777
Η Μέριλιν Μονρόε ψωνίζοντας στην Πέμπτη Λεωφόρο το 1957 | © Shaw Family Archives/ Contributor / Getty / ASSOULINE

Πέμπτη Λεωφόρος: Ο δρόμος-σύμβολο της Νέας Υόρκης

Protagon Team Protagon Team 30 Δεκεμβρίου 2024, 22:00
Η Μέριλιν Μονρόε ψωνίζοντας στην Πέμπτη Λεωφόρο το 1957
|© Shaw Family Archives/ Contributor / Getty / ASSOULINE

Πέμπτη Λεωφόρος: Ο δρόμος-σύμβολο της Νέας Υόρκης

Protagon Team Protagon Team 30 Δεκεμβρίου 2024, 22:00

Η Πέμπτη Λεωφόρος είναι η «σπονδυλική στήλη του Μανχάταν», γράφει ο (μεταφρασμένος και στα ελληνικά) αμερικανός συγγραφέας Τζέι Μακ Iνερνι στον πρόλογο του «Fifth Avenue: 200 Years of Stories and Legends», ενός νέου λευκώματος που μόλις κυκλοφόρησε για την περίφημη λεωφόρο στην καρδιά της Νέας Υόρκης. Ωστόσο ο εμβληματικός αυτός δρόμος δεν αποτελεί απλώς το γεωγραφικό κέντρο του Μεγάλου Μήλου. Είναι επίσης η πολιτιστική καρδιά της κατεξοχήν μητρόπολης των ΗΠΑ.  

Η διάνοιξη της Πέμπτης Λεωφόρου, η οποία εκτείνεται από την 142η Οδό στο Χάρλεμ έως το Ουάσιγκτον Σκουέρ Παρκ στο Γκρίνουιτς Βίλατζ, ολοκληρώθηκε κατά τη διάρκεια της αποκαλούμενης Επίχρυσης Εποχής (Gilded Age), όπως ονομάστηκαν –από το ομώνυμο σατιρικό βιβλίο του Μαρκ Τουέιν– οι τρεις τελευταίες δεκαετίες του 19ου αιώνα στις ΗΠΑ.

Ενα υπερθέαμα είναι κάθε χρόνο οι χριστουγεννιάτικες βιτρίνες του Bergdorf Goodman στην 5η Λεωφόρο (© Victor J. Blue/Bloomberg via Getty Images)

Η λεωφόρος, που κάποτε είχε επαύλεις κτισμένες από μέλη των θρυλικών οικογενειών Βάντερμπιλτ και Αστορ, σήμερα είναι ένας από τους διάσημους και ακριβούς εμπορικούς δρόμους στον κόσμο, καθώς και αγαπημένος προορισμός τουριστών, αλλά και των ίδιων των Νεοϋορκέζων. 

Το νέο λεύκωμα παρουσιάζει την ιστορία της Πέμπτης Λεωφόρου μέσα από 200 φωτογραφίες και εικονογραφήσεις, αναδεικνύοντας τα μέρη αλλά και τους ανθρώπους που συνέβαλαν στο να γίνει μια από τις πιο θρυλικές οδούς στον κόσμο.  

Τη δεκαερία του 1860 έκαναν την εμφάνισή τους στην 5η Λεωφόρο τα τεράστια χυτοσιδηρά ρολόγια (© Fred W. McDarrah/Contributor/Getty Images)

Τι ακριβώς είναι, όμως, σήμερα η Πέμπτη Λεωφόρος; Οπως θυμίζει ο Τζέι Μακ Ινερι στον πρόλογο του λευκώματος, ο Ουίλιαμ Μέικπις Θάκερι έγραφε για το Λονδίνο, ενώ ο Ονορέ ντε Μπαλζάκ για το Παρίσι, όμως στις αρχές της δεκαετίας του 1990 δεν υπήρχε καμία αμφιβολία πως η Νέα Υόρκη είχε αντικαταστήσει τις δύο αυτές μητροπόλεις της Γηραιάς Ηπείρου ως το κέντρο του κόσμου, ενώ η Πέμπτη Λεωφόρος ήταν και εξακολουθεί να είναι η σπονδυλική στήλη του Μανχάταν. 

