Αν ξεφυλλίσει κανείς την ειδησεογραφία του φθινοπώρου του 2020 θα θυμηθεί ότι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα στη λειτουργία του κράτους, που άγγιζε πάνω από μισό εκατομμύριο ανθρώπους και διαχεόταν σε όλη την κοινωνία ήταν η αδυναμία να απονείμει έγκαιρα τις συντάξεις στους απόμαχους της εργασίας.

Οι εκκρεμείς αιτήσεις για την απονομή κύριας σύνταξης είχαν ξεπεράσει τις 200.000, για την επικουρική τις 350.000, την καταβολή εφ΄άπαξ στους δικαιούχους τις 150.000, τα αιτήματα αναγνώρισης χρόνου ασφάλισης χιλιάδες ενώ πάνω από 30.000 φάκελοι ήταν ξεχασμένοι σε υπόγεια και αποθήκες του ΕΦΚΑ που βρισκόταν σε διαρκή μετακόμιση χωρίς κανένας να γνωρίζει την ύπαρξη τους.

Οι υποψήφιοι συνταξιούχοι έπρεπε να περιμένουν – κατά μέσο όρο –  18 μήνες για να πάρουν τη σύνταξη τους, χωρίς να υπάρχει καμμία απολύτως πρόνοια για το πώς οι άνθρωποι αυτοί θα ζήσουν.

Επρόκειτο για το απόλυτο χάος…

Χάος, το οποίο είχε προκύψει ήδη από τα χρόνια των μνημονίων, κόντρα στις τεράστιες προσδοκίες που είχαν δημιουργηθεί για ταχεία απονομή των συντάξεων ενόψει της μετάβασης του ΕΦΚΑ στην ψηφιακή εποχή και τις ανέξοδες υποσχέσεις από τις πρωινές εκπομπές της TV που απευθύνονται στο ειδικό – ευαίσθητο κοινό της τρίτης ηλικίας.

Αντίθετα με τις προσδοκίες η κατάσταση επιδεινωνόταν καθώς κάθε μήνα προστίθετο στο «στοκ» των εκκρεμών υποθέσεων περίπου 5.000 αιτήσεις απονομής κύριας σύνταξης.

Ο νέος ένοικος του Μεγάρου Μαξίμου, που αντελήφθη την κατάσταση δίνοντας προσοχή στους αριθμοδείκτες και τις μονότονες επισημάνσεις των θεσμών ότι “η κατάσταση με τις συντάξεις δεν διορθώνεται, αλλά επιδεινώνεται” αποφάσισε την πρώτη μεγάλη αλλαγή στο υπουργικό σχήμα, επιστρατεύοντας τον Κωστή Χατζηδάκη για την θέση του απομακρυνθέντος υπουργού Εργασίας   και Κοινωνικών Ασφαλίσεων Γιάννη Βρούτση και τοποθετώντας υφυπουργό για τις συντάξεις τον Πάνο Τσακλόγλου.

Τότε αποκαλύφθηκε ότι η ρίζα του προβλήματος βρισκόταν στη ενοποίηση των ταμείων υπό τον ενιαίο ΕΦΚΑ η οποία έμεινε μόνο στα χαρτιά και τις ταμπέλες καθώς τα προηγούμενα κρίσιμα χρόνια της διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, δεν έγινε τίποτε προκειμένου να μη θιγούν οι θέσεις ιεραρχίας στα δημόσια ταμεία και τα συνδικαλιστικά δικαιώματα.

Μπροστά στο αδιέξοδο όπου βρέθηκε η νέα ηγεσία (στις αρχές του 2021) του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων κλήθηκε το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης να κόψει – πριν απ΄όλα – τον «γόρδιο δεσμό» της ψηφιακής ένταξης των Ταμείων στον e-ΕΦΚΑ που είχε κορμό τη μηχανοργάνωση του ΙΚΑ. Υπήρχαν όμως  και δεκάδες παράλληλα μηχανογραφικά συστήματα μικρότερων ταμείων που δεν είχαν προσβασιμότητα στον κεντρικό υπολογιστή.

Το εγχείρημα ανέλαβε να φέρει σε πέρας ο Κυριάκος Πιερρακάκης και το υπουργείο του. Οι ειδικοί του οποίου παρομοίαζαν το έργο που ανέλαβαν με την προσπάθεια συγχώνευσης «100 μπακάλικων με ένα σουπερμάρκετ».

Ετρεχαν στην έξοδο

Ενας ακόμη λόγος που ασκούνταν τεράστια πίεση στο σύστημα ήταν ότι ενόψει της πλήρους εφαρμογής του νέου ασφαλιστικού νόμου, του νόμου Κατρούγκαλου, από τον Ιανουάριο του 2022 όλοι όσοι δικαιούνταν έτρεχαν για τη σύνταξη. Ετσι ξέσπασε ένα νέο κύμα συνταξιοδοτήσεων και  το σύστημα «μπούκωσε»  όχι μόνο στο ΙΚΑ, αλλά κυρίως στο Δημόσιο, στα Ταμεία των ΔΕΚΟ, στις τράπεζες και όλα τα λεγόμενα «ευγενή Ταμεία».

