Αποφασισμένος να αναβιώσει το διαστημικό πρόγραμμα της Ρωσίας και μαζί του και τον αιώνιο ανταγωνισμό με τις ΗΠΑ, ο ρώσος πρόεδρος ενέκρινε την πρώτη αποστολή της χώρας στη Σελήνη μετά από 50 χρόνια. Τα ξημερώματα της Παρασκευής 11 Αυγούστου, η ρωσική διαστημική υπηρεσία Roscosmos ολοκλήρωσε την εκτόξευση της αποστολής, η οποία είναι το πρώτο μέρος ενός πάρα πολύ φιλόδοξου προγράμματος: της δημιουργίας σεληνιακής βάσης.

Ο Τιμ Μάρσαλ, συγγραφέας του βιβλίου «Το Μέλλον της Γεωγραφίας» (The Future of Geography), είπε για τη γεωπολιτική του Διαστήματος ότι «εάν (οι Ρώσοι) το καταφέρουν, θα είναι ένα τεράστιο τεχνολογικό και επιστημονικό επίτευγμα». Ο ίδιος πιστεύει ότι αν οι Ρώσοι καταφέρουν να προσεληνωθούν με επιτυχία και συμπληρώσουν ένα χρόνο ερευνών, αυτό θα είναι ένα πολύ σημαντικό βήμα για τη δημιουργία της σεληνιακής βάσης, σε συνεργασία με την Κίνα, ως το 2030».

Η ρωσική αποστολή Luna-25 έχει ως βασικό στόχο την εξερεύνηση του σεληνιακού νότιου πόλου. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι εκεί υπάρχει αρκετό νερό, παγιδευμένο στους πάγους που βρίσκονται στις σκιές των βουνών. Η διασφάλιση πηγών νερού είναι κρίσιμη για την υποστήριξη της διαβίωσης στη Σελήνη με οξυγόνο, πόσιμο νερό και καύσιμα. Από το φεγγάρι, τα φιλόδοξα έθνη του πλανήτη θα μπορούν να εξερευνήσουν το Διάστημα με μεγαλύτερη άνεση.

«Το πρώτο βήμα είναι να βρούμε το νερό, να βεβαιωθούμε ότι υπάρχει και να μελετήσουμε την επάρκειά του», είπε η Ολγκα Ζακουτνίγιαγια, του Ινστιτούτου Διαστημικών Ερευνών της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών στη Μόσχα.

Εάν όμως η Ρωσία καταφέρει να προσγειώσει με επιτυχία το διαστημόπλοιό της στον βραχώδη σεληνιακό νότιο πόλο, κάτι που θα συμβεί για πρώτη φορά, θα αποδείξει επίσης στο Πεκίνο ότι η Μόσχα έχει πολλά να προσφέρει σε αυτήν τη μελλοντική συνεργασία, ειδικά στον τομέα της τεχνολογίας. Οι δύο χώρες έχουν ήδη συμφωνήσει να συνεργαστούν για τη δημιουργία της σεληνιακής βάσης, αλλά μέχρι τώρα της συνεργασίας αυτής ηγείται σαφέστατα η Κίνα.

Ο Μάρσαλ λέει στο Politico ότι «ο Πούτιν ξέρει ότι η Ρωσία είναι ο φτωχός συγγενής στη συνεργασία με την Κίνα». Ο ίδιος πιστεύει ότι η επιτυχία της αποστολής του Luna-25, μπορεί να αλλάξει εντελώς τις ισορροπίες.

Και οι ΗΠΑ; Τι κάνουν οι ΗΠΑ; Είναι καλά και ετοιμάζονται να στείλουν κι εκείνες αστροναύτες στο νότιο πόλο της Σελήνης μέσα στα επόμενα χρόνια, ως μέρος του προγράμματος Artemis, το οποίο υποστηρίζεται από τον Καναδά και τις ευρωπαϊκές χώρες. Παρά τον ανταγωνισμό με τη Ρωσία, η NASA δεν φαίνεται να ανησυχεί για τη ρωσική αποστολή, καθώς οι αξιωματούχοι της πιστεύουν ότι η Ρωσία δεν θα είναι έτοιμη να στείλει κοσμοναύτες στη Σελήνη μέσα στο προβλεπόμενο χρονοδιάγραμμα.

