Ο 79χρονος βρετανός ιστορικός Σάιμον Σάμα (Simon Schama), γνωστός από το έργο του για την ιστορία των εβραίων, μίλησε στη Repubblica για διάφορα θέματα, με την ευκαιρία της κυκλοφορίας στην Ιταλία ενός βιβλίου του περί πανδημιών. Εκεί γράφει ότι «ο ρατσισμός, η ξενοφοβία και ο αντισημιτισμός είναι συνυφασμένα με την εξάπλωση κάθε ιού». Είναι, φυσικά, υπέρμαχος των αντικορονοϊκών εμβολίων: υπερασπίζεται τον Αντονι Φάουτσι, τον επικεφαλής της αμερικανικής ειδικής ομάδας κατά της Covid, και βάλλει εναντίον όλων όσοι θέλουν να δικαστεί.

Τον Σάμα συναρπάζει η Τεχνητή Νοημοσύνη και φοβάται ότι δεν θα προλάβει να δει έναν κόσμο «σαν αυτόν του Χαράρι». Τέλος, πιστεύει ότι «οι αντιεμβολιαστές» και «οι αμφισβητούντες της ελίτ», οι οποίοι υπαινίσσονται την ανάγκη για φυσική ανοσοποίηση έναντι ιών και άλλων ασθενειών, χωρίς τη λήψη εμβολίων, αναφέρονται στη φύση ως κάτι καλό, όμως δεν ξέρουν ότι «η φύση μπορεί να είναι πολύ κακή».

Εγραψε η Repubblica: «Η ιστορία του Σάμα έχει τραγικούς, συναρπαστικούς, απροσδόκητους πρωταγωνιστές. Υπάρχει η θλιβερή παραβολή του Waldemar Mordechai Wolff Haffkine (1860-1930), ενός από τους πολλούς λαμπρούς εβραίους σε αυτό το έργο, ο οποίος διέφυγε από τα ρωσικά πογκρόμ και ανέπτυξε το πρώτο εμβόλιο κατά της χολέρας, σε σημείο να πέσει θύμα συκοφαντίας και αδικίας γιατί ήταν ‘‘ξένος’’. Υπάρχει όμως και η αγγλίδα ηρωίδα, η λαίδη Mary Wortley Montagu, και ο πατέρας του Μαρσέλ Προυστ, Αντριάν, πρωτοπόρος των μελετών για το πώς μεταδίδονται οι μολυσματικές ασθένειες. Και μετά ο Βολταίρος, που έπιασε ευλογιά το 1723 και επέζησε ως εκ θαύματος, πίνοντας πολλή λεμονάδα».

Ο Σάμα είπε στους Ιταλούς ότι το θέμα του βιβλίου του είναι πάντα επίκαιρο διότι «είναι φυσική ιστορία» και «πολλές πολιτικές αποφάσεις λαμβάνονται με βάση τα φυσικά γεγονότα». Αναφέρθηκε στον Προυστ πατέρα και, τελικά, παραδέχθηκε ότι καταπιάστηκε εκτάκτως με το θέμα, αφού δούλευε άλλο βιβλίο όταν εμφανίστηκε ο κορονοϊός. Το βιβλίο που άφησε στην άκρη αφορούσε τον «υπερεθνικισμό στις τέχνες και στα γράμματα, στον αθλητισμό», κ.λπ.

Ο Σάμα είπε ότι «η σχέση λαϊκισμού, εθνικισμού και σκεπτικισμού για τα εμβόλια είναι όλο και πιο εμφανής, ειδικά στο διαδίκτυο» και ότι «φαίνεται κυρίως στις θεωρίες συνωμοσίας της Δεξιάς στις ΗΠΑ, τόσο για τα lockdown όσο και για τους εμβολιασμούς». Μάλιστα, χαρακτήρισε εμμέσως «λαϊκιστή» τον Ελον Μασκ, ο οποίος ζήτησε να δικαστεί ο Φάουτσι.

