Πόσο θεμιτή (και ηθική) είναι η προστασία της ιδιωτικότητας και ο σεβασμός βασικών ατομικών ελευθεριών όταν ενδέχεται να επιφέρουν ακόμα και την απώλεια ανθρώπινων ζωών, διερωτάται σε κείμενό του ο Γιοχν Μπίτνερ, δημοσιογράφος της Die Zeit, συμμετέχοντας και αυτός σε μια δημόσια συζήτηση που διεξάγεται στη Γερμανία, προκαλώντας ήδη εντάσεις και τριβές, και ο ψυχολόγος Κριστιάν Στόκερ συνοψίζει εύστοχα, τιτλοφορώντας άρθρο του στη στήλη που διατηρεί στο Spiegel «Η κακιά λέξη που αρχίζει από D».

Πρόκειται για τη λέξη «Denunziant» που στα γερμανικά σημαίνει «πληροφοριοδότης» (αν όχι «καταδότης») και στη Γερμανία ξυπνάει ξαφνικά –λόγω του πανικού που εξακολουθεί να σπέρνει ο κορονοϊός– πολλά φαντάσματα του παρελθόντος, των κατασκόπων και των σπιούνων του ναζιστικού καθεστώτος αλλά και των γειτόνων, των γνωστών, των φίλων ακόμα και των συγγενών που εργάζονταν, εκούσια ή αναγκαστικά, για λογαριασμό της διαβόητης Στάζι, της υπηρεσίας κρατικής ασφάλειας της πρώην Ανατολικής Γερμανίας.

Το ότι η Λαοκρατική Δημοκρατία της Γερμανίας (ΛΔΓ) είχε πολλά κοινά στοιχεία και με την Ωκεανία του «1984» αλλά και με τη νέα πραγματικότητα που βιώνουν εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι ανά την υφήλιο, το υποστήριξε πρόσφατα η ιταλίδα συγγραφέας Μικέλα Μούρτζια κατά τη διάρκεια συνέντευξης που παραχώρησε αυτές τις ημέρες στην Corriere della Sera. «Είναι εντυπωσιακή η ευκολία με την οποία αποδεχθήκαμε την αναστολή βασικών συνταγματικά κατοχυρωμένων ελευθεριών. Πλέον θα καταγράφουν και τις συναντήσεις μας με μια ειδική εφαρμογή. Δεν είχαμε βιώσει ποτέ ξανά τέτοιους περιορισμούς. Είναι σαν να ζούμε σε μια ταινία με θέμα την ΛΔΓ, σαν να ζούμε στις “Ζωές των Αλλων”. Αλλά σε κανέναν δεν φάνηκε παράξενο αυτό», ανέφερε χαρακτηριστικά, εκφράζοντας τις ανησυχίες της για το μέλλον της δημοκρατίας μετά το τέλος της πανδημίας του κορονοϊού.

Στη Γερμανία, ωστόσο, κάποιοι παραξενεύτηκαν και άρχισαν να διερωτώνται, ειδικά στο Twitter, εάν είναι προτιμότερη η σωτηρία ανθρώπινων ζωών σε βάρος των συνταγματικών ελευθεριών (μέσω, για παράδειγμα, της χρήσης μιας ειδικής εφαρμογής που καταγράφει τις μετακινήσεις των πολιτών αλλά και της αξιοποίησης ανώνυμων καταγγελιών κατά ατόμων που παραβιάζουν τα μέτρα απαγόρευσης) ή ο απόλυτος σεβασμός των συνταγματικών δικαιωμάτων των πολιτών και η αποφυγή του ενδεχομένου να καλλιεργηθεί μια νέα κουλτούρα της κατάδοσης παρά την πιθανή απώλεια ανθρώπινων ζωών στην προκειμένη περίπτωση.

