Η εμφάνιση του γηρασμένου δέρματος χαρακτηρίζεται από την απώλεια του πάχους του, τη μείωση της ελαστικότητάς του και την ελάττωση της πρόσφυσής του με τους υποκείμενους ιστούς. Ως αποτέλεσμα έχουμε τότε το σακκουλιασμένο δέρμα. Παράλληλα, σημειώνεται ατροφία και στους υποκείμενους ιστούς, όπως το λίπος, τους μυς και τα οστά.

Από την άλλη πλευρά, η επίδραση του ήλιου στο δέρμα συνιστά διαφορετικό πρόβλημα, με ιδιαίτερες ιστολογικές αλλοιώσεις. Αντίθετα με τη γήρανση του δέρματος, στο φωτο-κατεστραμμένο δέρμα η επιδερμίδα παχύνεται. Στο δε χόριο σημειώνονται τέτοιες αλλαγές στην αρχιτεκτονική του, που περιγράφονται με τον όρο ελάστωση.

Είναι ευνόητο το γεγονός ότι η καταστροφή του δέρματος από τον ήλιο επιταχύνει και την γήρανσή του.

Η θάλασσα, το καλοκαίρι ιδιαίτερα στη χώρα μας, είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τον ήλιο και τις δραστηριότητες που αναπτύσσουμε στην παραλία, είτε είμαστε σε διακοπές είτε παραμένουμε στην πόλη. Η στενή σχέση μας όμως με τον ήλιο και τη θάλασσα, δεν θα πρέπει να αποβαίνει επικίνδυνη για την υγεία μας, ιδιαίτερα σήμερα που γνωρίζουμε με λεπτομέρειες τη βλαπτική επίδραση της ηλιακής ακτινοβολίας στο δέρμα, σε συνδυασμό με τις βιοκλιματικές αλλαγές που παρουσιάζονται στον πλανήτη μας.

Έτσι μία σειρά μέτρων προστασίας θα μπορούσε να προφυλάξει το δέρμα και τον οργανισμό μας από το στρες της ηλιακής έκθεσης, δίνοντάς μας παράλληλα την ευχαρίστηση και την ευεξία από τη χαρά του ήλιου, του φωτός και της θάλασσας ή ακόμα και του βουνού.

Τέτοια μέτρα προστασίας είναι:

• αποφυγή έκθεσης στον ήλιο τις πιο «καυτές» ώρες του καλοκαιριού, δηλαδή 11.00 με 16.00
• χρήση καπέλου, σκουρόχρωμων γυαλιών ηλίου και ανοιχτόχρωμων ρούχων, ιδιαίτερα στα παιδιά
• χρήση αντιηλιακών με δείκτη προστασίας, ανάλογα με την κατηγορία δέρματος στην οποία ανήκουμε (φωτότυπος)
• Συχνή επάλειψη με το αντιηλιακό (κάθε 2 ώρες) και οπωσδήποτε μετά το κολύμπι ή τη χρήση πετσέτας
• Αν η UVB μας προειδοποιεί με το ερύθημα (κοκκινίλα) στο δέρμα, η UVA έχει πιο ύπουλη δράση, αφού δεν παρουσιάζει κανένα σημάδι της παρατεταμένης έκθεσης και είναι καθ’ όλη τη διάρκεια της μέρας. Γι’ αυτό και το αντιηλιακό μας θα πρέπει να αναγράφει ευκρινώς και το φίλτρο για την UVA ακτινοβολία
• Οπωσδήποτε αντιηλιακή προστασία σε βρέφη, παιδιά, εγκύους, θηλάζουσες μητέρες, σε όσους ακολουθούν θεραπείες ακμής αλλά και οποιαδήποτε φωτοευαίσθητη φαρμακευτική αγωγή
• Αποφυγή χρήσης αρωμάτων και μακιγιάζ κατά τις ώρες έκθεσης στον ήλιο, καθώς μπορεί να οδηγήσουν σε αλλεργίες και φωτοδερματίτιδες
• Κατανάλωση πολλών μη αλκοολούχων υγρών κατά τη διάρκεια της μέρας
• Οχι βρεγμένα ρούχα στην παραλία, γιατί η απορρόφηση της ακτινοβολίας είναι διπλάσια από ότι στα στεγνά ρούχα
• Οσοι ταξιδεύουν σε τροπικά μέρη, θα πρέπει να έχουν υπόψη ότι όσο μειώνεται το γεωγραφικό πλάτος, τόσο αυξάνει η επίδραση της ηλιακής ακτινοβολίας (κάθετες ακτίνες ήλιου)
• Οσοι προτιμούν τις διακοπές στο βουνό, θα πρέπει να γνωρίζουν ότι κάθε 300 μέτρα η UVB αυξάνει κατά 4%
• Άτομα με ιστορικό ατομικό ή οικογενειακό ιστορικό δυσπλαστικών σπίλων ή/και μελανώματος θα πρέπει να αποφεύγουν την έκθεση στον ήλιο, ιδιαίτερα τις «καυτές» ώρες
• Το ηλιακό έγκαυμα ιδιαίτερα κατά την παιδική ηλικία, έχει συσχετιστεί με την εμφάνιση αργότερα μελανώματος, όπως επίσης και η διακεκομμένη έντονη έκθεση (περίοδος διακοπών). Γι’ αυτόν τον λόγο χρειάζεται λογική συμπεριφορά με τις απαραίτητες προφυλάξεις

