Ο Ολιβιέρο Τοσκάνι, ο ασεβής, με τον τρόπο του, όσο και ιδιοφυής, ιταλός φωτογράφος εγκατέλειψε τα εγκόσμια σε ηλικία 82 ετών. Κατά την μακροχρόνια -διάρκειας δεκαετιών- καριέρα του έφερε επανάσταση στον κόσμο της επικοινωνίας με τις φωτογραφίες του και τις πάντα πρωτοποριακές -έως και βέβηλες- διαφημιστικές καμπάνιες του.

Νοσηλευόταν από την περασμένη Παρασκευή στη μονάδα εντατικής θεραπείας του νοσοκομείου της Τσέτσινα (πόλη στην Τοσκάνη), έχοντας απολέσει τις αισθήσεις του. Η σύζυγός του είχε δηλώσει ότι επρόκειτο, πλέον, για «έναν δρόμο χωρίς επιστροφή». Επασχε από αμυλοείδωση, μια σπάνια ασθένεια που τον έπληξε πριν από περίπου ενάμιση χρόνο.

Η πάθηση του διαγνώστηκε τον Ιούλιο του 2023 ενώ τον επόμενο μήνα μίλησε ο ίδιος για την κατάσταση του, σε συνέντευξη που έδωσε στην Corriere della Sera: «Σε ένα χρόνο έχασα 40 κιλά. Πλέον δεν μπορώ να πιώ ούτε κρασί: τα φάρμακα αλλοιώνουν τη γεύση», είχε πει, μεταξύ άλλων. Η αμυλοείδωση επηρεάζει διάφορα όργανα, μεταξύ των οποίων και η καρδιά.

Ο Ολιβιέρο Τοσκάνι ακολουθούσε ειδική θεραπεία σε καρδιολογικό κέντρο της Πίζας, όπου νοσηλεύτηκε, μάλιστα, για μεγάλο χρονικό διάστημα πριν από τα Χριστούγεννα. Η κατάστασή του βελτιώθηκε κάπως στη συνέχεια, γεγονός που του επέτρεψε να επιστρέψει στο σπίτι του, και να περάσει (για τελευταία φορά) τις γιορτές μαζί με την οικογένειά του, έως ότου, την περασμένη Παρασκευή, κατέρρευσε.

Ο Ολιβιέρο Τοσκάνι γεννήθηκε την 28η Φεβρουαρίου του 1942 στο Μιλάνο και σπούδασε φωτογραφία και γραφιστική στη Σχολή Καλών Τεχνών της Ζυρίχης από το 1961 έως το 1965 ενώ κατά τις επόμενες δεκαετίες κατέστη διάσημος σε όλον τον κόσμο για την εξαιρετική του δημιουργική φαντασία, χάρη στην οποία κατάφερε να συνδυάσει με τρόπο μοναδικό τη διαφήμιση με την κοινωνική ευαισθησία.

Ως φωτογράφος μόδας συνεργάστηκε με πολλές εφημερίδες και περιοδικά. Από το 1982 έως το 2000, δημιούργησε την εικόνα, την ταυτότητα, τη στρατηγική επικοινωνίας και την online παρουσία της United Colors of Benetton, μετατρέποντάς την ιταλική εταιρεία ένδυσης σε μία από τις πιο αναγνωρίσιμες μάρκες στον κόσμο.

Το 1991, πάντα με την αρωγή της Benetton, ίδρυσε και διεύθυνε το «Colors», ένα δίγλωσσο περιοδικό το οποίο εκδιδόταν σε όλον τον κόσμο, αναδεικνύοντας σε κάθε τεύχος του ζητήματα που επρόκειτο να καταστούν επίκαιρα στη συνέχεια, όπως η προστασία του περιβάλλοντος και η μετανάστευση. Το 1993 ίδρυσε στο Τρεβίζο, όπου έχει την έδρα της η Benetton, την Fabrica, ένα ερευνητικό κέντρο για τη δημιουργικότητα στην υπηρεσία των σύγχρονων μορφών επικοινωνίας.

Οσο για την πρωτοποριακή και στρατευμένη δουλειά του αυτή καθαυτή, «ποιος έχει δει και δεν θυμάται», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η Λάνα Κρινό της La Repubblica, τον ασθενή με AIDS περιστοιχισμένο από τους συγγενείς του, τις τελευταίες στιγμές της ζωής του, ωσάν τον Χριστό, υπερβολικά αδύνατο και λυπημένο; Τον υπερθόδοξο ισραηλίτη και τον άραβα με την παλαιστινιακή μαντίλα στο κεφάλι να αγκαλιάζονται ωσάν αδέλφια; Τον καθολικό ιερέα και την καλόγρια που φιλιούνται στο στόμα; Τα χρωματιστά ιπτάμενα προφυλακτικά; Την αιματοβαμμένη μπλούζα ενός σκοτωμένου βόσνιου στρατιώτη; Το κατάμεστο με σταυρούς νεκροταφείο γεμάτο θύματα του ίδιου πολέμου; Τις τρεις ανθρώπινες καρδιές εκπροσώπων της λευκής, της μαύρης και της κίτρινης φυλής;

«Ποιος δεν θα αναγνώριζε ακόμη και σήμερα, δεκαετίες μετά από τη σύλληψη τους και στο πλαίσιο ενός εντελώς διαφορετικού κόσμου, όπου τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μας βομβαρδίζουν με κάθε είδους φωτογραφίες, ότι οι καμπάνιες του Ολιβιέρο Τοσκάνι (κυρίως σε συνεργασία με την Benetton) άλλαξαν τη διαφημιστική επικοινωνία;», διερωτάται η ιταλίδα δημοσιογράφος.

Σε έναν κόσμο γεμάτο γυαλιστερές και κενές περιεχομένου φωτογραφίες, ο Ολιβιέρο Τοσκάνι επέλεγε να φωτογραφίζει το άβολο, το ανατρεπτικό, το ενοχλητικό – ακόμη και τον θάνατο- επιδιώκοντας να προωθήσει ένα εμπορικό σήμα αλλά και ένα ευρύτερο κοινωνικό μήνυμα σχετικό με τις νέες γενιές, με έναν κόσμο που είχε ήδη αρχίσει να αλλάζει με ταχείς ρυθμούς, με τις όποιες προκλήσεις της εποχής του, αρκετές από τις οποίες εξακολουθούν να είναι επίκαιρες.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News