«Είναι αυτοί, οι φωτογράφοι, η πραγματική ψυχή της Dolce Vita», υποστηρίζει σε κείμενό του o Αουρέλιο Ματζιστά της La Repubblica με αφορμή μια έκθεση φωτογραφίας – «Bonanni Del Rio Collection: the Italian Choice» – που θα ανοίξει τις πύλες το Σάββατο 5 Οκτωβρίου στην Πάρμα, με την κύρια ενότητά της να είναι αφιερωμένη στους πρώτους παπαράτσι της Ιταλίας και τις φωτογραφίες που τράβηξαν κατά τα χρόνια που το Χόλιγουντ είχε μετακομίσει στην Αιώνια Πόλη.

Υπενθυμίζοντας πως «Paparazzo» ήταν το επίθετο του φωτογράφου στην περίφημη «La Dolce Vita» του Φεντερίκο Φελίνι, ο Ματζιστά σημειώνει πως οι πρώιμοι παπαράτσι υπήρξαν οι χρονογράφοι της πραγματικής «Γλυκιάς Ζωής», γιατί εκείνη την περίοδο τα πολλά περιοδικά που κυκλοφορούσαν ήταν γεμάτα σχεδόν αποκλειστικά με φωτογραφίες. Τα άρθρα -όποτε υπήρχαν, γιατί συχνά αρκούσε ένας τίτλος, ένα σύντομο κείμενο ή μια λεζάντα – ήταν ήσσονος σημασίας.

Η εποποιία της πραγματικής «Γλυκιάς Ζωής» οφείλεται σχεδόν αποκλειστικά στη δουλειά τους γιατί «οι παπαράτσι ήταν οι εμψυχωτές της “ροζ” ειδησεογραφίας, οι δημιουργοί του γκλάμουρ. Σήμερα υπάρχουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αλλά εκείνη την περίοδο όλα περνούσαν μέσα από τον φακό των φωτογραφικών μηχανών τους», εξήγησε από την πλευρά της η Λουτσία Μπονάνι, επιμελήτρια της έκθεσης και ιδιοκτήτρια, μαζί με τον σύζυγό της Μάουρο Ντελ Ρίο, ενός τεράστιου φωτογραφικού αρχείου.

Οι παπαράτσι κατάφεραν να διαδραματίσουν καίριο ρόλο στην καταγραφή και συγχρόνως στη δημιουργία της πραγματικής «Dolce Vita» , ξεπερνώντας τα όρια της επαγγελματικής τους ιδιότητας. Δεν περιορίστηκαν στην παρουσίαση των γεγονότων. Στόχος τους ήταν διεγείρουν τους αναγνώστες των εικονογραφημένων περιοδικών της εποχής τα οποία ήταν πρόθυμα να πληρώσουν όσο όσο για μια πραγματικά ξεχωριστή φωτογραφία. Μεταλλάχτηκαν, οπότε, οι φωτογράφοι σε παπαράτσι, βασική επιδίωξη των οποίων ήταν απαθανάτιση των όποιων αστέρων της εποχής σε προσωπικές τους στιγμές. Και για να το καταφέρουν άρχισαν να εκτελούν και χρέη σκηνοθέτη.

Τα κυνηγητά, για παράδειγμα, μεταξύ των φωτογράφων και των επιφανών θυμάτων τους στα σοκάκια του ιστορικού κέντρου της Ρώμης ή κατά μήκος της περίφημης Via Veneto έχουν μείνει στην Ιστορία. Σταδιακά «οι φωτογράφοι από απλοί ρεπόρτερ κατέληξαν να συμμετέχουν, ακόμα και να πρωταγωνιστούν στις ιστορίες που αφηγούνταν», αναφέρει χαρακτηριστικά ο ιταλός δημοσιογράφος.

