Αν ποτέ έχετε αναρωτηθεί ποιο είναι το σωστό πράγμα να κάνετε στην περίπτωση που μια φίλη σας σάς έλεγε ότι κακοποιήθηκε σεξουαλικά από τον σύντροφό της ή αν αντιληφθείτε ότι πίσω από τη δίπλα πόρτα κάποιος μπορεί να ασκεί βία στη σύζυγό του, ο Οδηγός Τσέπης για την Εμφυλη Βία μπορεί να σας βοηθήσει.

Πρόκειται για μία εφαρμογή για κινητά η οποία περιέχει χρήσιμες συμβουλές για οποιονδήποτε πρόκειται να έρθει σε επαφή με άτομα που έχουν υποστεί έμφυλη βία και παρουσιάστηκε στη Βιβλιοθήκη Ισότητας, τη Δευτέρα 24 Ιανουαρίου, από τη ΓΓ Δημογραφικής και Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων και τη UNICEF Ελλάδος. 

Οπως εξήγησε η Αναπληρώτρια Εκπρόσωπος του Γραφείου της UNICEF στην Ελλάδα, Ασπασία Πλακαντωνάκη, η UNICEF έχει μια εξαιρετική συνεργασία με τη ΓΓΔΟΠΙΦ από το 2018 και η δημιουργία του συγκεκριμένου οδηγού «εντάσσεται στο Εθνικό Πρόγραμμα που έχει η UNICEF για την Ελλάδα, το οποίο έχει υπογραφεί μαζί με την ελληνική κυβέρνηση και καλύπτει την περίοδο 2022-2026».

Η εφαρμογή περιέχει μια σειρά από πολύτιμα και πολύ πρακτικά εργαλεία για το πώς να προσεγγίσει κανείς τα άτομα αυτά, πώς να τα ακούσει, τι να ρωτήσει, πού να τα κατευθύνει, τι να παρέχει αλλά πολύ σημαντικά τι να αποφύγει με σκοπό να μην προκαλέσει, παρά την καλή του πρόθεση, περισσότερη βλάβη στο επιζών άτομο είτε αυτό είναι στιγματοποίηση, επανατραυματισμός ή και ακόμα να θέσει τη ζωή του σε κίνδυνο.

 «Εντυπωσιάστηκα από το πόσα λάθη μπορεί να είχα κάνει στην προσπάθειά μου να υποστηρίξω με αυτόν που θεωρούσα εγώ τον καλύτερο τρόπο μια φίλη μου, η οποία υφίσταντο ψυχολογική βια από τον σύντροφό της», είπε χαρακτηριστικά η Αντιγόνη Αγγελάκη, η Υπεύθυνη Παιδικής Προστασίας του Γραφείου της UNICEF στην Ελλάδα που παρουσίασε τις κεντρικές λειτουργίες της εφαρμογής.

Συμβουλές όπως το να «μην υποθέτετε ότι είναι ασφαλές για τα άτομα που έχουν επιβιώσει έμφυλης βίας να μιλήσουν για την εμπειρία τους μπροστά σε άλλο άτομο από το οποίο συνοδεύονται» και το να «μην κάνετε σύγκριση μεταξύ της εμπειρίας του ατόμου και ενός γεγονότος που συνέβη σε άλλο άτομο» μπορεί να βοηθήσουν σημαντικά στην καλύτερη προσέγγιση.

Ακόμα, στην εφαρμογή υπάρχει ειδική κατηγορία για εφήβους και παιδιά, η οποία θα μπορούσε να φανεί ιδιαίτερα χρήσιμη σε εκπαιδευτικούς και περιέχει πολλές συμβουλές ανάμεσα στις οποίες το να «μην δίνετε υποσχέσεις που δεν μπορείτε να τηρήσετε, όπως π.χ. “όλα θα πάνε καλά”, όταν δεν είναι στον έλεγχό σας να διασφαλίσετε την ευημερία του παιδιού» καθώς και να «μην αγγίζετε, αγκαλιάζετε ή αποκτάτε σωματική επαφή με το παιδί καθώς αυτό μπορεί να είναι τραυματικό, άβολο και οδυνηρό».

«Το περιεχόμενο της εφαρμογής», όπως εξήγησε η κυρία Αγγελάκη, «αναπτύχθηκε στη βάση ανατροφοδότησης από 2.500 εργαζόμενους στον τομέα ανταπόκρισης ανθρωπιστικών κρίσεων ανά τον πλανήτη, κατά τη διάρκεια εκπαίδευσης για την έμφυλη βία. Αυτοί οι εργαζόμενοι δεν ήταν εξειδικευμένοι και το feedback που έδωσαν ουσιαστικά ήταν τι θα χρειάζονταν να γνωρίζουν έτσι ώστε να ανταποκριθούν στις ανάγκες των επιζώντων ατόμων».