Πάντως, αντιμέτωπος με την αστυνομία λόγω της επέλασης του κορονοϊού και στη Γερμανία (των 77.000 κρουσμάτων αλλά των λιγότερων από 900 θανάτων έως το βράδυ της Τετάρτης) βρέθηκε πρόσφατα και ο ίδιος ο Γιοχν Μπίτνερ, αφότου ένας γείτονάς του στο Σλέσβιχ-Χόλσταϊν, το βορειότερο κρατίδιο της Γερμανίας, έσπευσε να ενημερώσει τις αρμόδιες αρχές πως ο γερμανός δημοσιογράφος φιλοξενούσε μια γυναίκα το αυτοκίνητο της οποίας φέρει βερολινέζικες πινακίδες.

Στα μέσα της προηγούμενης εβδομάδας η αστυνομία του Μονάχου ανακοίνωσε πως είχε ήδη δεχτεί (και αξιοποιήσει κάποιες από αυτές) περισσότερες από 170 κλήσεις για παραβίαση των μέτρων κοινωνικής αποστασιοποίησης και απαγόρευσης της κυκλοφορίας. Από την άλλη πλευρά, ωστόσο, η αστυνομία του Βερολίνου, λίγο μετά την εφαρμογή των μέτρων στα μέσα Μαρτίου, έσπευσε να ενημερώσει μέσω του Twitter τους πολίτες της γερμανικής πρωτεύουσας, πως ένα ανοιχτό μπαρ δεν αποτελεί λόγο για να καλέσουν τις Αρχές.

Το ότι πρόκειται για ένα ευαίσθητο και συγχρόνως επίμαχο ζήτημα για πολλούς Γερμανούς, σημειώνει η Βαλέρια Παλούμπο της Corriere della Sera, αποδεικνύεται και από το γεγονός πως στο πλαίσιο του δημόσιου διαλόγου που διεξάγεται, αρκετοί χρήστες του Διαδικτύου επικαλούνται το «Anatomie einer Denunzianten-Republik» (Ανατομία μιας Δημοκρατίας Πληροφοριοδοτών), ένα βιβλίο που κυκλοφόρησε πριν από μία διετία και στις σελίδες του ο γερμανός συγγραφέας και ιστορικός Γκύντερ Σολτ υποστηρίζει πως μπορεί η σημερινή Γερμανία να θεωρεί πως βρίσκεται στους αντίποδες του Τρίτου Ράιχ αλλά στην πραγματικότητα έχει καταστεί «το Ελντοράντο των πληροφοριοδοτών».

Το ότι υπάρχουν και στη χώρα της Ανγκελα Μέρκελ κάποιοι που αποπειρώνται να παραβιάσουν τα μέτρα που εφαρμόζονται προς αποτροπή της εξάπλωσης του SARS Cov -2 είναι δεδομένο. Αλλά είναι σίγουρα κατά πολύ λιγότεροι, τουλάχιστον από όσοι είναι σε άλλες χώρες της Ευρώπης (όχι μόνον στη Σουηδία ή την Ολλανδία αλλά ακόμα και στην Ιταλία των περισσότερων από 13.000 νεκρών) γεγονός που οφείλεται σύμφωνα με τον κ. Στόκερ στην ιδιαίτερη σχέση που εξακολουθούν να έχουν οι Γερμανοί με την εξουσία και το κράτος, μια σχέση που τους ωθεί, ειδικά κατά τη διάρκεια καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, να είναι υπάκουοι αλλά και αυστηροί – έως και τιμωρητικοί – με όσους παραβαίνουν τους όποιους κανόνες. Πάντως σε καμία περίπτωση η σημερινή Γερμανία δεν είναι ούτε με το Τρίτο Ράιχ ούτε η πρώην Λαοκρατική Δημοκρατία υπογραμμίζει, ολοκληρώνοντας τον συλλογισμό του, ο γερμανός ψυχολόγος. Οπότε, η λέξη «Denunziant» καλύτερα να μην χρησιμοποιείται.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News