Η ατμόσφαιρα που επικρατεί τις τελευταίες εβδομάδες στην Αγκυρα για την Ελλάδα δεν είναι διόλου ενθαρρυντική για το μέλλον των σχέσεων ανάμεσα στις δύο χώρες. Με προτροπή του ίδιου του Ταγίπ Ερντογάν τα στελέχη της κυβέρνησής του, ο μισαλλόδοξος εταίρος του Ντεβλέτ Μπαχτσελί και σχεδόν το σύνολο του απόλυτα ελεγχόμενου από το ΑΚΡ Τύπου, απειλούν με εισβολή στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στα νησιά. Το «μπορεί να έρθουμε ξαφνικά ένα βράδυ» εκστομίζεται σχεδόν μέρα παρά μέρα από τον ίδιο τον Ερντογάν, ισχυρισμός ο οποίος συνοδεύεται από δύο μεταξύ τους αντικρουόμενα ψεύδη που υποδηλώνουν σε σημαντικό βαθμό τη σύγχυση, αλλά και τη σοβαρότητα της κατάστασης: ο Ερντογάν κατηγορεί την Ελλάδα για εγκλωβισμό τουρκικών F-16 από τους S-300 που είναι αποθηκευμένοι στη Κρήτη, προαναγγέλλει παρουσίαση των στοιχείων στο ΝΑΤΟ, ενώ την ίδια στιγμή αποδίδει στη Δύση και το Βορειοατλαντικό Σύμφωνο μονομέρεια υπέρ της Αθήνας.

Από την Αθήνα τηρείται μια μάλλον θεσμική στάση, με δράση η οποία είναι επικεντρωμένη στην ενημέρωση εταίρων και συμμάχων που αυτή την εποχή είναι ούτως ή άλλως απασχολημένοι με τις διαλυτικές επιπτώσεις του ουκρανικού πολέμου στις κοινωνίες και τις οικονομίες τους. Πρακτικά η Αθήνα επαφίεται στην προσοχή της Ουάσιγκτον, ενώ άλλοι, παραδοσιακοί σύμμαχοι, όπως η Γαλλία, παρακολουθούν κατά το δυνατόν.

Η επίσκεψη της υπουργού Εξωτερικών της Γαλλίας Κατρίν Κολονά στην Αθήνα, λίγο μετά τη στάση που έκανε σε Αγκυρα και Κωνσταντινούπολη έχει τη σημασία της, αν και στη πραγματικότητα αποτελεί την υλοποίηση μιας συνάντησης με τον ομόλογό της Νίκο Δένδια που για διάφορους τεχνικούς λόγους είχε αναβληθεί ήδη μια φορά. Οι δημόσιες διαβεβαιώσεις της γαλλίδας υπουργού Εξωτερικών για αλληλεγγύη προς την Ελλάδα «οποτεδήποτε χρειαστεί», όπως αυτές εκφράστηκαν και από τη συνέντευξή της στη «Καθημερινή», ενισχύουν το οπλοστάσιο της δημόσιας υποστήριξης της Αθήνας από πολύτιμους εταίρους δεν καθησυχάζει όμως κανέναν που παρακολουθεί την κατάσταση από κοντά με μεγάλη ανησυχία.

Στην Αθήνα η στάση του Ερντογάν αντιμετωπίζεται μέσα από ένα διπλό πρίσμα. Καταρχάς, η επιθετική ρητορική αποδίδεται σε σημαντικό βαθμό και στην δύσκολη προεκλογική καμπάνια που έχει να κάνει ο Ερντογάν μέχρι τις εκλογές, όποτε και αν αυτές γίνουν, τον Ιούνιο για τον οποίον είναι συνταγματικά προγραμματισμένες ή νωρίτερα. Αυτές οι «παράλληλες» προεκλογικές εκστρατείες σε Ελλάδα και Τουρκία αποτελούν εκ προοιμίου περίοδο πιθανής έντασης, ωστόσο η αίσθηση στην Αθήνα είναι ότι ο Ερντογάν θα την εκμεταλλευθεί. Μένει να φανεί πώς θα γίνει αυτό. Ως τώρα οι απειλές για δράση περιορίζονται στο αεροπορικό κομμάτι. Οι εμπλοκές ανάμεσα σε ελληνικά και τουρκικά μαχητικά στα ανοικτά της Κρήτης στις 23 Αυγούστου ανέδειξαν ότι το ατύχημα στον αέρα μπορεί να συμβεί ανά πάσα στιγμή. Ωστόσο το μεγαλύτερο ποσοστό των τουρκικών προκλήσεων στον αέρα υλοποιείται με UAV (drones), γεγονός που υποδηλώνει ότι στην Άγκυρα υπάρχει και μια ανησυχία σχετικά με την διατήρηση του κόστους σε χαμηλά επίπεδα.

Το δεύτερο στοιχείο της τουρκικής συμπεριφοράς περνά μέσα από μια βαθιά ριζωμένη αίσθηση που έχει ο Ταγίπ Ερντογάν ότι η Δύση διανύει παρατεταμένη φάση παρακμής. Και πάντα φαίνεται πως αναζητά την ευκαιρία που θα του επιτρέψει να ταχθεί ανοιχτά υπέρ του «αναδυομένου» στρατοπέδου της Ανατολής. Προς το παρόν τα ερείσματα Ερντογάν στην πραγματικά ισχυρή δύναμη της Ανατολής, τη Κίνα, είναι μάλλον περιορισμένα. Ωστόσο, η στάση που κρατά υπέρ της Ρωσίας, ολοένα και πιο ανοικτά και δημόσια, είναι ενδεικτική της γενικότερης αντίληψής του.

Το παιχνίδι, βέβαια, σε αυτό το σκέλος είναι πολύ ευρύτερο, είναι συνδεδεμένο και με τις πιέσεις που ασκεί με κάθε δυνατό τρόπο η Άγκυρα προς την Ουάσιγκτον, προκειμένου να ξεμπλοκαριστεί το ζήτημα της αναβάθμισης και συντήρησης των F-16 της Τουρκίας. Μπορεί το ζήτημα να μοιάζει απλό, ωστόσο η πραγματικότητα είναι ότι η τουρκική Πολεμική Αεροπορία κινδυνεύει να μείνει από… ανταλλακτικά.

Μένει να φανεί αν το πεδίο που θα μπορούσε να οδηγήσει σε ελληνοτουρκική κρίση θα περιοριστεί στο Αιγαίο, ή αν στις αρχές Οκτωβρίου, όταν θα πρέπει να ανανεωθεί ή όχι η δραστηριοποίηση του πλωτού γεωτρύπανου «Αμπντούλ Χαμίντ Χαν», θα αποφασιστεί να αναπτυχθεί σε περιοχές ελληνικού ενδιαφέροντος.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News