Το παλάτι των Βερσαλλιών, συγκρότημα εκτεταμένο και πολυτελές, δύο βήματα από το Παρίσι, το οποίο στα χρυσά του δωμάτια φιλοξένησε ανθρώπους που αγνοούσαν τι είναι το ψωμί και τι το παντεσπάνι, έχουν για μοντέλο κατοικίας οι τύραννοι του κόσμου μας. Βεβαίως και οι λεγόμενοι «αυταρχικοί ηγέτες» δεν πάνε πίσω, ανάλογα γούστα έχουν με τους τυράννους, τουλάχιστον όσον αφορά τον χώρο όπου απλώνουν την αρίδα τους.
Ολοι αυτοί είναι συνεπαρμένοι από τη γαλλική βασιλική χλιδή και δεν λογαριάζουν το επιμύθιο της διδακτικής ιστορίας του Λουδοβίκου 16ου και της Μαρίας Αντουανέτας, την γκιλοτίνα, επειδή είναι βέβαιοι ότι η Ιστορία δεν επαναλαμβάνεται. Ο Νικολάε Τσαουσέσκου, αν μπορούσε να τους μιλήσει, θα τους έλεγε να μη λένε μεγάλες κουβέντες. Και ο Σαντάμ Χουσέιν, έτσι και του ήταν μπορετό, θα προσέθετε τη σοφή συμβουλή να περιορίζονται στις μεγάλες μπουκιές.
Οι βρετανικοί Financial Times είχαν τη φαεινή ιδέα να φτιάξουν ένα άλμπουμ με τις φωτογραφίες των παλατιών που χρησιμοποιήθηκαν ή χρησιμοποιούνται για κατοικίες από τους ηγέτες των δύο παραπάνω κατηγοριών. Παλιούς και συγχρόνους, πεθαμένους και ζωντανούς. Η ματαιοδοξία είναι ο κοινός παρονομαστής όλων τους.
Παγοδρόμια για χόκεϊ, χρυσάφια και κρύσταλλα για να τυφλώνεται το φως του ηλίου, διακοσμητικοί αυτοκρατορικοί αετοί, αλλά και φρουρούμενες είσοδοι και μυστικές έξοδοι. Μα, είναι αυτό σπίτι για έναν απλό επιχειρηματία, έστω του διαμετρήματος ενός Αρκάντι Ρότενμπεργκ; Εντάξει, αυτός βγήκε και είπε ότι είναι ο ιδιοκτήτης της βίλας στον Εύξεινο Πόντο και διέψευσε, υποτίθεται, τον Αλεξέι Ναβάλνι και το βίντεό του. Αλλά είναι έτσι τα πράγματα, αναρωτιέται το Μέσο του Σίτι. Λέει την αλήθεια ο πρώην συναθλητής του Βλαντίμιρ Πούτιν στο τζούντο; Μα, αυτό είναι ανάκτορο για τσάρο!
Ποιος θυμάται τον Νικολάε Τσαουσέσκου, τον «κομμουνιστή» βασιλέα της Ρουμανίας που μοιράστηκε τις σφαίρες της εκτέλεσης με τη γυναίκα του τα Χριστούγεννα του 1989; Και εκείνος θαμπωμένος από τα λούσα ήταν, αφού κατεδάφισε ένα τμήμα του Βουκουρεστίου για να χτίσει το τεράστιο «Μέγαρο του Κοινοβουλίου», όμως δεν πρόλαβε να το χαρεί, όπως λέει το βρετανικό Μέσο. (Υπενθυμίζεται ότι μία από τις κατηγορίες του στρατοδικείου που τον καταδίκασε σε θάνατο ήταν ο παράνομος πλουτισμός.)
Μα και ο Σαντάμ Χουσέιν, ο μέγας μπααθιστής επαναστάτης της ερήμου, 100 δεν τα είχε τα παλάτια στο Ιράκ; Και ο Ρόμπερτ Μουγκάμπε όταν ήταν πρόεδρος στη Ζιμπάμπουε δεν έχτισε ένα παλάτι που έμοιαζε με τον… Λευκό Οίκο;
Οσο για τον Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγιεφ του Καζακστάν, το παλάτι του, το Ακ Ορντα, το τύπωσε και σε χαρτονόμισμα ο πονόψυχος, να το χαζεύει ο κοσμάκης και να χαίρεται έτσι και του πέσει κάνα φράγκο στα χέρια.
Αλλά ποιος απ’ όλους αυτούς τους ρέκτες μπορεί να συγκριθεί με τον σουλτάνο της Αγκύρας, που ράτσας εκλεκτής, σαν της γατίσιας, είναι τα πολυχρονεμένα χούγια του: το Ακ Σαράι που έχτισε ο τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει χίλια δωμάτια και γύρευε πόσους καμπινέδες. Τις έφαγε τις Βερσαλλίες!
Οι FT διευκρινίζουν ότι δεν ασχολούνται με την αισθητική των δικτατόρων, «δεν υπάρχει κανένας λόγος να τους χλευάσουμε για το κιτς των εσωτερικών χώρων και της διακόσμησης» γράφουν. Ωστόσο παρατηρούν ότι όλων τους το γούστο μοιάζει. Οσον αφορά την ψυχολογική ερμηνεία του φαινομένου, οι Βρετανοί ποντάρουν στο πολιτικό στίγμα, «στην αβεβαιότητα και στο άγχος, στην έλλειψη γερής ρίζας στη νομιμότητα». Με άλλα λόγια, όσο μικρότερος είναι ο δημοκρατισμός του ηγέτη, τόσο μεγαλύτερος είναι ο μπιντές του και τίγκα στο χρυσάφι οι παντόφλες και τα σκαλοπάτια του.
Η φαραωνική εκζήτηση είναι αντιστρόφως ανάλογη της δημοκρατικής ευαισθησίας αυτών των ηγετών: «Τα παλάτια τους δεσπόζουν στο τοπίο, είναι εικόνες δύναμης που εκτείνονται στο άπειρο, είναι η προσπάθειά τους να υπερβούν τον χρόνο και τον χώρο, τείνουν να μοιάζουν με ξενοδοχεία».
Τεράστιοι χώροι χωρίς φίλους – τέτοια είναι τα σπίτια των δικτατόρων. Ολοι τους έχουν τις πισίνες και τα καζίνα και τις ντισκοτέκ πρόχειρα, αλλά δεν έχουν τους ανθρώπους για να διασκεδάσουν από κοινού: «Οι δικτάτορες ζουν απομονωμένοι, η ζωή τους είναι παρανοϊκή και μοναχική». Και κάτι ακόμη: «Για τους δικτάτορες δεν υπάρχει διαχωρισμός μεταξύ σπιτιού και εργασίας, όλα είναι δουλειά, άρα ίματζ, επιβολή και εκφοβισμός». Ούτε ο Τραμπ ξέφυγε από την εκζήτηση, σημειώνουν οι FT.
Αν το πρότυπο για την κατασκευή και την εξωτερική εμφάνιση του μεγάρου είναι οι Βερσαλλίες, στο εσωτερικό επικρατεί κακογουστιά: περίτεχνοι και επιχρυσωμένοι καναπέδες, πλουμιστά κρεβάτια, εξωτικά γλυπτά, πολυέλαιοι και γιγάντιες οθόνες TV, όλα τους ένα συνονθύλευμα αποκρουστικό, ο απόλυτος εχθρός της απλότητας και του μέτρου.
Και ο λαός (οι λαοί) μακριά, πολύ μακριά: στα φτωχικά διαμερίσματά τους και στα όρια της επιβίωσης.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News