«Ο λαϊκισμός πολλαπλασιάζεται χάρις στις θεωρίες συνωμοσίας και τον σκεπτικισμό προς την κυβέρνηση και τις ελίτ». Παρατήρησε ότι «παρά την εξέλιξη της επιστήμης, π.χ. με τα εμβόλια τεχνολογίας mRna, συγχρόνως γίνονται viral οι μεσαιωνικές δεισιδαιμονίες και υστερίες. Είμαστε σε παράξενο σημείο».

Για το web και σε σχέση με όλα τα παραπάνω είπε τα εξής: «Το διαδίκτυο αποδεικνύεται το αντίθετο από τις ελπίδες μας. Νομίζαμε ότι είναι ιδεώδες μέρος και ότι θα βελτίωνε την ύπαρξή μας διακρίνοντας ξεκάθαρα την αλήθεια από το ψέμα. Ομως, πάνω από όλα, είναι θερμοκήπιο στρεβλώσεων και fake news – τα οποία ταξιδεύουν πολύ γρήγορα εν συγκρίσει με το παρελθόν».

Στο σημείο αυτό ο ιταλός συντάκτης (Αντονέλο Γκουερέρα) συνέδεσε τις «πανδημίες» χρησιμοποιώντας την ακόλουθη έκφραση: «Λόγω των περιορισμένων εμβολιασμών, τους τελευταίους μήνες σημειώθηκε έκρηξη της ιλαράς στην Ιταλία, στη Βρετανία και στις ΗΠΑ». Ο Σάμα απάντησε: «Kιόλας. Δυστυχώς, είναι ο μύθος της αυτάρκειας του ανθρώπου στη σχέση του με τη φύση. Και οι ιοί και τα παθογόνα θεωρούνται ‘‘κάτι φυσικό’’ από τους αντιεμβολιαστές». Και αμέσως έδωσε το πολιτικό, αντινατιβιστικό στίγμα του: «Υπάρχει σχέση του αντιεμβολιασμού, του προστατευτισμού και του απομονωτισμού που παρατηρούμε στις χώρες. Ολα ταιριάζουν με το αφήγημα που θέλει την παγκοσμιοποίηση τρομακτική».

Επ’ αυτού μιλώντας, έγινε πιο συγκεκριμένος: «Η εκστρατεία του Τραμπ για την προεδρία βασίζεται ξεκάθαρα σε αυτές τις αρχές, από το ‘‘Πρώτα η Αμερική’’ μέχρι το ευφάνταστο ‘‘Φρούριο ΗΠΑ’’. Ωστόσο, ήδη από την εποχή του Προυστ πατρός, ήταν σαφές ότι ο μεγαλύτερος συντονισμός μεταξύ των λαών μπορεί να λύσει πολλά προβλήματα που προκαλούνται από ασθένειες».

Στην ερώτηση «αν γινόμαστε όλο και πιο απολίτιστοι» ως κόσμος, παρά την τεχνολογική πρόοδο, ο Σάμα είπε ότι υπάρχει «λεκτική βία», «ιδεολογική ριζοσπαστικοποίηση» και αναφέρθηκε στην κατάσταση των αμερικανικών ΑΕΙ – ένας σαφής υπαινιγμός κατά των φοιτητών και ορισμένων καθηγητών που διαμαρτύρονται για την κατάσταση που έχει δημιουργήσει το Ισραήλ στην Παλαιστίνη.

Γενικά για την τεχνοκρατική εποχή μας, ο Σάμα σημείωσε: «Ζούμε σε μια κοινωνία που προωθείται από αλγόριθμους και clickbait, τα οποία υποκινούν διχασμούς και αποξενώνουν όλο και περισσότερο την υγιή συζήτηση και την εις βάθος ανάλυση. Πολλοί δεν έχουν καταλάβει ότι έχουν βυθιστεί, χωρίς να το γνωρίζουν, στη μη πραγματικότητα του TikTok. Αλλά δεν νομίζω ότι ο πολιτισμός μας θα καταρρεύσει εξαιτίας αυτού, τουλάχιστον προς το παρόν».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News