Φροντίδα πριν και μετά

Η φροντίδα του δέρματος πριν ή/και μετά το στρες της ηλιακής έκθεσης γίνεται με μία ευρεία γκάμα σκευασμάτων που προσφέρουν ενυδάτωση, αντιρυτιδική ή συσφιγκτική δράση και ασφαλώς την αντιηλιακή προστασία.

Τί μπορούμε να κάνουμε πριν από την έκθεση στον ήλιο

Σήμερα έχουμε τη δυνατότητα να αυξήσουμε την προστασία και την ανοσολογική απόκριση του δέρματος στην επίδραση της ηλιακής ακτινοβολίας, με τη βοήθεια μιας συσκευής (συσκευή microneedling), που κάνει μικρονυγμούς στο δέρμα και μέσω των οπών που ανοίγονται, να διοχετεύσουμε ουσίες που θα ενισχύσουν αλλά και θα ενδυναμώσουν την αντοχή του δέρματος. Τέτοιες ουσίες είναι το υαλουρονικό οξύ, τα πολυνουκλεοτίδια, τα αμινοξέα, αλλά και τα εξωσώματα.

Όλα αυτά και κυρίως τα εξωσώματα μπορούν να αναπλάσουν, να ενισχύσουν την άμυνα, καθώς και να προλάβουν αλλοιώσεις που προκύπτουν από την έκθεση στον ήλιο. Ο μικροτραυματισμός μέσω του microneedling κινητοποιεί τους μηχανισμούς της επούλωσης που σε συνδυασμό με την μεσοθεραπεία επιτυγχάνει τη μέγιστη συνέργεια για ένα υγιές, λαμπερό και ζωντανό δέρμα.

Τι μπορούμε να κάνουμε μετά την έκθεση στον ήλιο

Το φωτογηρασμένο δέρμα χρειάζεται μία σειρά επιπλέον παρεμβάσεων κυρίως μετά το πέρας των διακοπών, πέραν των προληπτικών μέτρων προστασίας. Ανάλογα με τις προσδοκίες των ενδιαφερομένων, την ιδιαιτερότητα των βλαβών και τον χρόνο αποθεραπείας που απαιτείται, προτείνονται διαφορετικά είδη θεραπείας, με βάση  την τεχνολογία των Laser ή σε συνδυασμό με άλλες θεραπείες (ενέσιμα εμφυτεύματα, peelings, σύσφιγξη, microneedling κ.α).

Eτσι λοιπόν, αν κυριαρχεί το πρόβλημα της ήπιας δερματικής χαλάρωσης και των ρυτίδων, προτείνεται ένα fractional Laser CO2 ή διοδικό Laser με την διαδερμική χρήση οπτικής ίνας, η οποία αποτελεί μία από τις πλέον σύγχρονες και εντυπωσιακές σε αποτέλεσμα θεραπείες.

Αν απαιτείται πολύ σύντομος χρόνος αποθεραπείας, τότε προτείνεται μία σειρά θεραπειών με βάση  το IPL, ιδιαίτερα αν ο στόχος είναι κυρίως αυτός της φωτοαναγέννησης του δέρματος, όπως και ένα πλάνο θεραπείας με βάση το microneedling.

Αν όμως επικρατούν ειδικές δυσμορφίες στο δέρμα, όπως κηλίδες, πανάδες ή τηλεαγγιεκτασίες επιλέγονται εξειδικευμένα Laser συγκεκριμένου ανάλογα με την περίπτωση μήκους κύματος ή IPL. Σε κάθε περίπτωση όμως, η όποια υποψία υπάρχει για βαθυχρωματικές βλάβες του δέρματος ή εξελκώσεις που επιμένουν, θα πρέπει να οδηγεί στην χειρουργική αφαίρεση και βιοψία της συγκεκριμένης βλάβης.

* Ο Κωνσταντίνος Α. Παπαϊωάννου, MD, MSc (DM), PhDc είναι Πλαστικός Χειρουργός, Επιστημονικός Υπεύθυνος Κλινικής Χειρουργικής Beautify Medical Aesthetics 

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News