Το Μουσείο Solomon R. Guggenheim Museum άνοιξε το 1937, λειτούργησε όμως για πρώτη φορά στο κτίριο της 5ης Λεωφόρου το 1959 (© Roger Kisby/WireImage)

«Η Πέμπτη δεν είναι μια ενιαία οντότητα, φυσικά. Είναι μια σειρά από συνδεδεμένους κόσμους, λιανικού εμπορίου, δομών φιλοξενίας, κατοικιών. Κόβει το Μανχάταν στα δύο σχεδόν τέλεια: από τη μια πλευρά υπάρχει η Ιστ Σάιντ, από την άλλη η Γουέστ Σάιντ. Προχωρώντας βόρεια, από την 60ή Οδό και πάνω, με κατεύθυνση προς το Χάρλεμ, συναντάτε το Σέντραλ Παρκ στη δυτική πλευρά, που προσφέρει μια ευχάριστη και πράσινη αίσθηση ηρεμίας, ενώ στην ανατολική πλευρά υψώνονται επιβλητικές πολυκατοικίες.

Γίνεται 5η Λεωφόρος χωρίς Οντρεϊ Χεμπορν και «Breakfast at Tiffany’s»; (© Pictorial Press Ltd/Alamy Stock Photo)

»Αυτοί οι ουρανοξύστες κατοικιών είναι σχετικά διακριτικοί, όπως αρμόζει στην παλιά αστική τάξη που φωλιάζει μέσα τους. Κοιτάζοντας πέρα από το πάρκο, όσοι ζουν εκεί βλέπουν τους πύργους τής πολύ πιο θορυβώδους Γουέστ Σάιντ, όπου ζουν οι νεόπλουτοι» γράφει ο Τζέι Μακ Ινερι στον πρόλογο του λευκώματος-φόρου τιμής στον πιο διάσημο δρόμο της Νέας Υόρκης. 

Γιατί, όμως, επισκέπτες και ντόπιοι εξακολουθούν να λατρεύουν την 5η Λεωφόρο; «Εδώ και πολύ καιρό είναι ο μεγάλος περίπατος της Νέας Υόρκης και το μέρος όπου ο κόσμος πηγαίνει για να χαζέψει τις βιτρίνες αλλά και να επιδείξει τα κάλλη του. Σίγουρα αυτό ήταν στα χρόνια του Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ, ο οποίος γράφει για την 5η Λεωφόρο ότι πήγαινε εκεί όταν ήταν νέος άνδρας και χάζευε τα κορίτσια να περνούν» είπε ο συγγραφέας, λάτρης της Νέας Υόρκης, μιλώντας στο ιστορικό νεοϋορκέζικο περιοδικό ποικίλης ύλης Town & Country.

Είναι 1964 και τα «Σκαθάρια» φτάνουν για πρώτη φορά στις ΗΠΑ και τη Νέα Υόρκη. (Popperfoto via Getty Images/Getty Images)

«Υπάρχουν σπουδαία αρχιτεκτονήματα στην Πέμπτη Λεωφόρο και τα ξενοδοχεία είναι ημιδημόσια κτίρια, οι αίθουσες υποδοχής είναι ανοιχτές στο κοινό και αποτελούν σημεία συνάθροισης. Το πιο αναγνωρίσιμο τοπόσημο στο Μανχάταν, μετά το Αγαλμα της Ελευθερίας, είναι πιθανώς το ξενοδοχείο Plaza. Η πρώτη μου εμπειρία στη Νέα Υόρκη που θυμάμαι ήταν η διαμονή στο Plaza με τους γονείς μου – είναι τόσο αναγνωρίσιμο! Στην ίδια περιοχή βρίσκονται το Sherry, το Pierre και το Bergdorf’s. Ολα αυτά τα κτίρια είναι εμβληματικά» πρόσθεσε ο Τζέι Μακ Ινερι, συγγραφέας και μιας τριλογίας για την πόλη της Νέας Υόρκης: «Brightness Falls» («Μανχάταν» στα ελληνικά), «The Good Life» και «Bright, Precious Days».

Το βιβλίο-λεύκωμα για την Πέμπτη Λεωφόρο: 200 χρόνια ιστορίες και μύθοι

 

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News

Διαβάστε ακόμη...

Διαβάστε ακόμη...