Μόνο τρεις χώρες έχουν καταφέρει έως τώρα να προσεληνωθούν, οι ΗΠΑ, η Ρωσία και η Σοβιετική Ενωση. Αλλά μόνον Αμερικανοί έχουν πατήσει στο φεγγάρι. Εχουν προσπαθήσει και άλλες χώρες, όπως η Ινδία, η Ιαπωνία και το Ισραήλ, αλλά έχουν όλες αποτύχει. Το 2019, η αποστολή Chandrayaan-2 της Ινδίας συνετρίβη στη σεληνιακή επιφάνεια. Τον ίδιο χρόνο απέτυχε και η αποστολή του Ισραήλ. Τον περασμένο Απρίλιο επίσης συνετρίβη η αποστολή Hakuto-R Mission 1 της Ιαπωνίας.

Η Ινδοί επιμένουν, όμως, και στις 23 Αυγούστου είναι προγραμματισμένη να προσεληνωθεί η αποστολή Chandrayaan-3. Στόχος της είναι να εξερευνήσει το νότιο πόλο της σελήνης, την ίδια ώρα που θα κάνει το ίδιο και η ρωσική αποστολή.

Το γεγονός ότι δύο αποστολές σχεδιάζουν να πάνε στο ίδιο σημείο, την ίδια στιγμή, δείχνει τη σημασία του νότιου πόλου του δορυφόρου μας.

Η Roscosmos επιμένει ότι δεν υπάρχει καμία πιθανότητα τα δύο διαστημόπλοια να συγκρουστούν, αυτό δεν λέει τίποτε όμως. Ως τώρα δεν υπάρχουν σαφείς κανονισμοί για το τι μπορεί να κάνει καθένας στα ουράνια σώματα, κατά συνέπεια κάθε χώρα έχει τα δικά της πλάνα που δεν ανακοινώνει, φυσικά, σε κανέναν.

Η διαδικασία οριοθέτησης κανόνων για τη Σελήνη είναι τόσο χρονοβόρα και επίπονη, που είναι μάλλον απίθανο να καταλήξουμε σε κάποια συμφωνία, πριν κάποια χώρα φτάσει στον πόλο και κάνει ό,τι θέλει με αυτόν.

Το πρόγραμμα Artemis, από την άλλη, βασίζεται σε συμφωνία -την οποία έχουν υπογράψει έως τώρα 29 χώρες- και η οποία ορίζει ότι κάθε χώρα μπορεί να διεκδικήσει ΑΟΖ στη Σελήνη. Για παράδειγμα, μια βάση κοντά σε πηγή νερού, που θα μπορεί να την εκμεταλλευτεί αποκλειστικά. Εννοείται ότι όλα αυτά δεν αρέσουν καθόλου στους Ρώσους και τους Κινέζους.

Ακόμη και χωρίς τις πολιτικές επιπλοκές, πάντως, η διαδικασία προσελήνωσης στο ορεινό τοπίο του νοτίου σεληνιακού πόλου, είναι ήδη μια πολύ δύσκολη δουλειά.

«Ο νότιος πόλος έχει πολλούς κρατήρες και είναι πολύ βραχώδης», είπε στο Politico ο Νίκο Ντέτμαν, επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας για την εξερεύνηση της Σελήνης, προσθέτοντας ότι «απαιτείται ακρίβεια στόχου μεταξύ 100 και 200 μέτρων για να είμαστε σίγουροι για μια ήπια προσελήνωση».

Ο προωθητής και η τεχνολογία χαρτογράφησης που χρησιμοποιεί το Luna-25, θα είναι σε θέση να το προσεληνώσει σε μια ακτίνα μεταξύ 15 και 30 χιλιομέτρων από το σημείο στόχου, είπε. «Αυτές οι εξελίξεις της διαστημικής τεχνολογίας χρειάζονται χρόνο».

Το Luna-25 επρόκειτο να περιλάβει συστήματα καμερών πλοήγησης από την Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία, αλλά η σχετική συμφωνία ακυρώθηκε λόγω της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, όπως και μια κοινή αποστολή στον Αρη, με την ονομασία ExoMars.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News