Στην πρώτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας της Ρωσίας μετά τον κυβερνητικό ανασχηματισμό που αποφάσισε ο Βλαντίμιρ Πούτιν στην αρχή της πέμπτης προεδρικής του θητείας, έδωσαν το παρών αμφότεροι μέσω βιντεοκλήσης: και ο Σεργκέι Σοϊγκού, ο πρώην υπουργός Αμυνας που πλέον εκτελεί χρέη γραμματέα του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας και ο προκάτοχός του Νικολάι Πατρούσεφ, ο οποίος, απομακρύνθηκε από τη θέση του, ενόψει της ανάληψης νέων καθηκόντων.
Ποια θα είναι αυτά τα νέα καθήκοντα του πιο ισχυρού ανθρώπου στη Μόσχα μετά τον ίδιο τον Πούτιν παραμένει ακόμα άγνωστο, αλλά η παρουσία του στη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας επιβεβαιώνει πως ο πιο έμπιστος συνεργάτης του ρώσου προέδρου δεν εκπαραθυρώθηκε. Ούτε θέμα συνταξιοδότησής του τίθεται, τουλάχιστον στην παρούσα φάση, παρά τα 72 του χρόνια (είναι έναν χρόνο μεγαλύτερος από τον Πούτιν).
Το ότι ο Νικολάι Πατρούσεφ δεν έχει πέσει στη δυσμένεια του επικεφαλής του Κρεμλίνου επιβεβαιώνεται και από το γεγονός πως ο γιος του, ονόματι Ντμίτρι Πατρούσεφ, υπουργός Γεωργίας έως την προηγούμενη εβδομάδα, πλέον εκτελεί χρέη αντιπροέδρου της κυβέρνησης (για τη Γεωργία). Οπως αναφέρει σε ανάλυσή της η Ροζάλμπα Καστελέτι της ιταλικής La Repubblica, επρόκειτο για μια αναμενόμενη προαγωγή ενώ η νέα θέση του υιού Πατρούσεφ χαρακτηρίζεται από ορισμένους αναλυτές ως εφαλτήριο για την περαιτέρω ανάδειξή του, ακόμη και μεταξύ των πιθανών δελφίνων του Πούτιν.
Ομως το μυστήριο που εξακολουθεί να περιβάλλει το μέλλον του Πατρούσεφ του πρεσβύτερου δίνει τροφή για διάφορες υποθέσεις. «Δεδομένων των φιλοδοξιών του Πατρούσεφ και της εγγύτητάς του με τον Πούτιν, δεν μπορεί να του δοθεί μια ασήμαντη θέση», ανέφερε σχετικά ο πολιτικός επιστήμονας Φιοντόρ Κρασενίνικοφ, μιλώντας στη ρωσική ανεξάρτητη εφημερίδα Novaya Gazeta Europe που εδρεύει στη Λετονία. Εικάζεται ευρέως πως ο πρώην επικεφαλής της FSB (KGB) και πρώην γραμματέας του Συμβουλίου Ασφαλείας της χώρας πρόκειται να αναλάβει χρέη επικεφαλής της προεδρικής διοίκησης, αντικαθιστώντας τον Αντον Βάινο. «Λαμβάνοντας υπόψη όλες τις δεξιότητες, τα ταλέντα και την πείρα του Νικολάι Πατρούσεφ, η μόνη δυνατή επιλογή είναι να αναλάβει κάποιο ρόλο στην προεδρική διοίκηση. Συγχρόνως, όμως, μου είναι δύσκολο να τον φανταστώ ως αναπληρωτή κάποιου», σχολίασε στον ειδησεογραφικό ιστότοπο News.ru ο πολιτικός επιστήμονας Κονσταντίν Καλάτσιοφ.
Ωστόσο, όπως επισημαίνει η ιταλίδα δημοσιογράφος, αυτή θα ήταν πολύ «διοικητική» θέση για έναν άνθρωπο που έκανε καριέρα στις υπηρεσίες ασφαλείας της KGB και στη συνέχεια ανέλαβε τη διεύθυνση της FSB, από το 1999 έως το 2008, χρονιά κατά την οποία ο Πούτιν τον διόρισε επικεφαλής του Συμβουλίου Ασφαλείας, με τον Πατρούσεφ να παραμένει σε αυτήν τη θέση επί μία δεκαεξαετία.
