«Η Δύση επιζητά μια ήττα της Ρωσίας. Και είναι απρόθυμη να συνάψει μια συμφωνία αποδεκτή από εμάς. Λάβετε υπόψη την τελευταία δήλωση της G7 στην οποία αναφέρεται ξεκάθαρα ότι θα απορριφθεί οποιαδήποτε αλλαγή συνόρων. Αλλά είναι προφανές ότι η Ρωσία θα ζητήσει τουλάχιστον την αναγνώριση της Κριμαίας ως τμήμα της Ρωσικής Ομοσπονδίας και του Ντονμπάς ως μη τμήμα της Ουκρανίας. Πιθανότατα θα εγείρει επίσης το ζήτημα της Χερσώνας και άλλων περιοχών που ελέγχονται από τα ρωσικά στρατεύματα. Εάν είναι αυτή η θέση της Δύσης, δεν μπορεί να υπάρξει συμφωνία. Αυτό σημαίνει ότι ο πόλεμος θα συνεχιστεί και ότι η Ρωσία πιθανότατα θα εξαπολύσει επίθεση στην Οδησσό για να αποκόψει την Ουκρανία από τη Μαύρη Θάλασσα», δηλώνει ο Ντμίτρι Σουσλόφ στον Πάολο Βαλεντίνο, ανταποκριτή της Corriere della Sera στο Βερολίνο.

Από το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία μέχρι σήμερα, ο αναπληρωτής διευθυντής του Κέντρου Ευρωπαϊκών και Διεθνών Σπουδών στην Ανώτατη Οικονομική Σχολή της Μόσχας, μια από τις δεξαμενές σκέψης του Κρεμλίνου, έχει συνομιλήσει με τον ιταλό δημοσιογράφο τρεις φορές: την ημέρα της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, πριν από έναν μήνα και κατά τη διάρκεια του περασμένου Σαββατοκύριακου. Και κάθε φορά έδινε την εντύπωση μιας προοδευτικής σκλήρυνσης της στάσης της Ρωσίας, καταδεικνύοντας με τα λεγόμενα του τη χάραξη μιας ολοένα πιο εξτρεμιστικής γραμμής από τη ρωσική ηγεσία.

Το επίκεντρο στο Ντονμπάς

Οσον αφορά την κατάσταση στα πεδία των μαχών, «η Ρωσία εξακολουθεί να εστιάζει κυρίως στο Ντονμπάς. Ο ρυθμός της προόδου δεν είναι τόσο γρήγορος όσο θα ήθελε το Κρεμλίνο. Υπάρχουν επιπλοκές τα αίτια των οποίων είναι πολλά. Πρώτον, η ρωσική πολιτική ηγεσία διστάζει να αυξήσει τον αριθμό των στρατιωτών που συμμετέχουν στον πόλεμο, όπως συμβουλεύουν πολλοί ειδικοί. Η κυβέρνηση δεσμεύεται να συνεχίσει τον αγώνα με περιορισμένο αριθμό δυνάμεων. Από όσο γνωρίζω αυτό οφείλεται στο ότι επιδιώκεται να διατηρηθεί η αίσθηση της κανονικής ζωής στη Ρωσία. Θέλουν να πιστεύει ο κόσμος ότι κάπου διεξάγεται μια ειδική επιχείρηση, αλλά δεν έχει καμία επίπτωση στην καθημερινότητα. Και πράγματι, από οικονομική, πολιτιστική και ψυχαγωγική άποψη, η ζωή στη Ρωσία συνεχίζεται όπως πριν. Δεν υπάρχει καμία αίσθηση κινητοποίησης και όποιος δεν βλέπει τηλεόραση δεν έχει την εντύπωση ότι διεξάγουμε πόλεμο στην Ουκρανία. Αυτό θεωρείται πολύ σημαντικό για τη διατήρηση της πολιτικής σταθερότητας και ως εκ τούτου δεν θα σημειωθεί εντατικοποίηση της πολεμικής προσπάθειας», εξήγησε ο ρώσος ειδικός.

