H βασίλισσα Ελισάβετ Β’ παίζει έναν πολύ σημαντικό, συνταγματικό ρόλο στη μετάβαση της εξουσίας. Την Τρίτη, 6 Σεπτεμβρίου, υποδέχτηκε τη Λιζ Τρας στο κάστρο Μπαλμόραλ, στη Σκωτία για τον (τυπικό) ορισμό της στη θέση του πρωθυπουργού της Βρετανίας.

Η Λιζ Τρας είναι η 15η πρωθυπουργός που χρίζει η 96χρονη βασίλισσα. Πρώτος της πρωθυπουργός, αμέσως μετά τον θάνατο του πατέρα της, ήταν ο Γουίνστον Τσόρτσιλ με τον οποίο ανέπτυξε μία πολύ στοργική σχέση.

Κατά τη διάρκεια της 70χρονης βασιλείας της, είχε εβδομαδιαίες ακροάσεις με τους εκάστοτε πρωθυπουργούς της, όμως οι σχέσεις δεν ήταν πάντα οι καλύτερες, όπως αποκαλύπτουν αποσπάσματα που διαρρέουν, είτε σε βιογραφικά βιβλία, είτε σε ατυχήματα με ανοιχτά μικρόφωνα…

Αυτοί είναι οι 14 πρωθυπουργοί της πριν από την Λιζ Τρας…

1. Γουίνστον Τσόρτσιλ

Η Ελισάβετ έγινε βασίλισσα το 1952, σε ηλικία μόλις 25 ετών. Οταν κατέβηκε από το αεροπλάνο επιστρέφοντας από την Κένυα  μετά τον θάνατο του πατέρα της, ο Γουίνστον Τσόρτσιλ την περίμενε στο αεροδιάδρομο για να την υποδεχτεί. Σύμφωνα με ιστορικούς, ο Τσόρτσιλ – ο οποίος ήταν μεγάλος θαυμαστής του πατέρα της Ελισάβετ – πίστευε στην αρχή πως η νεαρή πριγκίπισσα ήταν πολύ άπειρη για τον ρόλο, στη συνέχεια όμως αναπτύχθηκε πολύ μεγάλη συμπάθεια του ενός για τον άλλον.

Ο Τσότρτσιλ κάποτε είχε σχολιάσει: «Αν όλοι οι άνθρωποι του κινηματογράφου στον κόσμο “όργωναν” την υφήλιο, δεν θα μπορούσαν να βρουν κάποιον τόσο ταιριαστό για τον συγκεκριμένο ρόλο». Η βασίλισσα του είχε στείλει χειρόγραφο γράμμα μετά την παραίτηση του, λέγοντας πόσο θα της λείψει και πως κανένας διάδοχος του «δεν θα μπορέσει πότε να πάρει τη θέση του πρώτου μου πρωθυπουργού».

2. Αντονι Ιντεν

Στις πρώτες τους συναντήσεις το θέμα που κυριαρχούσε ήταν ο πιθανός γάμος της αδελφής της βασίλισσας, πριγκιπίσσας Μαργαρίτας, με τον σμηναγό Πίτερ Τάουνσεντ, ο οποίος ήταν χωρισμένος, γεγονός που περιέπλεκε τα πράγματα και θα έβαζε την κυβέρνηση σε μπελάδες. Στο τέλος, η πριγκιπίσσα Μαργαρίτα αποφάσισε να μην τον παντρευτεί. Ο Ιντεν ήταν επίσης ο πρωθυπουργός των Τόρις κατά τη διάρκεια της κρίσης στο Σουέζ, το 1956. Πολλοί αναρωτιόντουσαν εκείνη την περίοδο κατά πόσο αποκάλυπτε στη βασίλισσα τις προθέσεις του να ανακτήσει τη διώρυγα.

