργία της μονάδας αν δεν γίνουν νέες επενδύσεις. Ηδη, από τον χρόνο υποβολής των προτάσεων ως σήμερα, το κόστος των δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων έχει αυξηθεί και έχει φτάσει περίπου στα 25 ευρώ ο τόνος…
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News