Η θέση του προεδρικού συμβούλου για την εξωτερική πολιτική, την οποία σήμερα κατέχει ο 77χρονος Γιούρι Ισάκοφ κρίνεται επίσης ως δευτερεύουσα, άρα ως ακατάλληλη, για τον έμπιστο του Πούτιν. Ο Πατρούσεφ θα μπορούσε να αναλάβει χρέη πρωθυπουργού, ωστόσο ο Πούτιν επέλεξε να διατηρήσει στη θέση του τον Μιχαήλ Μισούστιν. Σε αυτό το πλαίσιο εικάζεται, οπότε, πως πιθανότατα ο Πατρούσεφ θα τεθεί επικεφαλής ενός νέου οργάνου που θα δημιουργηθεί επί τούτου, ειδικά για αυτόν.
«Ενα πράγμα είναι προφανές για μένα: το πρόσωπο δημιουργεί μια θέση και όχι το αντίστροφο», σχολίασε ο Κονσταντίν Καλάτσιοφ, υποστηρίζοντας ότι τίποτα δεν θα άλλαζε, όσον αφορά την πραγματική ισχύ του Πατρούσεφ και τον ρόλο που διαδραματίζει στο Κρεμλίνο, ακόμη και εάν κατέληγε απλά να κάθεται σε ένα από τα έδρανα του Συμβουλίου της Ομοσπονδίας της Ρωσίας, της Ανω Βουλής του ρωσικού κοινοβουλίου. «Ο,τι και να του προσφέρουν, θα διατηρήσει την ίδια νοοτροπία με τον Βλαντίμιρ Πούτιν και δεν θα απολέσει την επιρροή και το πολιτικό βάρος του», πρόσθεσε.
Την ίδια άποψη έχει και η πολιτικός επιστήμονας Τατιάνα Στανοβάγια, ιδρύτρια της R. Politik, μιας ρωσικής εταιρείας πολιτικών αναλύσεων, η οποία εδρεύει πλέον στη Γαλλία. «Το διαβόητο γεράκι δεν θα εξαφανιστεί. Η θέση του Νικολάι Πατρούσεφ είναι ο Νικολάι Πατρούσεφ. Διαδραμάτισε σημαντικό ιδεολογικό ρόλο, όχι, όμως, ως γραμματέας του Συμβουλίου Ασφαλείας, αλλά ως παλιός φίλος του Πούτιν και πρώην επικεφαλής της FSB. Και θα συνεχίσει να διαδραματίζει αυτόν τον ρόλο ανεξάρτητα από την επίσημη θέση που θα αναλάβει».
Αλλωστε, αυτό ακριβώς συνέβη κατά τη δεκαεξαετία που ο Πατρούσεφ κατείχε τη θέση του γραμματέα του Συμβουλίου Ασφαλείας. Αν και συνταγματικά ήταν ένας σχετικά ασήμαντος ρόλος, χάρη στους έξυπνους γραφειοκρατικούς ελιγμούς και την προσωπική του φιλία με τον Πούτιν (από το χρόνια που υπηρετούσαν μαζί στην KGΒ του τότε Λένινγκραντ) ο Πατρούσεφ κατέστησε τη θέση του εκ των πιο νευραλγικών του καθεστώτος.
Οπως παρατήρησε ο διακεκριμένος βρετανός ιστορικός και πολιτικός επιστήμονας με ειδίκευση στη Ρωσία Μαρκ Γκαλεότι, στο ρωσικό σύστημα δεν προβλέπεται ούτε προεδρικός σύμβουλος εθνικής ασφαλείας ούτε ένας επικεφαλής όλων των υπηρεσιών πληροφοριών της Ρωσίας, ωστόσο από τη θέση του γραμματέα του Συμβουλίου Ασφαλείας ο Πατρούσεφ έγινε και τα δύο, συμβάλλοντας σημαντικά στη διαμόρφωση της κοσμοθεωρίας του Πούτιν. Ως εκ τούτου υποστηρίζεται επίσης πως ο Νικολάι Πατρούσεφ θα μπορούσε να διοριστεί επικεφαλής μιας νέας νέας υπερ-υπηρεσίας πληροφοριών.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News