3. Χάρολντ Μακμίλαν

Η βασίλισσα Ελισάβετ και ο τρίτος της πρωθυπουργός στην αρχή δεν τα βρήκαν. Oπως σημειώνει ένα κυβερνητικό blog, ο Μακμίλαν δεν ήταν σίγουρος αν η ετήσια πρωθυπουργική επίσκεψη στο Μπαλμόραλ ήταν κοινωνικό γεγονός με τις συζητήσεις για δουλειά να γίνονται στο περιθώριο ή μία σκωτσέζικη ορεινή εκδοχή των εβδομαδιαίων ακροάσεων στα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ. Ωστόσο, σύντομα οι δυο τους συντονίστηκαν «στο ίδιο μήκος κύματος» με την βασίλισσα να βασίζεται στις συμβουλές του.

4. Αλεκ Ντάγκλας Χιουμ

Ο προκάτοχος του Αλεκ Ντάγκλας Χιουμ τον περιέγραψε στην βασίλισσα ως «σίδηρο βαμμένο σαν ξύλο». Ομως ο Ντάγκλας Χιουμ δεν χρειαζόταν συστάσεις. Ηταν πολύ καλός φίλος της μητέρας της Ελισάβετ και είχε γειτονικό κτήμα στην Σκωτία. Βοηθούσε επίσης την βασίλισσα να… δίνει ονόματα στα άλογα της.

5. Χάρολντ Γουίλσον

O  Γουίλσον ήταν ο πρώτος πρωθυπουργός της βασίλισσας από το Εργατικό Κόμμα. Στην αρχή φαινόταν πως ο Γουίλσον, ένας αρχηγός με σοσιαλιστικές τάσεις δεν θα είχε πολλά κοινά με τη βρετανική μοναρχία. Ομως οι δυο τους τα πήγαν περίφημα. Αλλωστε  ηλικιακά τους χώριζε μόνο μία δεκαετία.  Στο βιβλίο «Η Βασίλισσα Ελισάβετ Β’ και η Μοναρχία» ο συγγραφέας Μπεν Πίμπλοτ γράφει πως «ο Γουίλσον της συμπεριφερόταν – αναπάντεχα – σαν να ήταν ισότιμοι και της μιλούσε σαν να ήταν μέλος του υπουργικού συμβουλίου του.

6. Εντουαρντ Χιθ

H σχέση της Ελισάβετ με τον Εντουάρντ Χιθ δεν ήταν ομαλή. O Χιθ έχει μείνει στην Ιστορία ως ο ηγέτης που έβαλε τη Βρετανία στην Ευρώπη, η βασίλισσα από την άλλη ήταν πολύ περήφανη με τον ρόλο της ως επικεφαλής της Κοινοπολιτείας. «Μολονότι ήταν σωστός στη συμπεριφορά του, η Ελισάβετ ποτέ δεν ένιωθε άνετα μαζί του» είχε πει ένας αυλικός στον βασιλικό βιογράφο Μπεν Πίμλοτ.

7. Τζέιμς Κάλαχαν

Ο Τζέιμς Κάλαχαν, Εργατικός αλλά συμπαθών τον θρόνο, δημιούργησε μια καλή σχέση με τη βασίλισσα, η οποία όπως έλεγε «μπορούσε να δει την αστεία πλευρά της ζωής. Την θεωρούσε καλή ακροάτρια και οι συζητήσεις τους κάλυπταν μία ευρεία γκάμα θεμάτων, από πολιτικά και διεθνή μέχρι… κοινωνικά.

8. Μάργκαρετ Θάτσερ

H Mάργκαρετ Θάτσερ είχε πει πως η υποτιθέμενη παγωμάρα στις σχέσεις τους ήταν σεξιστική. «Πάντα θεωρούσα τη στάση της βασίλισσας απέναντι στο έργο της κυβέρνησης σωστή», έγραψε στα απομνημονεύματά της. «Φυσικά, οι συγκρούσεις μεταξύ “δύο ισχυρών γυναικών” είναι πολύ καλές για να μην τις κατασκευάσει κάποιος», σημείωσε με νόημα.