Σημείωσε επίσης πως η αργή πρόοδος των ρωσικών δυνάμεων στο Ντονμπάς οφείλεται επίσης στην επιδίωξη των Ρώσων να περιορίσουν τις απώλειές τους, αλλά και στο ότι οι ΗΠΑ και οι υπόλοιπες χώρες της Δύσης προσφέρουν στους Ουκρανούς σημαντική στρατιωτική βοήθεια, προμηθεύοντάς τους με υπερσύγχρονα οπλικά συστήματα αλλά και σημαντικές πληροφορίες που συλλέγουν οι δυτικές μυστικές υπηρεσίες. «Παρά ταύτα η αποστολή συνεχίζεται και κυριαρχεί η πεποίθηση ότι η Ρωσία είναι σε θέση να κερδίσει τη μάχη για το Ντονμπάς, ακόμη και με αυτόν τον αριθμό στρατευμάτων, που είναι πολύ κατώτερος από της Ουκρανίας, αν και διαθέτει μεγαλύτερη δύναμη πυρός. Οι απώλειες της Ουκρανίας είναι σημαντικές και υπάρχουν αμφιβολίες όσον αφορά το πόσο μπορούν ακόμα να αντέξουν την τρέχουσα πίεση», ανέφερε ο Σουσλόφ.

Ερωτηθείς για την άποψη που εξέφρασε στη ρωσική τηλεόραση ο απόστρατος συνταγματάρχης και νυν στρατιωτικός αναλυτής Μιχαήλ Χονταριονόκ περί γεωπολιτικής απομόνωσης της Ρωσίας και σοβαρών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι ρωσικές δυνάμεις στα πεδία των μαχών, καταρχάς είπε πως «αυτό είναι το κυρίαρχο αφήγημα στη Δύση».

Επικαλούμενος τις εκτιμήσεις πηγών στο Κρεμλίνο υποστήριξε πως η εικόνα του Μιχαήλ Χονταριονόκ για τον πόλεμο δεν είναι αντικειμενική. Ο Σουσλόφ αναγνωρίζει πως οι ρωσικές δυνάμεις αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν από κάποιες θέσεις που κατείχαν στην Ουκρανία, πως έχουν υποστεί μεγάλες απώλειες, πως έχασαν τη ναυαρχίδα του στόλου της Μαύρης Θάλασσας, όπως έχασαν τη ζωή τους στα πεδία των μαχών σχετικά αρκετοί ρώσοι στρατηγοί.

Προέτρεψε, όμως, τον συνομιλητή του να συνυπολογίσει το ότι η Ρωσία διεξάγει έναν «proxy war», έναν πόλεμο δι’ αντιπροσώπων. «Αυτός δεν είναι ένας πόλεμος ανάμεσα στη Ρωσία και την Ουκρανία αλλά ένας πόλεμος μεταξύ Ρωσίας-ΝΑΤΟ ή Ρωσίας-ΗΠΑ. Πέρα από τα όπλα υπενθυμίζω τη σημασία των πληροφοριών όσον αφορά τους στόχους: κάθε εκτόξευση πυραύλου ή βολή πυροβολικού βασίζεται σε στοιχεία που παρέχονται από δυτικές υπηρεσίες πληροφοριών. Οπότε δεν θα μιλούσα για μια μεγάλη ρωσική επιτυχία αλλά η κατάσταση δεν είναι αυτή που περιγράφουν ο Χονταριονόκ και τα δυτικά ΜΜΕ που σιωπούν όσον αφορά την κατάσταση της Ουκρανίας: ο αριθμός των θυμάτων μεταξύ των στρατιωτών του Κιέβου είναι πολύ υψηλός, το ένα τρίτο του πληθυσμού έχει εγκαταλείψει τα σπίτια του, το ένα τρίτο των υποδομών έχει καταστραφεί ενώ οι οικονομία συρρικνώθηκε κατά 50%. Δεν μου φαίνεται ότι η Ουκρανία κερδίζει», σημείωσε.

Σχετικά με την γεωπολιτική απομόνωση τη Ρωσίας υποστήριξε πως «δεν υφίσταται καμία τέτοια αίσθηση», σημειώνοντας πως η Δύση «αποδείχθηκε σχεδόν ανίκανη να κινητοποιήσει μη δυτικές χώρες» ενώ υπάρχουν και «προστριβές» εντός του δυτικού μετώπου, όπως αποδεικνύει η καθυστέρηση της έγκρισης του έκτου πακέτων κυρώσεων εξαιτίας των διαφωνιών αναφορικά με το εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο.

