Μια ανερχόμενη τάση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι οι influencers που αναρτούν δημοσιεύματα, φωτογραφίες και βίντεο, τα οποία έχουν ως στόχο την εξαγρίωση των ακολούθων τους. Πολλοί από αυτούς ερμηνεύουν στους λογαριασμούς τους κατασκευασμένους χαρακτήρες ως ηθοποιοί, ώστε να προκαλέσουν αήθη σχόλια – και να πληρωθούν για αυτά.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του BBC, η συγκεκριμένη τάση που στοχεύει στο θυμικό των χρηστών γίνεται γεωμετρικά δημοφιλής στους κόλπους των δημιουργών διαδικτυακού περιεχομένου, οι οποίοι εφευρίσκουν hashtags, παράγουν βίντεο και συντάσσουν αναρτήσεις κειμένων με επιτηδευμένα προκλητικό περιεχόμενο, απολαμβάνοντας έτσι μέχρι και εκατομμύρια likes.
Η συνταγή διαφέρει από το παραδοσιακό clickbait, όπου ένας ακραίος τίτλος χρησιμοποιείται για να δελεάσει τον αναγνώστη ώστε να κλικάρει ένα βίντεο ή ένα άρθρο. Σύμφωνα με αναλυτές μάρκετινγκ, την ώρα που το clickbait κάνει έκκληση στην περιέργεια του αναγνώστη, το rage-baiting στοχεύει στο θυμικό, οπότε σχεδιάζεται έτσι ώστε να είναι ακραία χειριστικό.
Σύμφωνα με επιστήμονες που μελετούν τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ ανθρώπινου εγκεφάλου και νέων τεχνολογιών, το αρνητικό περιεχόμενο μιας ανάρτησης επηρεάζει άμεσα την ψυχολογική μας κατάσταση, καθώς η αρνητικότητα αποτελεί τμήμα της ψυχοσύνθεσής μας, λόγω ασυνείδητων προκαταλήψεων που κουβαλάμε από την ανατροφή και την εκπαίδευσή μας.
Η αύξηση του περιεχομένου που στοχεύει συνειδητά στην πρόκληση οργής συνέπεσε με την απόφαση που πήραν οι μεγάλες πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης να αυξήσουν τις πληρωμές στους δημιουργούς για το περιεχόμενό τους. Το νέο λογισμικό τους ανταμείβει τους δημιουργούς για τα likes και τις κοινοποιήσεις που καταγράφουν, και τους επιτρέπει να δημοσιεύουν περιεχόμενο χορηγιών, που σημαίνει μεγαλύτερο εισόδημα.
Αναλυτές μάρκετινγκ εξηγούν στο BBC ότι ο χρήστης που παρακολουθεί ένα βίντεο με τα κατορθώματα μιας γάτας θα το βρει χαριτωμένο και συνήθως θα το προσπεράσει, αλλά αν δει ή διαβάσει κάτι άσεμνο ή προκλητικό θα μπει στον πειρασμό να το σχολιάσει, εκφράζοντας άμεσα τον θυμό ή την αηδία του. Αυτό σημαίνει περισσότερους ακολούθους, άρα μεγαλύτερο εισόδημα από τους χορηγούς και από την πλατφόρμα που φιλοξενεί τις αναρτήσεις.
Το περιεχόμενο του rage-baiting έχει πολλές μορφές: από εξωφρενικές συνταγές φαγητών μέχρι λυσσασμένες επιθέσεις σε δημοφιλείς καλλιτεχνικούς αστέρες. Αλλά με τη στοχευμένη παραπληροφόρηση να γνωρίζει πρωτοφανή άνθιση την τελευταία δεκαετία, το φαινόμενο έχει αρχίσει να εξαπλώνεται και στην πολιτική – ειδικά στο πολωμένο τοπίο των ΗΠΑ.
Οι ειδικοί διαπίστωσαν μια αύξηση των αναρτήσεων τύπου rage-baiting την περίοδο των προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ: δεκάδες χιλιάδες influencers δημοσίευαν περιεχόμενο που εστίαζε στους λόγους για τους οποίους οι ψηφοφόροι μισούσαν τον Ντόναλντ Τραμπ ή την Κάμαλα Χάρις. Το αποτέλεσμα ήταν να συσπειρώσουν τις εκατέρωθεν βάσεις των υποψηφίων, και να τους στείλουν αποφασισμένους στις κάλπες.
Μια έρευνα του BBC στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης διαπίστωσε ότι ορισμένοι χρήστες του X/Twitter πληρώνονταν με «χιλιάδες δολάρια» από την πλατφόρμα για την κοινοποίηση ακραίου πολιτικοκοινωνικού περιεχομένου, που συχνά ήταν παράγωγο παραπληροφόρησης, πλαστών φωτογραφιών δημιουργημένων από προγράμματα ΤΝ και αβάσιμων θεωριών συνωμοσίας.
Ορισμένοι μελετητές αυτής της ανερχόμενης τάσης τονίζουν ότι ο υπερβολικός όγκος αρνητικού περιεχομένου μπορεί να οδηγήσει τον μέσο χρήστη να κόψει εντελώς την επαφή του με το διαδίκτυο. Αλλοι ανησυχούν για την ομαλοποίηση της οργής εκτός διαδικτύου, στην καθημερινότητα, αλλά και για τις διαβρωτικές επιπτώσεις του φαινομένου στην εμπιστοσύνη των χρηστών στο ειδησεογραφικό περιεχόμενο.
Οι αλγόριθμοι των μέσων κοινωνικής δικτύωσης ενισχύουν το ακραίο περιεχόμενο αναρτήσεων που αντιπροσωπεύουν πολύ μικρό ποσοστό χρηστών. Το X, υπό τον έλεγχο του Ελον Μασκ, πρόσφατα άλλαξε τον υπολογισμό των εσόδων κάθε δημιουργού. Εκεί που προηγουμένως τους αποζημίωνε με βάση τα κλικ στις διαφημίσεις, τώρα πληρώνει με βάση την ανταπόκριση των ακολούθων τους – τα νούμερα των likes, τις απαντήσεις και τις αναδημοσιεύσεις που πετυχαίνουν.
Σε σύγκριση με την πλατφόρμα του Μασκ, το TikTok και το YouTube επιτρέπουν μεν στους χρήστες να κερδίζουν χρήματα από τις αναρτήσεις τους ή μέσω κλικ των χρηστών στις διαφημίσεις, αλλά έχουν θεσμοθετημένους κανόνες, σύμφωνα με τους οποίους αφαιρούν χρηματικά ποσά και αναστέλλουν προφίλ λογαριασμών που διασπείρουν παραπληροφόρηση – κάτι που το X, συνειδητά μάλλον, επιτρέπει.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News