Τη ζωή δύσκολη (και) σε εκατοντάδες έλληνες φοιτητές, κάνει η απόφαση της ομοσπονδιακής αστυνομικής υπηρεσίας, αρμόδιας για τη μετανάστευση και τα τελωνεία (Immigration and Customs Enforcement – ICE) να μη χορηγήσει βίζα σε φοιτητές ή να απελάσει όσους βρίσκονται ήδη στις ΗΠΑ, εάν το Πανεπιστήμιο όπου φοιτούν αποφασίσει να παραδίδει μαθήματα εξ ολοκλήρου μέσω Διαδικτύου. Σύμφωνα με τις ποσοτικές εκτιμήσεις, το πρόβλημα ακουμπά τριψήφιο αριθμό ελλήνων φοιτητών (σσ: ο κανονισμός των προσωπικών δεδομένων δεν επιτρέπει πρόσβαση σε καταλόγους και ακριβή νούμερα), ενώ στο ευρύτερο σκηνικό των αμερικανικών Πανεπιστημίων, οι παρενέργειες αγγίζουν περισσότερους από ένα εκατομμύριο αλλοδαπούς φοιτητές.

Πανεπιστήμια βεληνεκούς, όπως το Χάρβαρντ και το Κολούμπια, «βράζουν» με την απόφαση της κυβέρνησης Τραμπ, έχοντας ήδη μπει σε τροχιά εσωτερικών διεργασιών, προκειμένου να εξετάσουν όλα τα ενδεχόμενα ως προς τον τρόπο παράδοσης των μαθημάτων, χωρίς να θέτουν σε κίνδυνο την υγεία φοιτητών και καθηγητών, στη σκιά της Covid-19. Άπαντες βρίσκονται εν αναμονή εξελίξεων, ακόμη και από την πλευρά της αμερικανικής Δικαιοσύνης, καθώς τα Πανεπιστήμια Harvard και MIT έχουν ζητήσει από Ομοσπονδιακό Δικαστήριο των Ηνωμένων Πολιτειών να μπλοκάρει ουσιαστικά την απόφαση για ανάκληση των θεωρήσεων εισόδου (visa) των ξένων φοιτητών, των οποίων τα μαθήματα θα συνεχιστούν μέσω τηλεκπαίδευσης.

Το Protagon επικοινώνησε με δυο έλληνες που φοιτούν στις Ηνωμένες Πολιτείες, αμφότεροι δηλώνουν βουτηγμένοι στην αβεβαιότητα και την ανησυχία για το άμεσο μέλλον. Δεν έχουν και πολλές λύσεις, ή το ρίσκο του να παρακολουθήσουν μαθήματα σε τάξη, ή την απέλαση.

H Λένα Παπαλεξοπούλου, πρόεδρος του ελληνικού Συλλόγου Αποφοίτων του Πανεπιστημίου Κολούμπια, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Συλλόγου Αποφοίτων του Κολούμπια διεθνώς, καθώς και μέλος του Διεθνούς Συμβουλίου του Πανεπιστημίου Ταφτς, στη Βοστώνη, κάνει λόγο για «απόφαση με καταστροφικές συνέπειες, που προκαλούν χάος». «Η ανάκληση δυο ειδών visa (F1, Μ1) δεν εμποδίζει την είσοδο μόνο στους φοιτητές, αλλά και σε διεθνείς καθηγητές, ερευνητές, ξένους υπαλλήλους των Πανεπιστημίων, ακόμη και σε γιατρούς κι ερευνητές που έχουν ριχτεί στη μάχη κατά του κορονοϊού», εξηγεί. «Το Πανεπιστήμιο Κολούμπια δεν έχει πάψει να δηλώνει σε όλους τους τόνους ότι η συγκεκριμένη απόφαση επιφέρει ανυπολόγιστη ζημία στην ακαδημαϊκή ζωή της χώρας, χαμηλώνοντας αισθητά τον πήχη λειτουργίας των ιδρυμάτων. Ο ίδιος ο πρόεδρος του Πανεπιστημίου, Λι Μπόλιντζερ έχει καταφερθεί ανοιχτά κατά της συγκεκριμένης απόφασης της αμερικανικής αρχής μετανάστευσης και τελωνείων».

