Οι προειδοποιήσεις για συγκεκριμένα ψευδοφάρμακα δεν είναι κάτι που συνηθίζει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ). Συνήθως, οι συστάσεις του είναι γενικές και εφιστούν την προσοχή σε αμφιβόλου αξιοπιστίας πηγές προμήθειας φαρμακευτικών προϊόντων.
Ομως τα νέα φάρμακα κατά της παχυσαρκίας έχουν προκαλέσει παγκόσμια φρενίτιδα, με τη ζήτηση συνεχώς να αυξάνεται και τη σχετική αγορά να αποτελεί πλέον ένα χρηματιστήριο πολλών δισεκατομμυρίων. Η ζήτηση σε πολλές περιπτώσεις –περιλαμβάνομένης της χώρας μας– είναι αδύνατο να καλυφθεί από τη διαθεσιμότητα των φαρμάκων.
Μέσα σε λίγους μήνες, η σεμαλγουτίδη έγινε η πιο διάσημη φαρμακευτική ουσία παγκοσμίως. Είναι η δραστική ουσία του πασίγνωστου ενέσιμου φαρμάκου Ozempic το οποίο αρχικά χορηγείτο για τον διαβήτη, αλλά στη συνέχεια διαπιστώθηκε ότι συμβάλλει στην απώλεια βάρους και εγκρίθηκε για χορήγηση σε παχύσαρκους ασθενείς. Λίγο αργότερα, κυκλοφόρησαν και άλλα φάρμακα με άλλες δραστικές ουσίες αλλά ίδιο μηχανισμό δράσης. Και όλα μαζί άρχισαν να γίνονται ανάρπαστα.
Και όπου υπάρχει φρενίτιδα, υπάρχει και πεδίο δράσης για τους απατεώνες. Στον δε χώρο του φαρμάκου, οι απατεώνες βρίσκονται στο ανώτερο επίπεδο των κυκλωμάτων με διεθνή δράση και άπειρα παράνομα κέρδη.
Στο πλαίσιο αυτό και σε μια ασυνήθιστη κίνηση, ο ΠΟΥ σήμανε παγκόσμιο συναγερμό για ψευδοφάρμακα που διατίθενται μέσω νόμιμων καναλιών με την επωνυμία των γνήσιων σκευασμάτων σεμαγλουτίδης, προειδοποιώντας ότι η χρήση τους μπορεί να αποτελεί απειλή για την υγεία και την ίδια τη ζωή.
Οι υπηρεσίες του ΠΟΥ έχουν εντοπίσει μεγάλες παρτίδες με πλαστό Ozempic, στο Ηνωμένο Βασίλειο, τις ΗΠΑ, τη Βραζιλία και τη βόρεια Ιρλανδία, ενώ έχουν βρεθεί «διαδρομές» των ψευδοφαρμάκων σε όλον σχεδόν τον κόσμο. Η εταιρεία που παρασκευάζει το Ozempic, η δανέζικη Novo Nordisk επιβεβαίωσε ότι οι εν λόγω παρτίδες ήταν παραποιημένες.
Ο Οργανισμός ζητά από τις αρμόδιες εθνικές ρυθμιστικές Αρχές να εντείνουν τους ελέγχους των παρτίδων που διακινούνται ενώ προτρέπει τόσο τους επαγγελματίες Υγείας όσο και τους ίδιους τους ασθενείς να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί με την προμήθεια και χρήση σκευασμάτων σεμαγλουτίδης.
Σύμφωνα με τους Times του Λονδίνου και με βάση τις πληροφορίες του ΠΟΥ, τα πλαστά φάρμακα περιλαμβάνονται στην ελεγχόμενη αλυσίδα εφοδιασμού, πράγμα που σημαίνει ότι συνταγογραφούνται από νόμιμες κλινικές ή γιατρούς και οι κίνδυνοι θα μπορούσε να επηρεάσουν πολλούς ασθενείς του βρετανικού Εθνικού Συστήματος Υγείας (NHS).
«Η χρήση ψευδεπίγραφου Ozempic μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την αναποτελεσματική θεραπεία των ασθενών λόγω λανθασμένης δοσολογίας, μόλυνσης με επιβλαβείς ουσίες ή χρήσης άγνωστων συστατικών. Μπορεί να εγκυμονεί άλλους σοβαρούς κινδύνους για την υγεία λόγω της υποδόριας ένεσης που θα μπορούσε να είναι απειλητική για τη ζωή», αναφέρει η ανακοίνωση του ΠΟΥ.
Οι υγειονομικοί υπάλληλοι παρακολουθούν αναφορές για ψεύτικες ενέσεις απώλειας βάρους από το 2022, αλλά αυτή είναι η πρώτη φορά που εκδίδεται παγκόσμια προειδοποίηση.
