1152
Οι εταιρείες γενετικών τεστ πρέπει να προειδοποιούν τους πελάτες τους σχετικά με τις συναισθηματικές επιπτώσεις που μπορεί να έχουν... | Shutterstock

Προσοχή στα τεστ DNA, μπορεί να κρύβουν εκπλήξεις

Κική Τριανταφύλλη Κική Τριανταφύλλη 30 Σεπτεμβρίου 2018, 13:12
Οι εταιρείες γενετικών τεστ πρέπει να προειδοποιούν τους πελάτες τους σχετικά με τις συναισθηματικές επιπτώσεις που μπορεί να έχουν...
|Shutterstock

Προσοχή στα τεστ DNA, μπορεί να κρύβουν εκπλήξεις

Κική Τριανταφύλλη Κική Τριανταφύλλη 30 Σεπτεμβρίου 2018, 13:12

Το πρώτο πράγμα που προκάλεσε έκπληξη στη Μισέλ και στον άντρα της όταν έκαναν τεστ DNA ήταν η ποσότητα του σάλιου που έπρεπε να ρίξουν στον δοκιμαστικό σωλήνα. Εβαλαν τα γέλια και όσο περισσότερο γελούσαν τόσο πιο δύσκολο τους ήταν να το κάνουν.

Ηταν Μάιος του 2016, το ζευγάρι μόλις είχε μετακομίσει στη Φλόριντα από τη Νέα Υόρκη για να είναι κοντά στον πατέρα της Μισέλ και παράγγειλαν τα κιτ με τα γενετικά τεστ γιατί ερευνούσαν τα οικογενειακά δέντρα τους. Η Μισέλ είχε εντοπίσει στοιχεία για την οικογένεια του πατέρα της μέχρι το 1600. Μάλιστα είχε μάθει ότι από τη μεριά του κυλούσε στις φλέβες της αίμα ιθαγενών και αν έβρισκε σε τι ποσοστό ήταν Ινδιάνα, θα μπορούσε να πάρει υποτροφία και να συνεχίσει τις σπουδές της.

Εξι εβδομάδες αργότερα, το AncestryDNA (δείτε εδώ την ελληνική ιστοσελίδα της εταιρείας) τους έστειλε τα αποτελέσματα με e-mail. Για  τον σύζυγό της ήταν τα αναμενόμενα αφού συνέπιπταν με όσα γνώριζε από την οικογένειά του, αλλά όχι και για τη Μισέλ. Είδε «ένα διάγραμμα πίτας με τη μισή του επιφάνεια κόκκινη που έγραφε “Ιταλία”», λέει η νεαρή Αμερικανίδα σε συνέντευξή της στον Guardian, και το πράγμα που σκέφτηκε ήταν ότι είχε γίνει κάποιο τρομερό λάθος. Εκείνη τη νύχτα έπαθε για πρώτη φορά κρίση άγχους.

Κάποτε ο έλεγχος πατρότητας, μητρότητας και γενικά συγγενικών σχέσεων μέσω ανάλυσης του DNA μπορούσε να γίνει μόνο κατόπιν παραγγελίας ιατρού ή των Αρχών για την επίλυση ιατροδικαστικών-εγκληματολογικών προβλημάτων. Τα τελευταία χρόνια όμως τα γενετικά τεστ έχουν επεκταθεί σε ιδιώτες, όποιος έχει την περιέργεια μπορεί τώρα να μάθει την καταγωγή του, με κόστος 99 ευρώ. Και φαίνεται ότι υπάρχουν ήδη αρκετοί περίεργοι σε όλον τον κόσμο: το ​​AncestryDNA αναφέρει ότι έχει δείγματα από 10 εκατομμύρια άτομα σε 30 χώρες, το 23andMe από 5 εκατομμύρια πελάτες και το FamilyTreeDNA από 2 εκατομμύρια.