Το βουνό στον… Μωάμεθ

To Πανεπιστήμιο αντιδρά πάντως πολυσχιδώς στην απόφαση Τραμπ. «Καταρχάς επανασχεδιάζει τους τρόπους παράδοσης των μαθημάτων, έχοντας κατά νου ότι ένα υβριδικό μοντέλο θα μπορούσε να αποτελεί λύση – ένα μοντέλο που να συνδυάζει την online εκπαίδευση με τη φυσική παρουσία του φοιτητή, με καλά δομημένο πρόγραμμα ώστε να είναι μοιρασμένοι οι φοιτητές και να ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος μετάδοσης του ιού», επισημαίνει η κυρία Παπαλεξοπούλου.

«Καταβάλλεται τεράστια προσπάθεια να δοθεί διέξοδος στη μεγάλη κοινότητα φοιτητών, μέσα από τα εννέα Παγκόσμια Κέντρα Σπουδών του Πανεπιστημίου ανά τον κόσμο (μεταξύ άλλων στο Παρίσι και την Κωνσταντινούπολη), τα οποία και αποτελούν διδακτικά και ερευνητικά κέντρα με την κεντρική φιλοσοφία του Κολούμπια. Εξετάζεται με άλλα λόγια το ενδεχόμενο να παρέχουν τα Κέντρα αυτά δια ζώσης συμμετοχή σε φοιτητές, ωσάν να βρίσκονταν στις ΗΠΑ. Παράλληλα, γίνεται αγώνας δρόμου να αναδυθούν στην παρούσα φάση τέτοια Κέντρα (pop up global centers), σε χώρες όπου το Πανεπιστήμιο δεν εκπροσωπείται, δεν έχει ανακοινωθεί ακόμη όμως ακριβώς το «πού».

Σε κάθε περίπτωση, το Κολούμπια ευθυγραμμίζεται με τα Πανεπιστήμια του Χάρβαρντ και ΜΙΤ, ενισχύοντας νομικώς (με τρόπους οικείους στην αμερικανική Δικαιοσύνη) το οπλοστάσιο της μάχης τους κατά της απόφασης Τραμπ.

Οι ηλικιωμένοι καθηγητές και οι ξενώνες

Το πρόβλημα για τους φοιτητές είναι έντονο, καθώς πολλά από τα Πανεπιστήμια έχουν κλείσει τους ξενώνες τους, κάνοντας την επιστροφή στην πατρίδα να αποτελεί μονόδρομο.

«Το Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ θέτει σε προτεραιότητα τη διαφύλαξη της υγείας των φοιτητών και των καθηγητών του. Μη ξεχνάτε ότι πολλοί από τους διδάσκοντες, είναι άνω των 60 – 70 ετών, ανήκουν δηλαδή στην ευάλωτη στην Covid-19 ομάδα του πληθυσμού. Η φυσική παρουσία ενέχει πολλαπλούς κινδύνους», τονίζει ο Γιώργος Μαύρος, πρόεδρος του ελληνικής Ένωσης Αποφοίτων του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ. «Ο προγραμματισμός του Πανεπιστημίου έχει πλήρως ανατραπεί μετά την απόφαση της κυβέρνησης Τραμπ: εξετάζεται το ενδεχόμενο του να απαιτηθεί φυσική παρουσία πρωτοετών – δευτεροετών φοιτητών κατά το πρώτο εξάμηνο (φθινόπωρο) και τριετών – τεταρτοετών κατά το δεύτερο εξάμηνο (άνοιξη). Είναι προφανής η προσπάθεια μείωσης του φοιτητικού πληθυσμού στο μισό του».