Ποια απομόνωση της Ρωσίας;

Μιλώντας για την εξέλιξη του πολέμου – αφού και εάν κατακτηθεί το Ντονμπάς – ο Ντμίτρι Σουσλόφ εξήγησε πως εξακολουθούν να υφίστανται δύο υποθέσεις, με το Κρεμλίνο είτε να επιδιώκει τη σύναψη μιας ειρηνευτικής συμφωνίας είτε να συνεχίζει τον πόλεμο μέχρις εσχάτων. Δυστυχώς, όμως, οι πιθανότητες να αρκεστεί η Μόσχα και ο Πούτιν στο Ντονμπάς και τις υπόλοιπες ρωσικές κατακτήσεις, έχουν μειωθεί σημαντικά ενώ έχουν αυξηθεί πολύ οι πιθανότητες ενός «ατέρμονου πολέμου», υποστηρίζει ο ρώσος αναλυτής. Αλλά αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι δεν θα υπάρξει καμία αποκλιμάκωση.

«Παραδόξως, μετά την αποκοπή της Ουκρανίας από τη Μαύρη Θάλασσα, θα μπορούσε να επέλθει αποκλιμάκωση λόγω της εξάντλησης όλων των πλευρών. Και δεν εννοώ μόνο τη Ρωσία και την Ουκρανία αλλά και τη Δύση, οι δυνατότητες παροχής όπλων της οποίας βρίσκονται ήδη στα όριά τους, ειδικά στην Ευρώπη. Τα πράγματα είναι διαφορετικά για τις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου, ωστόσο, εσωτερικοί πολιτικοί παράγοντες έχουν ήδη αρχίσει να ασκούν πιέσεις […] ο πόλεμος θα μπορούσε να συνεχιστεί με χαμηλότερη ένταση για τουλάχιστον ένα χρόνο. Στη συνέχεια θα μπορούσε να σημειωθεί μια βίαιη επανέναρξη των εχθροπραξιών», ανέφερε σχετικά.

«Η Ρωσία είναι έτοιμη. Οι Ουκρανοί ήταν αυτοί που έφυγαν από το τραπέζι των διαπραγματεύσεων, επειδή οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο τους ενθάρρυναν να μεγιστοποιήσουν τις απαιτήσεις τους. Η θέση μας δεν έχει αλλάξει ποτέ επίσημα σε σχέση με πριν από τη σύρραξη: Κριμαία, Ντονμπάς, ουδέτερο καθεστώς, αποστρατικοποίηση», πρόσθεσε.

Σχολιάζοντας τα αιτήματα της Φινλανδίας και της Σουηδίας για ένταξή τους στη Βορειοατλαντική Συμμαχία ο Σουσλόφ έκανε λόγο για «εσκεμμένη παραβίαση» μίας εκ των κόκκινων γραμμών της Ρωσίας, αλλά και για «μια απόδειξη» όσον αφορά την επιδίωξη της Δύσης να ταπεινωθεί η Ρωσία.

«Φυσικά θα σημειωθούν αλλαγές: η Φινλανδία δεν θα θεωρείται πλέον εταίρος και φίλια χώρα. Η Ρωσία θα στρατιωτικοποιήσει πολύ περισσότερο τη βορειοδυτική επικράτειά της, την Καρελία ειδικότερα, ως αντίδραση στην ανισορροπία δυνάμεων που αναδύεται στην περιοχή και στην προσπάθεια να καταστεί η Βαλτική θάλασσα του ΝΑΤΟ. Τα ρωσο-φινλανδικά σύνορα δεν θα είναι πλέον φιλικά σύνορα και η Φινλανδία θα είναι ένα πιθανό θέατρο πολέμου, ακόμα και εάν πρόκειται απλά για έναν κυβερνοπόλεμο. Εάν μεταφέρονταν στρατεύματα ή ιδρύονταν νατοϊκές βάσεις στη Φινλανδία, τότε δεν έχω καμία αμφιβολία ότι η Ρωσία θα έστρεφε τακτικά πυρηνικά όπλα κατά της Φινλανδίας», προειδοποίησε.

Για την αντίδραση της ρωσικής κοινωνίας σε έναν παρατεταμένο πόλεμο υποστήριξε πως η στάση της πλειονότητας των ρώσων πολιτών είναι αντιφατική. Γιατί από τη μία πλευρά υποστηρίζουν τον πόλεμο με ολοένα περισσότερους να αποδέχονται το επίσημο αφήγημα περί υπαρξιακής απειλής και πατριωτικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Δύσης με στόχο την επιβίωσή της. Συγχρόνως, όμως, η πλειονότητα εμφανίζεται απρόθυμη να υποβληθεί σε μεγάλες θυσίες και αυτό εξηγεί εν μέρει την απροθυμία του Κρεμλίνου να κηρύξει γενική επιστράτευση.