Για όλα ευθύνεται ένα πανάρχαιο σύστημα ποταμών, που ανακάλυψαν Γάλλοι επιστήμονες, και αν εξακολουθούσε να υπάρχει και σήμερα θα καθιστούσε τη Δυτική Σαχάρα τη 12^η μεγαλύτερη «λεκάνη απορροής φυσικού ρείθρου» στον κόσμο, συνολικής έκτασης 12 εκατομμυρίων τετραγωνικών χιλιομέτρων. Σύμφωνα με ένα άρθρο που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στην επιθεώρηση Nature Communications, το σύστημα αυτό των ποταμών δημιουργήθηκε από τα νερά της βροχής που κατέκλυζαν την περιοχή τα τελευταία 245.000 χρόνια!

Οπως γράφει η Λίλυ Κουό στο Quartz, xρησιμοποιώντας ένα προηγμένο απεικονιστικό σύστημα του Ιαπωνικού Δορυφόρου Παρακολούθησης του Εδάφους, η Σαρλότ Σκονιέτσνι και οι συνεργάτες της από το Γαλλικό Ινστιτούτο Ερευνών για την Εκμετάλλευση των Θαλασσών, εντόπισαν ενδείξεις για την ύπαρξη ενός μεγάλου ποταμού συνολικού μήκους 500 χιλιομετρων ο οποίος επηρέαζε μια εκτεταμένη περιοχή δυτικά του Ταμανρασέτ. Και με την ευεργετική του επίδραση, όπως επισήμαναν οι επιστήμονες, «η ευρύτερη περιοχή παρουσίαζε θαλερή βλάστηση, συγκέντρωση ζώων και εύρωστους ανθρώπινους οικισμούς».

Ως ταμιευτήρες τροφοδοσίας του χρησίμευαν τα εδάφη που σήμερα καταλαμβάνουν η Αλγερία, το Τσάντ και η Μαυριτανία.

Το 2013, οι ερευνητές διατύπωσαν μια θεωρία βασισμένη σε μια εικονική αναπαράσταση της Σαχάρας όπως ήταν 100.000 χρόνια πριν, σύμφωνα με την οποία το υδάτινο σύστημα της ευρύτερης περιοχής που τροφοδοτούσαν οι μουσώνες, υποστήριζε πληθυσμούς όχι μόνο ανθρώπων αλλά και ρινόκερων και ψαριών.

Οι βροχές εκείνες ήταν τόσες και τέτοιες που διατηρούσαν τους τρεις μείζονες ποταμούς Ιρχαρχάρ, Σαχάμπι και Κούφρα αλλά και εκτεταμένες λίμνες που εντοπίζονταν στη γραμμή του Ισημερινού.

Ορισμένοι παλαιοϋδροβιολόγοι θεωρούν πως οι υδάτινοι αυτοί πόροι (καλύτερα: η εξαφάνισή τους) κρύβουν την απάντηση για το πως και το γιατί οι ανθρώπινοι πληθυσμοί μετακινήθηκαν από τη Δυτική και Κεντρική Αφρική προς την Ευρώπη, την Ασία και τη Μέση Ανατολή, ένα θέμα που παλαιότερα δημιουργούσε συχνούς πονοκεφάλους στην παγκόσμια επιστημονική κοινότητα.

«Συχνά οι άνθρωποι δεν μπορούν να συλλάβουν πόσο μεγάλες και πόσο ραγδαίες είναι οι κλιματικές αλλαγές» υπογραμμίζει ο επιστήμονας Ράσελ Γουίν, που εργάζεται στο Εθνικό Κέντρο Ωκεανογραφίας του Σαουθάμπτον και συμμετείχε στην ομάδα που χαρτογράφησε ένα εκτεταμένο υποθαλάσσιο φαράγγι-κοίτη το 2003 στις ακτές της Δυτικής Σαχάρας.

«Η Σαχάρα αποτελεί εξαιρετικό παράδειγμα πώς μια περιοχή μέσα στο σχετικά μικρό διάστημα των 2.000 ετών από αρδευόμενη και υγρή μετατρέπεται σε άνυδρη και ξερή, με όλες τις συνέπειες που μπορεί να έχει αυτό για το κλίμα καθώς επίσης για τη χλωρίδα, την πανίδα και τους ανθρώπους».

Οπως τονίζει ο Γουίν, η Σαχάρα θα μπορούσε να φιλοξενήσει ζωή και βλάστηση ξανά. Εκείνος και οι συνάδελφοί του υπολογίζουν πως σε διάστημα 200.000 ετών το κλίμα έχει αλλάξει 9 φορές, κάτι που σημαίνει μία φορά ανά 20.000 χρόνια περίπου. Και όπως λένε, καθώς το υπέδαφος έχει αποθηκεύσει στη διάρκεια αυτών των ετών μεγάλες ποσότητες, θα μπορούσε να αντληθεί νερό όχι μόνο για λόγους αρδευτικούς αλλά και για να υδροδοτηθούν πόλεις και οικισμοί. Αν και τεχνικά το εγχείρημα δεν είναι ό,τι πιο απλό και επιπλέον δεν υπάρχουν οι πόροι για να πραγματοποιηθεί.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News