Η τελευταία εβδομάδα ήταν ένας πραγματικός διπλωματικός εφιάλτης για τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Στη Νέα Υόρκη, τα εγκαίνια του «Τουρκικού Σπιτιού», απέναντι από το κτίριο του ΟΗΕ, παρά τη δημοσιότητα που φρόντισε η Άγκυρα να δώσει, δεν ήταν αρκετά προκειμένου να επισκιάσουν τις απανωτές αποτυχίες του να προωθήσει το αφήγημα της Τουρκίας ως «απαραίτητου» πυλώνα περιφερειακής ισχύος στην Ανατολική Μεσόγειο αλλά και στην ευρύτερη περιοχή Βόρειας Αφρικής-Μέσης Ανατολής. Η άρνηση  του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν να τον συναντήσει ήταν μια κίνηση που έπληξε πολύ περισσότερα από τον εγωισμό του.

Πρακτικά ο Λευκός Οίκος αρνήθηκε να συμμετάσχει «εν ου παικτοίς» στο παιχνίδι δημοσίων σχέσεων της Άγκυρας, ιδιαίτερα σε μια στιγμή που ο Ερντογάν φαίνεται να εργαλειοποιεί στο έπακρο τα «επιτεύγματά» του στο εξωτερικό, προκειμένου να έχει οφέλη στο εσωτερικό. Φαίνεται ότι η Ουάσιγκτον περιορίζει τα μέτωπα συνεργασίας με την Άγκυρα στο εξής ένα: το Αφγανιστάν. Ωστόσο και εκεί, μετά τις βιαστικές δηλώσεις του Ερντογάν περί προμήθειας και άλλων ρωσικών S-400, από την Ουάσιγκτον υπενθύμισαν στην Άγκυρα ότι το πλαίσιο κυρώσεων CAATSA, μπορεί να επεκταθεί και να προβλέπει όχι μόνο την έξωση από το πρόγραμμα των F-35 (που έχει ήδη υλοποιηθεί), αλλά και πιο σοβαρές επιπτώσεις, με άμεση επίδραση στη χειμαζόμενη τουρκική οικονομία.

Την ίδια στιγμή, παρότι ο Ερντογάν προαναγγέλλει επέκταση της συνεργασίας με τη Ρωσία, η επιχειρησιακή κατάσταση στη Συρία έχει δημιουργήσει ενόχληση στη Μόσχα. Την Τετάρτη 29 Σεπτεμβρίου, ο πρόεδρος Πούτιν θα υποδεχθεί τον τούρκο ομόλογό του στο Σότσι, ωστόσο μόλις προ δύο 24ωρων, ο υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, κατηγόρησε -με το γάντι -τους Τούρκους για συνεργασία με τρομοκράτες στο Ιντλίμπ. «Πριν δύο χρόνια οι Τούρκοι εταίροι συμφώνησαν μαζί μας ότι θα πολεμούν τρομοκράτες στη ζώνη του Ιντλίμπ και θα τους διαχωρίσουν από μη τρομοκρατικές ένοπλες ομάδες που συνεργάζονται με τον τουρκικό στρατό. Είναι προφανές ότι αυτή η δέσμευση εφαρμόζεται αργά», δήλωσε ο κ. Λαβρόφ.

Ωστόσο η Μόσχα δεν έμεινε στα λόγια. Τα τελευταία 24ωρα έχει εξαπολύσει μαζικές αεροπορικές επιδρομές στο θύλακα του Τελ Αμπιάντ, όπου βρίσκονται δυνάμεις ισλαμιστών μισθοφόρων που συνεργάζονται με την Άγκυρα. Οι δύο ηγέτες, βέβαια, για διαφορετικούς λόγους ο καθένας, έχουν λόγους να συνεχίσουν να συνεργάζονται – παρά τα προβλήματα – ωστόσο είναι απολύτως σαφές, ότι όσο περνά ο καιρός, ο Ερντογάν αντιμετωπίζει τεράστιες δυσκολίες να ξεφύγει από το δίχτυ εξαρτήσεων που έχει υφάνει γύρω του ο Πούτιν.

Ο πρόεδρος της Τουρκίας δεν μπορεί να είναι πολύ χαρούμενος και με όσα συνέβησαν την Κυριακή στη Γερμανία. Η έξωση των Χριστιανοδημοκρατών από την κυβέρνηση και η συγκρότηση ενός συνασπισμού με τη συμμετοχή Σοσιαλδημοκρατών και, κυρίως, των  Πρασίνων, που έχουν ταχθεί υπέρ του εμπάργκο όπλων στην Τουρκία, θα αναγκάσει τον Ερντογάν να επαναπροσδιορίσει την πολιτική του και ως προς τη μεγαλύτερη οικονομία της Ε.Ε. Η εκκρεμότητα στη Γερμανία, όπου συνήθως απαιτείται περί το τρίμηνο για την συγκρότηση κυβερνητικού συνασπισμού, εκ των πραγμάτων ενισχύει άλλες φωνές στην Ε.Ε., όπως της Γαλλίας, η οποία επιθυμεί μια ισχυρότερη ευρωπαϊκή στάση σε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής, ως εκ τούτου a priori σκληρότερη έναντι της Τουρκίας.

Ο Ερντογάν δεν τα πάει πολύ καλύτερα, ούτε σε περιφερειακό επίπεδο. Αν και η επανέναρξη της επικοινωνίας ανάμεσα σε Τουρκία και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ) έπειτα από σχεδόν μια δεκαετία είναι αδιαμφισβήτητα σημαντική εξέλιξη, από το Ντουμπάι ήδη διαμηνύεται προς κάθε κατεύθυνση (και προς την Αθήνα), ότι οι προθέσεις της Άγκυρας δεν μοιάζουν ειλικρινείς. Ανάλογη είναι η κατάσταση και στις σχέσεις μεταξύ Άγκυρας και Καΐρου.

Τόσο στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα όσο και στην Αίγυπτο, έχουν ζητήσει τη συνεργασία της Άγκυρας, προκειμένου να εκκαθαριστεί η Τουρκία από τα δίκτυα των Αδελφών Μουσουλμάνων που βρίσκονται στο έδαφός της. Ως αυτή τη στιγμή έχουν παραδοθεί κάποια χαμηλόβαθμα στελέχη της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, ενώ έκλεισαν και πολλοί από τους τηλεοπτικούς σταθμούς που εξέπεμπαν από τη Τουρκία. Πρόκειται για βήματα καλής θέλησης, τα οποία, ωστόσο, θεωρούνται συγκυριακά. Προκειμένου να προχωρήσει η επαναπροσέγγιση Αιγύπτου, Εμιράτων και Σαουδικής Αραβίας με τη Τουρκία μένει να γίνουν ακόμα πολλά.

Τα πράγματα είναι πιο ασαφή στην περίπτωση του Ισραήλ, όχι λόγω κάποιας ουσιαστικής προσπάθειας επαναπροσέγγισης με την Τουρκία, όσο λόγω της απουσίας του Μπένιαμιν Νετανιάχου, ο οποίος έχει αντικατασταθεί από μια κυβέρνηση ετερόκλητη και με μάλλον ασαφή προσανατολισμό.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News