Τι έκαναν Χατζηδάκης – Πιερρακάκης 

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες – και τις αντιδράσεις των εργαζομένων, κυρίως τω συνδικαλιστών – η ανάγκη γρήγορης απονομής των συντάξεων έλαβε χαρακτηριστικά διαχείρισης μιας τεράστιας κοινωνικής κρίσης.

Στην προσπάθεια αυτή:

– Συγκροτήθηκε ειδική ομάδα έργου για την αποκλιμάκωση των εκκρεμών συντάξεων.

– Υλοποιήθηκαν, σε συνεργασία με την ΗΔΙΚΑ και τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, σημαντικές αυτοματοποιήσεις για την έκδοση των συντάξεων Δημοσίου.

-Θεσπίστηκε η έκδοση συντάξεων fast track με μέσο χρόνο έκδοσης λιγότερο από τρεις μήνες και, το κυριότερο, θεσπίστηκε και δόθηκε προκαταβολή σύνταξης σε περισσότερους από 100.000 ασφαλισμένους για να αντιμετωπίσουν βασικές ανάγκες διαβίωσης.

«Μπόλιασμα» του ΕΦΚΑ με ιδιώτες

Σε οργανωτικό επίπεδο αυτό που συνέβαλε τα μέγιστα ήταν η δημιουργία του θεσμού των πιστοποιημένων λογιστών και δικηγόρων, στους οποίους ούτως ή άλλως προσέφευγαν οι υποψήφιοι συνταξιούχοι για συμβουλές ή να υποβάλουν την αίτηση τους.

Πλέον οι δικηγόροι έγιναν “πιστοποιημένοι συνεργάτες” του ΕΦΚΑ, έχουν ευθύνη για την υπογραφή τους, αλλά προετοιμάζουν ολόκληρο το φάκελο της αίτησης συνταξιοδότησης με αποτέλεσμα να επιτυγχάνεται ή έκδοση σύνταξης ακόμα και σε 60 ημέρες.

Μπόνους στους εργαζόμενους

Το άλλο κρίσιμο στοιχείο ήταν η εργασιακή ειρήνη που επιτεύχθηκε μετά τις πρώτες μεγάλες αντιδράσεις στις αλλαγές Χατζηδάκη.

Οι εργαζόμενοι ενισχύθηκαν με 3.000 σύγχρονους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, και το κυριότερο επιβραβεύθηκαν μέσα από ένα νέο – διευρυμένο ως προς τους δικαιούχους- σύστημα bonus και λειτούργησαν κάτω από συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα και πλαίσιο επίτευξης εβδομαδιαίων στόχων.

Οι παραπάνω παρεμβάσεις του Κωστή Χατζηδάκη απέφεραν σταδιακά αποτέλεσμα:

– Μέσα στους τελευταίους 22 μήνες εκδόθηκαν πάνω από 470.000 συντάξεις, το 1/6 δηλαδή του συνόλου των εν ενεργεία συνταξιούχων, κλείνοντας οι εκκρεμότητες του παρελθόντος πλην 30.000 υποθέσεων που βρίσκονται στα Δικαστήρια.

– Έχει ήδη εκκαθαριστεί το 85% των αιτήσεων του 2022.

– Οι οφειλές σε καθυστερούμενες συντάξεις, από 487 εκατομμύρια ευρώ το καλοκαίρι του 2019 έχουν σήμερα πρακτικά μηδενιστεί.

– Ο e-ΕΦΚΑ εκδίδει πλέον πάνω 1.250 συντάξεις την ημέρα, ενώ το 2019 δεν ξεπερνούσε τις 500 απονομές.

– Ο μέσος χρόνος έκδοσης των νέων συντάξεων του 2022 είναι λιγότερο από δύο μήνες, ενώ ο μέσος χρόνος έκδοσης μιας σύνταξης το 2019 ξεπερνούσε τους 18 μήνες.

“Δεν θέλει μόνο κόπο, θέλει και τρόπο…”

Οπως είπε ο υπουργός Εργασίας κατά την παρουσίαση αυτών των αποτελεσμάτων:

«Η εκκαθάριση των εκκρεμών κύριων συντάξεων έμοιαζε, μέχρι πριν από λίγους μήνες, με σενάριο επιστημονικής φαντασίας. Μέσα σε 22 μήνες, όμως, με την εφαρμογή σύγχρονων μεθόδων μάνατζμεντ και την εισαγωγή σύγχρονων ψηφιακών εργαλείων, μπόρεσαν και εκδόθηκαν 470.000 συντάξεις και όλα αυτά με 900 λιγότερους υπαλλήλους. Δεν θέλει μόνο κόπο επομένως, θέλει και τρόπο».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News