Iδιώτες που έχουν την περιέργεια μπορούν τώρα να μάθουν την καταγωγή τους ρίχνοντας απλά σάλιο σε ένα δοκιμαστικό σωλήνα (23andMe/Facebook)

Εξάλλου, εκτός από την αποκάλυψη της πραγματικής καταγωγής των ενδιαφερομένων, πολλά τεστ DNA εντοπίζουν επίσης συγγενείς που είναι ήδη καταχωρισμένοι στις βάσεις δεδομένων των εταιρειών, οι οποίες πραγματοποιούν γενετικά τεστ. Στο μεταξύ, εταιρείες όπως η AncestryDNA αγωνίζονται να εμπλουτίσουν τις βάσεις δεδομένων τους με ακριβά διαφημιστικά που προσκαλούν τους ανθρώπους να ανακαλύψουν «τον Βίκινγκ που κρύβουν μέσα τους» ή τις «ευρωπαϊκές ρίζες» τους.

Τα μηνύματά τους ακούγονται αθώα και ακίνδυνα, όμως αυτή η «αντιστοίχιση του DNA» μπορεί να αποκαλύψει αδέλφια, ξαδέλφια, θείους, θείες και άλλους συγγενείς, που ήταν άγνωστοι μέχρι εκείνη τη στιγμή, ή και το αντίθετο: ότι δηλαδή η μαμά ή ο μπαμπάς που σε μεγάλωσε, στην πραγματικότητα δεν είναι βιολογικός γονιός σου όπως νόμιζες. Αυτός ακριβώς είναι ένας από τους λόγους που η Αρχή Ανθρώπινης Γονιμότητας και Εμβρυολογίας του Ηνωμένου Βασιλείου καλεί τώρα τις εταιρείες γενετικών τεστ να προειδοποιούν τους πελάτες τους σχετικά με τις συναισθηματικές επιπτώσεις που μπορεί να έχουν.

Υπάρχουν εξάλλου κιτ που δίνουν γενετικά στοιχεία σχετικά με την υγεία, και τα οποία μπορούν να έχουν εξίσου καταστροφικές συνέπειες, αφού συνήθως οι άνθρωποι κάνουν τα τεστ από απλή περιέργεια χωρίς να είναι προετοιμασμένοι για όλα αυτά που μπορεί να ανακαλύψουν ξαφνικά.

Καθώς η Μισέλ επεξεργαζόταν τα αποτελέσματα που έλαβε στον υπολογιστή της, άρχισαν να την κατακλύζουν «ερωτήσεις και συναισθήματα, πράγματα από το παρελθόν που δεν μπορούσαν να εξηγηθούν, πράγματα που αν τα ανέφερα στη μητέρα μου θα την έκαναν να θυμώσει ή να αρχίσει να αμύνεται. Αρχισα, λοιπόν, να συνειδητοποιώ ότι ανακάλυψα ένα μυστικό», λέει. Πράγματι, η βάση δεδομένων του AncestryDNA έδειξε ότι είχε πρώτα ξαδέλφια με ιταλικό επώνυμο στην πόλη Συρακούσες, στην Πολιτεία της Νέας Υόρκης, όπου μεγάλωσε, η μητέρα της όμως ήταν απόλυτη, αρνήθηκε οποιαδήποτε ιταλική καταγωγή.

Την επόμενη ημέρα η Μισέλ τηλεφώνησε στη θεία της, που ήταν 10 ετών όταν η μητέρα της έμεινε έγκυος στα 18 της. Εκείνη θυμήθηκε ότι τη χρονιά που η αδελφή της τέλειωνε το σχολείο έβγαινε με ένα αγόρι με ιταλικό επώνυμο, που ήταν ίδιο με το επίθετο του «πρώτου ξαδέλφου», σύμφωνα με το AncestryDNA.  Η Μισέλ τινάχτηκε, το τηλέφωνο τής έπεσε από τα χέρια και έτρεξε στο μπάνιο να κάνει εμετό.

Παρ’ όλα αυτά, η μητέρα της συνέχισε να αρνείται με πάθος ότι εκείνο το αγόρι ήταν ο βιολογικός πατέρας της κόρης της προσθέτοντας ότι «έτσι κι αλλιώς δεν είχε πια σημασία» αφού είχε σκοτωθεί την προηγούμενη χρονιά σε ατύχημα με μοτοσικλέτα. «Ετσι το έμαθα και ήταν πραγματικά πολύ σκληρό» λέει η Μισέλ. Στη συνέχεια βρήκε online μια φωτογραφία του: «Ηταν κυριολεκτικά η αρσενική μου έκδοση» θυμάται.