Το ότι οι παπαράτσι υπήρξαν οι πραγματικοί δημιουργοί της «Dolce Vita» επιβεβαιώνεται και από το γεγονός πως βάση για την αριστουργηματική ομώνυμη ταινία του Φεντερίκο Φελίνι υπήρξαν οι δικές τους φωτογραφίες. Τον Ιούλιο του 1962, όταν η κινηματογραφική «la Dolce Vita» απέσπασε το Οσκαρ καλύτερων κοστουμιών ενώ ήταν επίσης υποψήφια για τα Οσκαρ σκηνοθεσίας, σεναρίου και σκηνικών, ο μεγάλος ιταλός σκηνοθέτης είχε δηλώσει προκλητικά πως «στη Via Veneto δεν σύχναζα ποτέ». Πώς, οπότε, γύρισε την ταινία του;

Την απάντηση την έδωσε ο ίδιος, αναφέροντας πως «εάν έπρεπε να βρω ένα προηγούμενο στην ταινία, αυτό θα ήταν τυπωμένο σε κάποιο εικονογραφημένο περιοδικό». Και το 1959 όταν ο Τούλιο Κέτσιτς, ένας από τους σημαντικότερους κριτικούς κινηματογράφου της Ιταλίας και συγγραφέας μιας βραβευμένης βιογραφίας του Φεντερίκο Φελίνι, πήγε να παρακολουθήσει από κοντά τα γυρίσματα, σημείωσε πως «το γραφείο του σκηνοθέτη ήταν καλυμμένο με αισθησιακές φωτογραφίες και αποκόμματα περιοδικών. Από κάθε μεριά σε κοιτάνε πανέμορφες γυναίκες, σπορ αυτοκίνητα, η Ανίτα Εκμπεργκ και ο Αντονι Στιλ χέρι χέρι, ο Βάλτερ Κιάρι αντιμέτωπος με τους φωτογράφους – μια σειρά από εικόνες της Via Veneto…», στην οποία ο Φελίνι όχι μόνον δεν σύχναζε, αλλά επέλεξε να τη χαράξει ξανά από την αρχή στα στούντιο της Cinecittà για τις ανάγκες της ταινίας του.

Πηγή έμπνευσης, οπότε, για την ταινία δεν αποτέλεσε η πραγματική «Dolce Vita» αλλά η οπτική αφήγηση των παπαράτσι. «Πέρασα αρκετές ώρες με τους φωτορεπόρτερ της Via Veneto ούτως ώστε να μου αποκαλύψουν τα μυστικά του επαγγέλματος. Πώς σημάδευαν τη λεία τους, πώς κατάφερναν να την εκνευρίσουν, πώς οργάνωναν τη δουλειά τους ανάλογα με τις εκάστοτε απαιτήσεις των διάφορων περιοδικών», είχε αποκαλύψει ο ίδιος ο Φελίνι στον Κέτσιτς.

Υπάρχει, όμως, και μια άλλη, αδιάσειστη, απόδειξη για τον ρόλο που διαδραμάτισαν οι παπαράτσι και οι φωτογραφίες τους στη σύνθεση και τα γυρίσματα της «Dolce Vita». Η πιο διάσημη σκηνή της ταινίας, το μπάνιο της Ανίτα Εκμπεργκ στην Φοντάνα ντι Τρέβι, αποτέλεσε πιστή αναπαραγωγή ενός φωτορεπορτάζ που είχε δημοσιευτεί στο περιοδικό «Tempo» τον Σεπτέμβριο του 1958. Τα γυρίσματα της σκηνής πραγματοποιήθηκαν επτά μήνες μετά, τον Απρίλιο του 1959. Πρέπει να επισημανθεί, ωστόσο, μια ουσιαστική διαφορά: στην πραγματική «Γλυκιά Ζωή» η Εκμπεργκ φορούσε ένα λευκό φουστάνι ενώ στην φελινική «La Dolce Vita» ένα μαύρο βραδινό φόρεμα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News