Το 2025 έχει οριστεί ως έτος της κβαντικής επιστήμης και τεχνολογίας από τα Ηνωμένα Εθνη. Κάτι πολύ ταιριαστό, γράφει o Economist, καθώς, όπως η γάτα του Σρέντινγκερ, η οποία (σε ένα κβαντικό πείραμα) ήταν ζωντανή και νεκρή ταυτόχρονα μέσα σε ένα κουτί, οι προοπτικές για το 2025 αιωρήθηκαν ανάμεσα σε δύο πολύ διαφορετικές συνθήκες, που θα καθορίζονταν από το αποτέλεσμα των εκλογών στην Αμερική. Τώρα, ο κόσμος ξέρει τι να περιμένει από το 2025: τον Ντόναλντ Τραμπ να επιστρέφει στον Λευκό Οίκο. Με την επίλυση αυτής της αβεβαιότητας, ο Economist επισημαίνει δέκα κεντρικά ζητήματα που θα καθορίσουν τον επόμενο χρόνο.

1.  Η επιλογή της Αμερικής

Οι επιπτώσεις της σαρωτικής νίκης του Τραμπ θα επηρεάσουν τα πάντα, από τη μετανάστευση και την άμυνα, μέχρι την οικονομία και το εμπόριο. Η πολιτική «Πρώτα η Αμερική» του Τραμπ θα κάνει φίλους και εχθρούς εξίσου να αμφισβητήσουν τη σταθερότητα των συμμαχιών των ΗΠΑ. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε γεωπολιτικές ανακατατάξεις, αυξημένες εντάσεις και ακόμη και στην περαιτέρω διάδοση των πυρηνικών όπλων.

 

2.  Οι ψηφοφόροι θέλουν αλλαγές

Γενικότερα, τα συστημικά κόμματα δεν τα πήγαν καθόλου καλά στο μεγάλο κύμα εκλογών του 2024. Κάποιοι έχασαν (όπως στην Αμερική και τη Βρετανία). Αλλοι αναγκάστηκαν να προχωρήσουν σε συνασπισμούς (όπως στην Ινδία και τη Νότια Αφρική). Αλλοι ωθήθηκαν στη συγκατοίκηση (όπως στην Ταϊβάν και τη Γαλλία). Το 2025 λοιπόν θα είναι έτος προσδοκιών. Μπορούν οι νέοι ηγέτες να πραγματοποιήσουν αυτά που υποσχέθηκαν; Αν όχι, μπορεί να ακολουθήσουν κοινωνικές αναταραχές.

3.  Ευρύτερη αναταραχή

Ο Τραμπ μπορεί να πιέσει την Ουκρανία να κάνει μια συμφωνία με τη Ρωσία και να δώσει στο Ισραήλ το ελεύθερο στις συγκρούσεις του στη Γάζα και τον Λίβανο. Η πιο διαλλακτική στάση της Αμερικής και ο σκεπτικισμός των Ρεπουμπλικανών απέναντι στις εμπλοκές σε ξένες συγκρούσεις, θα ενθαρρύνει την Κίνα, τη Ρωσία, το Ιράν και τη Βόρεια Κορέα (το «κουαρτέτο του χάους») να προκαλέσουν μεγαλύτερες αναταραχές, ενώ ίσως δώσει έδαφος για περισσότερη ανάμειξη των περιφερειακών δυνάμεων σε χώρες όπως το Σουδάν που πλήττεται από τον εμφύλιο πόλεμο. Ωστόσο, γράφει ο Economist, δεν είναι σαφές εάν η Αμερική θα αντισταθεί στην Κίνα σε μια ενδεχόμενη σύγκρουση για την Ταϊβάν ή στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας.

 

4.  Η πολιτική των δασμών

Προς το παρόν, ο ανταγωνισμός της Αμερικής με την Κίνα θα εκδηλωθεί ως εμπορικός πόλεμος, καθώς ο Τραμπ επιβάλλει περιορισμούς στις εισαγωγές και αυξάνει τους δασμούς, ακόμη και στους συμμάχους της Αμερικής. Καθώς ο οικονομικός προστατευτισμός αυξάνεται, οι κινεζικές εταιρείες επεκτείνονται στο εξωτερικό, τόσο για να ξεπεράσουν τους εμπορικούς φραγμούς όσο και για να αξιοποιήσουν νέες αγορές στον παγκόσμιο Νότο, κατασκευάζοντας εργοστάσια από το Μεξικό μέχρι την Ουγγαρία.