Ακολούθησε ένα τεστ πατρότητας του άντρα που όλα αυτά τα χρόνια πίστευε ότι ήταν ο πατέρας της, το οποίο επιβεβαίωσε ότι δεν υπήρχε καμία σχέση ανάμεσά τους. Ηταν «καταστροφικό και για τους δυο μας» παραδέχτηκε η Μισέλ. Παρά την απουσία δεσμών αίματος, η σχέση τους έγινε πιο ισχυρή, διέκοψε όμως κάθε επικοινωνία με τη μητέρα της, η οποία μετά από τρία χρόνια και τρία τεστ DNA εξακολουθεί να αρνείται τα αποτελέσματα των εξετάσεων.

Πολλά τεστ DNA εντοπίζουν επίσης συγγενείς που είναι ήδη καταχωρισμένοι στις βάσεις δεδομένων των εταιρειών, οι οποίες πραγματοποιούν γενετικά τεστ (Ancestry/Facebook)

Η ιστορία της Μισέλ μπορεί να ακούγεται δραματική, αλλά δεν είναι η μοναδική. Υπάρχουν περιπτώσεις ανθρώπων που έμαθαν ξαφνικά ότι προέρχονται από δωρεά σπέρματος ή ότι είχαν αλλαχτεί κατά τη γέννησή τους. Ολο και πιο συχνά, τα τεστ DNA φέρνουν στο φως απιστίες, υιοθεσίες, συγκαλύψεις, μυστικά και ψέματα κρυμμένα για δεκαετίες. Ομως όταν οι άνθρωποι έρχονται αντιμέτωποι με απροσδόκητα αποτελέσματα έχουν την τάση να αμφισβητούν την επιστήμη. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, το DNA από μόνο του δεν δίνει όλες τις απαντήσεις, χρειάζονται οπωσδήποτε και οι σχετικές πληροφορίες της οικογένειας.

Τον Αύγουστο του 2016 η Μισέλ πήγε στη Νέα Υόρκη για να επισκεφθεί 80 μέλη της οικογένειάς της που μέχρι πριν από τρεις μήνες δεν ήξερε την ύπαρξή τους. Η γιαγιά της τής είπε ότι ήταν ευτυχισμένη που τη γνώρισε -ήταν η μοναδική της εγγονή και μάλιστα έγκυος- και ο θείος της την πήγε να δει τον τάφο του πατέρα της. Θυμάται την τετραήμερη επίσκεψή της σαν κάτι αφόρητο, οδυνηρό και σουρεαλιστικό ταυτόχρονα. «Με υποδέχτηκαν με ανοιχτές αγκάλες», λέει, αλλά της χρειάστηκαν τουλάχιστον δυο εβδομάδες μέχρι να συνέλθει.

Παρά τα όσα κέρδισε –αυτογνωσία και μια μεγάλη οικογένεια-, η Μισέλ εξακολουθεί να νιώθει αμφιθυμία για την «τραυματική» της ανακάλυψη: «Υπήρξαν στιγμές που ένιωθα ότι καταρρέω, ήμουν τόσο θυμωμένη και λυπημένη, που έλεγα μακάρι να μην είχα ανοίξει ποτέ το κουτί της Πανδώρας», λέει, στον Guardian. Όμως, η ψυχοθεραπεία, το γράψιμο και, πάνω απ’ όλα, η  γέννηση της κόρης της την βοήθησαν να προχωρήσει. Πρόσφατα αισθάνθηκε ότι μπορούσε και πάλι να ρίξει μια ματιά στο AncestryDNA, ήταν η πρώτη φορά μετά από δυόμισι χρόνια. Όταν έκανε log in διαπίστωσε ότι η εθνικότητά της είχε γίνει update. Ενας τρομερός φόβος την κυρίευσε. Κι αν όλα ήταν ένα λάθος; Μπα… «Είμαι πολύ περισσότερο Ιταλίδα από όσο νόμιζα» λέει.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News

Διαβάστε ακόμη...

Διαβάστε ακόμη...