Η δρ Γιουκίκο Νακατάνι, από τον ΠΟΥ, είπε ότι συμβουλεύει «τους επαγγελματίες του τομέα της Υγείας, τις ρυθμιστικές αρχές και το κοινό να γνωρίζουν και να μπορούν να ξεχωρίσουν αυτές τις παραποιημένες παρτίδες φαρμάκων».
Οι επαγγελματίες Υγείας και οι ασθενείς καλούνται να ελέγχουν τις ενέσεις Ozempic για προειδοποιητικά σημάδια και ο ΠΟΥ έχει δημοσιοποιήσει τους σειριακούς αριθμούς από τις πλαστές παρτίδες. Προτρέπει, δε, τους ασθενείς να εξετάσουν τη συσκευασία και να αξιολογήσουν την ποιότητα της ετικέτας. Για παράδειγμα, μπορεί να υπάρχουν ορθογραφικά λάθη στις ετικέτες που συνοδεύουν τα φάρμακα, κάτι που αποτελεί ύποπτο σημάδι.
Η σεμαγλουτίδη ανήκει στην κατηγορία των φαρμάκων που ονομάζονται αγωνιστές των υποδοχέων του πεπτιδίου GLP1. Τα φάρμακα αυτά μιμούνται τη δράση φυσικών ορμονών που παράγει ο οργανισμός για να ρυθμίζει τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα (διεργασία που αποτυγχάνει στους διαβητικούς ασθενείς). Διεγείρουν την έκκριση ινσουλίνης μόνον όταν αυξάνεται η γλυκόζη, κάτι που περιορίζει τον κίνδυνο υπογλυκαιμίας.
Τα τελευταία χρόνια, μελέτες διαπίστωσαν ότι οι αγωνιστές των υποδοχέων του πεπτιδίου GLP1 δρουν στην περιοχή του εγκεφάλου που ρυθμίζει την όρεξη. Συγκεκριμένα, φαίνεται να βοηθούν ώστε το αίσθημα κορεσμού μετά το φαγητό να προκύπτει πιο γρήγορα και να διαρκεί περισσότερο.
Ετσι, τα φάρμακα αυτά μπήκαν στη μάχη κατά της νοσογόνου παχυσαρκίας και με ένδειξη για συγκεκριμένους ασθενείς (με Δείκτη Μάζας Σώματος άνω του 40).
Η προειδοποίηση του ΠΟΥ έχει εκδοθεί εν μέσω ανησυχιών για την ασφάλεια σχετικά με την αγορά φαρμάκων για απώλεια βάρους. Οι Times έχουν αποκαλύψει πώς τα διαδικτυακά φαρμακεία πωλούν τα προϊόντα σε ασθενείς που λένε ψέματα για το βάρος τους στο διαδίκτυο. Το NHS ζήτησε από τα φαρμακεία να αυστηροποιήσουν τις προϋποθέσεις και να ζητούν από τους ασθενείς να ζυγίζονται διά ζώσης πριν από τη συνταγογράφηση του φαρμάκου, λόγω ανησυχιών ότι γίνεται κατάχρηση των φαρμάκων αυτών από ασθενείς με διατροφικές διαταραχές.
Οι γιατροί του NHS έχουν προειδοποιήσει ότι οι ασθενείς καταλήγουν κάποιες φορές στα Επείγοντα των νοσοκομείων μετά τη χρήση ενέσεων για απώλεια βάρους που αγόρασαν διαδικτυακά. Μερικοί χρειάστηκαν νοσοκομειακή περίθαλψη ή ανέπτυξαν σοβαρές επιπλοκές αφού χρησιμοποίησαν πλαστές εκδόσεις του φαρμάκου.
Η Eli Lilly, η εταιρεία που κατασκευάζει το Mounjaro, με τιρζεπατίδη, τον κύριο «ανταγωνιστή» της σεμαγλουτίδης, εξέδωσε μια δήλωση προειδοποιώντας για τους κινδύνους των πλαστών εκδοχών του φαρμάκου της. Η εταιρεία δήλωσε ότι «ανησυχεί βαθύτατα για τον πολλαπλασιασμό διαδικτυακών πωλήσεων και αναρτήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που περιλαμβάνουν πλαστές, συνθετικές και οποιεσδήποτε άλλες μη ασφαλείς ή μη δοκιμασμένες εκδοχές αυτού που λένε ότι είναι τιρζεπατίδη». Πρόσθεσε ότι τα παράνομα διαδικτυακά φαρμακεία πωλούν «υποτυπώδεις και παραποιημένες» ενέσεις απώλειας βάρους που δεν είναι ασφαλείς και θέτουν τους ασθενείς σε κίνδυνο.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News