Τα ενεργειακά ποτά αποτελούν μέρος της ευρύτερης κατηγορίας αναψυκτικών, η οποία περιλαμβάνει ανθρακούχα ποτά, χυμούς φρούτων και λαχανικών, εμφιαλωμένο νερό, αθλητικά ποτά, συμπυκνώματα ποτών, τσάι έτοιμο προς κατανάλωση και έτοιμο καφέ.

Σύμφωνα με τη Wall Street Journal, αρκετοί είναι αυτοί που αντικαθιστούν  με το ενεργειακό ποτό τον καφέ και το πίνουν ανά πάσα στιγμή στον δρόμο, στο γραφείο ή απλώς για να ξεκινήσουν την ημέρα τους.

Μερικά ενεργειακά ποτά περιέχουν εξαιρετικά υψηλές ποσότητες καφεΐνης και τα προτιμούν πολλοί άνθρωποι, καθώς η ζωή μας φαίνεται να επιστρέφει σιγά σιγά σε προ Covid ρυθμούς, με τις καθημερινές μετακινήσεις να απαιτούν συχνά περισσότερη ενέργεια.

Μάλιστα, αρκετά από αυτά τα προϊόντα έχουν εξελίξει τη σύστασή τους και πλέον διατίθενται όχι απλώς ως ενεργειακά ποτά, αλλά ως υγιεινά προϊόντα, τα οποία περιέχουν βιταμίνες, ηλεκτρολύτες, έχουν λιγότερη ζάχαρη και καλύτερη γεύση από ό,τι στο παρελθόν.

Ωστόσο, αν και οι καταναλωτές πείθονται από τις διαφημίσεις και τις προωθητικές ενέργειες, οι γιατροί δεν είναι το ίδιο σίγουροι για τα προϊόντα αυτά.

Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του Φρανκ Χου, ο οποίος είναι πρόεδρος του τμήματος Διατροφής στη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ.

«Ανησυχώ για την υψηλή περιεκτικότητα των ποτών αυτών σε καφεΐνη και ζάχαρη. Οι εναλλακτικές λύσεις δίχως ζάχαρη δεν είναι απαραίτητα καλύτερες, λόγω των αβέβαιων μακροπρόθεσμων επιδράσεων των τεχνητών γλυκαντικών», επισημαίνει ο δρ Χου.

Η υπερκατανάλωση μπορεί να οδηγήσει σε επικίνδυνη αύξηση της αρτηριακής πίεσης, σε αρρυθμία, στρες και αϋπνία και είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη για τους εφήβους. Τα 354 ml (ένα κουτάκι) ενός συγκεκριμένου ενεργειακού ποτού περιέχουν 200 mg καφεΐνη, δηλαδή όσο περιέχουν δύο ποτήρια καφέ. «Και η μεγάλη αύξηση της κατανάλωσης τα τελευταία δύο χρόνια, είναι αρκετά ανησυχητική», σχολιάζει ο ίδιος.

Για δεκαετίες, η αγορά ενεργειακών ποτών ήταν μια κούρσα με δύο άλογα, το Red Bull και το Monster. Πλέον, στο παιχνίδι έχουν μπει και νεότερα προϊόντα, όπως το Bang, το Powerade, το Hell Energy, το Predator και άλλα.

«Τα ενεργειακά ποτά έχουν συγκεκριμένη χρήση και αφορούν κυρίως την αθλητική δραστηριότητα. Αλλωστε και στις διαφημίσεις με τις οποίες προωθούνται, προβάλλεται ο αθλητικός τρόπος ζωής. Κι αυτό διότι στα συστατικά τους περιλαμβάνονται ουσίες όπως η ζάχαρη και η ταυρίνη που δίνουν απότομα ενέργεια στον οργανισμό. Αν όμως κάποιος τα καταναλώνει σαν αναψυκτικά στον καναπέ του σπιτιού του ή στο γραφείο του, και μάλιστα συστηματικά, τότε είναι βέβαιο ότι ενέχουν βραχυπρόθεσμους και μακροπρόθεσμούς κινδύνους», εξηγεί στο Protagon η Αστερία Σταματάκη, διαιτολόγος-διατροφολόγος, υποψήφια διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών και συνεργάτιδα της Ε΄ Χειρουργικής Κλινικής του ΕΚΠΑ στο Ευγενίδειο Θεραπευτήριο.

Η καφεΐνη είναι το πρωταρχικό συστατικό των ενεργειακών ποτών που προστίθεται για την ενίσχυση της σωματικής απόδοσης, αυξάνοντας την αντοχή και τη δύναμη, βελτιώνοντας τον χρόνο αντίδρασης και καθυστερώντας την κόπωση.

Παρ’ όλα αυτά, δεν υπάρχει επίσημο συνιστώμενο όριο για την ποσότητα που μπορεί να καταναλωθεί από ένα άτομο. Με τον καφέ, γνωρίζουμε ότι το όριο για τον γενικό πληθυσμό διαμορφώνεται στις δύο κούπες την ημέρα. Ομως για τα ενεργειακά ποτά δεν υπάρχει κάποια σύσταση.

Οταν κάποιος καταναλώνει μεγάλη ποσότητα ενεργειακού ποτού, υπάρχει περίπτωση η υπερδοσολογία της καφεΐνης να προκαλέσει σύντομα αρρυθμία στην καρδιά του, κάτι που είναι επικίνδυνο και για όσους ασκούνται και για όσους βρίσκονται στον καναπέ του σπιτιού τους. Επίσης, μπορεί να εκδηλώσουν εκνευρισμό, απώλεια ενέργειας, πονοκέφαλο και δυσκοιλιότητα.

Στις μακροπρόθεσμες συνέπειες της υπερκατανάλωσης συμπεριλαμβάνεται ακόμη και ο διαβήτης τύπου ΙΙ, αλλά και η αύξηση βάρους, λόγω της ποσότητας της ζάχαρης που περιέχουν αυτά τα ποτά.

Λόγω κινδύνου κατάχρησης από την καφεΐνη στους νέους, η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής συνιστά όριο ανώτερης πρόσληψης 100 mg καφεΐνης ημερησίως για τις ηλικίες από 12 έως 18 ετών, ενώ οι υγιείς ενήλικες δεν πρέπει να υπερβαίνουν το ένα κουτάκι ενεργειακού ποτού την ημέρα, δηλαδή μέχρι 400 mg καφεΐνης.

Η περιεκτικότητα σε ζάχαρη στα ενεργειακά ποτά κυμαίνεται από 21 έως 34 γραμμάρια ανά περίπου 220 ml ποτού. Ερευνες έχουν υπογραμμίσει ότι όσοι καταναλώνουν δύο με τρία ενεργειακά ποτά την ημέρα, προσλαμβάνουν περίπου πέντε φορές τη μέγιστη συνιστώμενη ημερήσια δόση ζάχαρης, με αποτέλεσμα οι έφηβοι καταναλωτές να διατρέχουν κίνδυνο παχυσαρκίας και οδοντιατρικών προβλημάτων.

Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι τα εν λόγω ροφήματα περιέχουν υψηλές ποσότητες καφεΐνης, ζάχαρης και ουσιών που μπορεί όχι μόνο να μην είναι απαραίτητες για τον οργανισμό, αλλά να αποβούν και επιβλαβείς, και συστήνουν, μέχρι να γίνουν μελέτες για τη χρήση τους, να καταναλώνονται με φειδώ.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News