Ο Οδηγός, ο οποίος προϋπήρχε σε έντεκα ακόμα γλώσσες, μεταφράστηκε στα ελληνικά και προσαρμόστηκε περαιτέρω στα ελληνικά δεδομένα και τις διαθέσιμες υπηρεσίες της χώρας. Ο στόχος είναι δηλαδή η διασύνδεση του οδηγού με τις υπηρεσίες της ΓΓΔΟΠΙΦ τις οποίες, όπως είπε χαρακτηριστικά η Καλυψώ Γούλα, Γενική Γραμματέας Δημογραφικής και Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων «δεν ξέρει ο κόσμος. Δυστυχώς υπάρχουν ακόμα και επαγγελματίες στο πεδίο δεν ξέρουν ότι υπάρχουν οι δομές, τα 44 συμβουλευτικά κέντρα, οι 19 ξενώνες κακοποιημένων γυναικών και των παιδιών τους καθώς και τη SOS γραμμή 15900».

Η εφαρμογή απευθύνεται στο ευρύ κοινό το οποίο μπορεί να έχει μια επίσημη ενημέρωση ώστε να προσφέρει την κατάλληλη βοήθεια σε άτομα που ανήκουν στο φιλικό, συγγενικό ή επαγγελματικό περιβάλλον του αλλά θα φανεί και ιδιαίτερα χρήσιμη σε μη εξειδικευμένους επαγγελματίες που στο πλαίσιο της δουλειάς τους έρχονται σε επαφή με επιζώντα άτομα τακτικά. Τέτοια άτομα μπορεί να εργάζονται σε νοσοκομεία, στην αστυνομία, σε τμήματα ανθρώπινου δυναμικού, σε υπηρεσίες δήμων κ.ο.κ.

Η Αγγελική Παπάζογλου, Α’ Προϊσταμένη Διεύθυνσης Κοινωνικής Προστασίας και Συμβουλευτικών Υπηρεσιών της ΓΓΔΟΠΙΦ τόνισε τη σημασία της διάδοσης του οδηγού σε φορείς της κοινωνίας των πολιτών όπως οι σύλλογοι γειτονιάς και οι δημοτικές επιτροπές ισότητας, οι οποίοι με την κατάλληλη εξειδίκευση μπορούν να προσφέρουν σημαντική συμπληρωματική βοήθεια.

«Οι αρμοδιότητές τους αφορούν και στο πώς μπορούν να συνδέσουν περιπτώσεις έμφυλης βίας με τα συμβουλευτικά κέντρα ή τις κοινωνικές υπηρεσίες», είπε χαρακτηριστικά η κυρία Παπάζογλου. Προσέθεσε ακόμα ότι μπορούν να χαρτογραφήσουν τις περιοχές τους με σκοπό να συγκεντρώσουν επικαιροποιημένα στοιχεία για όλες τις διαθέσιμες παρεμφερείς υπηρεσίες υποστήριξης στον εκάστοτε δήμο όπως υποδεικνύονται και από ένα σχετικό φυλλάδιο προς συμπλήρωση που είναι διαθέσιμο στην εφαρμογή.

Τέτοιες πρωτοβουλίες που αντιμετωπίζουν την έμφυλη βία ως πρόβλημα δεν είναι δυστυχώς καθόλου αυτονόητες στη χώρα μας όπως τόνισε η Δρ. Λίζα Βάρβογλη, Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια και μέλος του Διδακτικού Προσωπικού της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ. «Στην ελληνική κοινωνία έχουμε την τάση να μην μιλάμε για την έμφυλη βία σε καμία της μορφή. Υπάρχει το “σώπα τώρα, μην το λες, είναι καλό παιδί, σε αγαπάει” και έτσι την κουκουλώνουμε». 

Αυτό βέβαια διστακτικά και ειδικά μετά το εγχώριο #metoo αλλάζει. «Το γεγονός ότι έχουν αυξηθεί οι καταγγελίες θα πρέπει να μας χαροποιεί από μια πλευρά γιατί πλέον οι γυναίκες μιλούν δεν σωπαίνουν», είπε χαρακτηριστικά η Υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Μαρία Συρεγγέλα. «Οντως η χώρα μας έχει δυστυχώς σύμφωνα με τα στατιστικά τα οποία μαζεύουμε από το 2010, 12 με 15 γυναικοκτονίες κάθε χρόνο. Μπορεί να είμαστε τελευταίοι όσον αφορά τα κρούσματα αυτά. Δεν σημαίνει όμως ότι ακόμα και μια γυναικοκτονία να ήταν, ότι δεν θα έπρεπε να μας προβληματίσει».

Πράγματι, το εργαλείο αυτό θεωρητικά έχει τη δυνατότητα να συνδράμει στη μειώση αυτού του αριθμού αλλά και στη σωστή αντιμετώπιση του πολλαπλάσιου αριθμού των ατόμων που δέχονται και επιζούν της έμφυλης βίας. Για να τα καταφέρει χρειάζεται να διαβαστεί από όσο μεγαλύτερο κομμάτι των πολιτών γίνεται αλλά κυρίως να προθυμοποιηθούν ιδιωτικοί και δημόσιοι φορείς όπως οι δήμοι, τα νοσοκομεία και η αστυνομία να εντάξουν αυτούς τους κανόνες στην επίσημη εκπαίδευση του προσωπικού τους.

Μάθετε περισσότερα για τον «Οδηγό Τσέπης για την Έμφυλη Βία» (GBV Pocket Guide) εδώ. Επίσης, μπορείτε να κατεβάσετε την εφαρμογή σε Android και iOS. Ακολουθεί το βίντεο-παρουσίαση της εφαρμογής:

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News