Ο ίδιος δίνει έμφαση και στις οικονομικές παρενέργειες της απόφασης Τραμπ, καθώς το Πανεπιστήμιο – όπως και πολλά άλλα – αντλούν έσοδα από τη στέγαση που παρέχουν σε φοιτητές, σε ποσοστό διόλου αμελητέο, έως και 30%. Η απόφαση, σημειώνει, έρχεται να επιβαρύνει περαιτέρω τα ακαδημαϊκά ιδρύματα, τα οποία έχουν ήδη χάσει πολλά χρήματα εξαιτίας του ιού : άδεια κτίρια, οικονομική βοήθεια προς φοιτητές που αντιμετωπίζουν δυσκολίες, μειωμένα έσοδα από επενδύσεις, βασισμένες σε δωρεές.

«Σε πολλά Πανεπιστήμια, επιχειρείται στη φάση αυτή συλλογή υπογραφών διαμαρτυρίας προς την απόφαση, όχι μόνο από αλλοδαπούς, αλλά και από αμερικανούς φοιτητές», υπογραμμίζει ο κ. Μαύρος. «Η απόφαση θεωρείται κόλαφος, καθώς αποδομεί πλήρως την ακαδημαϊκή εμπειρία, τη ζωή στο campus, την απευθείας επαφή με συμφοιτητές και καθηγητές, την πρόσβαση στη Βιβλιοθήκη. Ακαδημαϊκά ιδρύματα μικρότερου βεληνεκούς, που δεν έχουν μακρές λίστες ενδιαφέροντος, φοβούνται ακόμη και τη φυγή φοιτητών».

Ο απόλυτος αιφνιδιασμός

Στην ουσία, η απόφαση παροτρύνει τους ενδιαφερόμενους, αν θέλουν να παραμείνουν στη χώρα, να μεταγραφούν σε Πανεπιστήμια που θα ξεκινήσουν τα μαθήματα με φυσική παρουσία. Πόσο εφικτή είναι όμως μια τέτοια προοπτική, λίγες εβδομάδες πριν από την έναρξη του νέου ακαδημαϊκού έτους, υπό τον φόβο της πανδημίας;

Ο Στέλιος Ζαββός, πρόεδρος του Συνδέσμου Ελλήνων Αποφοίτων του Χάρβαρντ, δίνει ιδιαίτερη έμφαση στον αιφνιδιασμό που δέχθηκαν τα Πανεπιστήμια, και δη το φημισμένο Χάρβαρντ, γεγονός που αποτυπώνει την παντελή έλλειψη επικοινωνίας – διαβούλευσης των αμερικανικών αρχών με την ακαδημαϊκή κοινότητα.

«Το Χάρβαρντ αναζητεί λύση για τους έλληνες φοιτητές, για όλους τους ξένους φοιτητές του», επισημαίνει. Η αμερικανική Δικαιοσύνη θα παίξει τον δικό της κομβικό ρόλο. Η συγκεκριμένη κίνηση των αμερικανικών αρχών δεν έχει λάβει καν υπόψη της τους ρυθμούς, τα timezones των Πανεπιστημίων» προσθέτει. Και καταλήγει:

«Δεν χωρεί αμφιβολία ότι πρόκειται για απολύτως λαθεμένη απόφαση. Όχι μόνο δεν προστατεύει την υγεία φοιτητών και καθηγητών, αλλά και συνιστά πόλο άπωσης για τους αλλοδαπούς φοιτητές. Μόνο το Χάρβαρντ και το ΜΙΤ έχουν στους κόλπους του 9.000 φοιτητές από άλλες χώρες… Μια τέτοια απόφαση αντιβαίνει στον πυρήνα της φιλοσοφίας των Ηνωμένων Πολιτειών, που ήθελε πάντα να προσελκύει τα καλά μυαλά, τους έχοντες δεξιότητες, εκείνους που μπορούν να συμμετάσχουν καθοριστικά στην οικονομική ανάπτυξης της χώρας».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News