9. Τζον Μέιτζορ

Ο Τζον Μέιτζορ ήταν ο πρώτος πρωθυπουργός που ήταν νεότερος από την Ελισάβετ. Ηταν αρχηγός του Συντηρητικού Κόμματος το 1992, την «Φρικτή Χρονιά» της βασίλισσας. Ηταν εκείνος που ανακοίνωσε τον χωρισμό του πρίγκιπα Καρόλου με την Νταϊάνα. Επίσης, επέβλεψε την οικονομική συμφωνία που είχε ως αποτέλεσμα η βασίλισσα να πληρώνει φόρους. O ίδιος σε μία συνέντευξη του στο Sky News είχε αποκαλέσει τη βασίλισσα οξυδερκή και κάποια με την οποία οι πρωθυπουργοί μπορούσαν να μιλήσουν ανοιχτά.

10. Τόνι Μπλερ

Ο επί 10 χρόνια πρωθυπουργός και πρόεδρος του Εργατικού Κόμματος, Τόνι Μπλερ, δεν είχε ιδιαιτέρως θερμές σχέσεις με τη βασίλισσα. Αλλωστε, θεωρούσε τον εαυτό του εκσυγχρονιστή -λέξη καραμέλα εκείνη την εποχή- ενώ η βασίλισσα αντιπροσώπευε τη σταθερότητα και τη συνοχή. Στο βιβλίο του «Ενα ταξίδι» περιγράφει την πρώτη του ακρόαση με την βασίλισσα, όπου πρόσεξε δύο πράγματα: «ήταν πολύ ντροπαλή, παράξενο για κάποια με την εμπειρία της και τη θέση της, και ταυτόχρονα ξεκάθαρη».

11.  Γκόρντον Μπράουν

O Γκόρντον Μπράουν περιέγραψε την πρώτη του ακρόαση με τη βασίλισσα λέγοντας πως είχαν «μία φιλική και επαγγελματική συζήτηση για τη δουλειά που είχαν να κάνουν». Ομως, το 2011, ο Μπράουν, μαζί με τον Τόνι Μπλερ, δεν ήταν καλεσμένοι στον γάμο του πρίγκιπα Γουίλιαμ με την Κέιτ Μίντλετον, μία παράλειψη που δεν πέρασε απαρατήρητη.

12. Ντέιβιντ Κάμερον

H βασίλισσα τα πήγαινε καλά με τον Ντέιβιντ Κάμερον, ο οποίος εξάλλου ήταν και μακρινός της συγγενής. Παρ΄ όλα αυτά, εκείνος κατάφερε να αναστατώσει αρκετούς όταν αποκάλυψε μία προσωπική συνομιλία που είχαν σχετικά με το δημοψήφισμα ανεξαρτησίας της Σκωτίας του 2014. Σε ζωντανή τηλεοπτική εκπομπή, με ξεχασμένο το μικρόφωνο ανοιχτό, ακούστηκε να λέει στον δήμαρχο της Νέας Υόρκης Μάικ Μπλούμπεργκ: «Ο ορισμός της ανακούφισης είναι να είσαι ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου και να καλείς τη βασίλισσα να της πεις ότι όλα είναι εντάξει. Αυτό ήταν το κάτι άλλο. Γουργούρισε στην γραμμή».

13.  Τερέζα Μέι

Η Τερέζα Μέι ήταν η δεύτερη γυναίκα πρωθυπουργός της βασίλισσας.  Σύμφωνα με τη Μέι, η βασίλισσα υποδέχεται όλους του πρωθυπουργούς της «με γοητεία και σεβασμό, και με μία εντυπωσιακή γνώση και κατανόηση των θεμάτων της ατζέντας».

14. Μπόρις Τζόνσον

Ο Μπόρις Τζόνσον -γνωστός ως πρωθυπουργός που σπάει νόρμες- έσπασε το βασιλικό πρωτόκολλο λίγα λεπτά αφότου ανακηρύχθηκε πρόεδρος του Συντηρητικού κόμματος, αποκαλύπτοντας τι του είπε η βασίλισσα στην ιδιωτική τους συνάντηση: «Δεν ξέρω γιατί κάποιος θα ήθελε τη δουλειά». Ο ίδιος παραδέχτηκε δημοσίως ότι απολογήθηκε στη βασίλισσα μετά τις αποκαλύψεις για τα πάρτι εν μέσω λοκντάουν και την παραμονή της κηδείας του συζύγου της, πρίγκιπα Φιλίππου.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News