Το θέμα δεν είναι απλό. Κι αυτό γιατί, όπως σε πολλά νομικά ζητήματα, υπάρχει μία φαιά ζώνη ερμηνείας από τις δικαστικές Αρχές ανάμεσα στα πραγματικά περιστατικά και στο αν η Tesla κριθεί πως όντως φέρει ευθύνη.
Να το πάμε και από τις δύο πλευρές: Η πρώτη, αυτή με ατυχήματα οδηγών -μερικά και θανατηφόρα- καταλογίζει στην εταιρεία ευθύνη για το πώς σχηματίστηκε η αντίληψη σε μέρος του καταναλωτικού κοινού ότι οδηγώντας ένα Tesla με το σύστημα Autopilot απλώς δεν χρειάζεται να κάνεις τίποτα.
Το Autopilot, όπως λέει και το όνομά του, είναι ένας πλήρης αυτόματος πιλότος μέσω του οποίου η κατεύθυνση του αυτοκινήτου ελέγχεται από υπολογιστές και κάμερες επεμβαίνοντας σε τιμόνι, γκάζι και φρένα. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τους Times, η εισαγγελική Αρχή σκαλίζει βαθιά το θέμα καθώς εξετάζει το κατά πόσον οι καταναλωτές, ουσιαστικά, σχημάτισαν την εντύπωση πως ένα Tesla οδηγείται μόνο του, χωρίς καμία παρέμβαση εκ μέρους τους. Αλλωστε και ο ίδιος ο πρόεδρος της εταιρείας, ο Έλον Μασκ, είχε πει για το Autopilot, το 2016, πως «πιθανόν να είναι καλύτερο από έναν άνθρωπο-οδηγό». Προφανώς, ήδη από μία τέτοια δήλωση δημιουργείται σε ένα γενικό, ενδεχομένως και άψαχτο κοινό εκατομμυρίων, η πεποίθηση πως το σύστημα είναι αρκετά ασφαλές για να του εμπιστευτούν τη ζωή τους. Όμως, όπως ίσως παρατηρήσατε, στην παραπάνω φράση του Μασκ υπάρχει και η λέξη «πιθανώς». Αυτό, τυπικά, αφήνει ένα μεγάλο «παράθυρο» σχετικότητας.
Και κάπου από εδώ ξεκινά η αντίπερα όχθη, η άλλη πλευρά του ζητήματος. Άλλωστε στην επίσημη ιστοσελίδα της εταιρείας αναγράφεται ότι «ο οδηγός οφείλει να διατηρεί τον έλεγχο του οχήματος καθώς έχει ενεργοποιήσει το Autopilot». Διότι ναι μεν, όπως προαναφέρθηκε, το σύστημα επεμβαίνει σε τιμόνι, γκάζι, φρένο αλλάζοντας λωρίδες και προσαρμόζοντας τη σχετική ταχύτητα, αυτό, ωστόσο, δεν το καθιστά πλήρως αυτόνομο. Γι αυτό και η ιστοσελίδα της Tesla διευκρινίζει ότι αυτός που βρίσκεται στη θέση του οδηγού «πρέπει να έχει πάντα τα χέρια του στο τιμόνι».
Τυπικά αυτές οι προειδοποιήσεις ίσως αρκούν για να αποφύγει η εταιρεία ή υψηλόβαθμα στελέχη της βαριές νομικές συνέπειες. Όπως, δηλαδή, συχνά συμβαίνει με άπειρες συναλλαγές που κάνουμε και οι οποίες περιλαμβάνουν «ψιλά γράμματα» τα οποία μάλλον ανακαλύπτουμε εκ των υστέρων.
Παρόλα αυτά, ακριβώς επειδή τα όρια της ερμηνείας των δικαστικών Αρχών είναι ρευστά, το ότι υπάρχει επίσημο βίντεο της εταιρείας που λέει ότι «Αυτός που κάθεται στη θέση του οδηγού βρίσκεται εκεί για λόγους νομιμότητας. Αυτός δεν κάνει τίποτα. Το αυτοκίνητο κινείται μόνο του», μπορεί να θεωρηθεί πως έχει παροδηγηθεί το κοινό για τις πραγματικές δυνατότητες του συστήματος. Κι αυτό γιατί αν το κεντρικό σου μότο είναι πως δεν χρειάζεται να κάνεις κάτι παρά μόνο να κάθεσαι στη θέση του οδηγού, τότε μάλλον σε ένα μαζικό κοινό που ίσως, επιπλέον, βαριέται και να οδηγήσει, έχεις σχηματίσει μία κυρίαρχη εντύπωση: ότι είναι διακοσμητικό, «τύπου αφήσου στο Autopilot και αυτό “καθαρίζει” για πάρτη σου».
Οι τελευταίες πληροφορίες των Times λένε πως, τουλάχιστον μέχρι τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, η Tesla δεν έχει απαντήσει σε ερωτήματα που έχουν τεθεί από το Reuters, ενώ οι ομοσπονδιακές Αρχές της Καλιφόρνιας ερευνούν εις βάθος τις δυνατότητες του συστήματος και το κατά πόσον, τελικά, οι πελάτες σχημάτισαν μία εικόνα ασφάλειας που δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Πάντως, μέχρι φέτος τον Ιούλιο είχαν μαζευτεί 36 ατυχή περιστατικά με Tesla (εδώ). Ας ελπίσουμε να μην ανέβει κι άλλο ο δραματικός αριθμός τους.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News