5.  Εκρηξη «καθαρής» τεχνολογίας

Η κυβέρνηση της Κίνας έχει ενθαρρύνει την αύξηση των εξαγωγών ηλιακών συλλεκτών, μπαταριών και ηλεκτρικών οχημάτων για να ενισχύσει την αδύναμη εγχώρια οικονομία της. Το αποτέλεσμα είναι μια έκρηξη καθαρής τεχνολογίας υπό την ηγεσία της Κίνας, με την υιοθέτηση ηλιακών συλλεκτών και αποθήκευσης ενέργειας να ξεπερνά κάθε πρόβλεψη.

 

6.  Μετά τον πληθωρισμό

Οι κεντρικοί τραπεζίτες του αναπτυγμένου κόσμου πανηγύρισαν για την ήττα του πληθωρισμού. Τώρα οι δυτικές οικονομίες αντιμετωπίζουν μια νέα πρόκληση: Τη μείωση των ελλειμμάτων, είτε με αύξηση των φόρων είτε με μείωση των δαπανών ή με την τόνωση της ανάπτυξης. Πολλές χώρες μπορεί, επίσης, να χρειαστεί να αυξήσουν τους αμυντικούς προϋπολογισμούς τους. Το βέβαιο είναι ότι θα έρθουν αντιμέτωπες με επώδυνες οικονομικές επιλογές. Στην Αμερική, οι πολιτικές του Τραμπ θα κάνουν τα πράγματα ακόμη χειρότερα, σύμφωνα με τον Economist: Οι υψηλοί δασμοί στις εισαγωγές θα μπορούσαν να εμποδίσουν την ανάπτυξη και να αναζωπυρώσουν τον πληθωρισμό.

7.  Ζητήματα ηλικίας

Η Αμερική μόλις επέλεξε τον γηραιότερο εκλεγμένο πρόεδρό της. Οι παγκόσμιοι ηγέτες μεγαλώνουν, μαζί με τους πληθυσμούς τους. Η συζήτηση για τα όρια ηλικίας των πολιτικών ηγετών, που ξεκίνησε με τον Τζο Μπάιντεν, αναμένεται να συνεχιστεί. Η Κίνα, εν τω μεταξύ, αναζητά οικονομικές ευκαιρίες σε έναν γηρασμένο κόσμο. Στη Μέση Ανατολή, αντίθετα, ένας αυξανόμενος νεανικός πληθυσμός, σε συνδυασμό με την έλλειψη θέσεων εργασίας, κινδυνεύει με αστάθεια.

8.  Η ώρα της κρίσης για την Τεχνητή Νοημοσύνη

Είναι το μεγαλύτερο στοίχημα στην επιχειρηματική ιστορία: περισσότερα από 1 τρισ. δολάρια δαπανώνται σε κέντρα δεδομένων για την Τεχνητή Νοημοσύνη (ΑΙ), παρόλο που οι εταιρείες δεν είναι ακόμα σίγουρες πώς να τη χρησιμοποιήσουν και τα ποσοστά χρήσης της είναι χαμηλά. Θα χάσουν οι επενδυτές το ενδιαφέρον τους ή θα αποδείξει η AI την αξία της, καθώς τα συστήματα που τη χρησιμοποιούν θα γίνουν πιο ικανά και θα εμφανιστούν φάρμακα που έχουν αναπτυχθεί από Τεχνητή Νοημοσύνη;

9.  Ταξιδιωτικά προβλήματα

Η παγκόσμια μετακίνηση ανθρώπων, αλλά και αγαθών, αντιμετωπίζει αυξανόμενες προκλήσεις. Οι πολεμικές συγκρούσεις διαταράσσουν τις πτήσεις. Η Ευρώπη επαναφέρει τους συνοριακούς ελέγχους και η Συνθήκη του Σένγκεν ξεθωριάζει. Η αντίδραση ενάντια στον «υπερτουρισμό» θα μειωθεί το 2025, αλλά ο Economist προβλέπει ότι οι περιορισμοί που έχουν εισαχθεί από πολλές πόλεις, από το Αμστερνταμ έως τη Βενετία, θα παραμείνουν.

10.  Μια ζωή γεμάτη εκπλήξεις

Με τις απόπειρες δολοφονίας, τους βομβητές που εκρήγνυνται και τους διαστημικούς πύραυλους να συλλαμβάνονται από βραχίονες, ένα μάθημα που μας έδωσε το 2024 είναι ότι πρέπει να περιμένει κανείς το απίστευτο. Ποια απίθανα πράγματα θα μπορούσαν να συμβούν το 2025; Η ενότητα «απρόσμενο» προσφέρει μια ευρεία επιλογή που εκτείνεται από μια καταστροφική ηλιακή καταιγίδα ως της ανακάλυψη χαμένων αρχαίων κειμένων ή και μια άλλη παγκόσμια πανδημία.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News