Στις 19 Απριλίου 1956, ο 21 ετών Ρόι Ρότμπεργκ, που είχε μετακομίσει από το Τελ Αβίβ πέριξ της Γάζας, σκοτώθηκε στο κιμπούτς Ναχάλ Οζ, όπου ήταν υπεύθυνος για την ασφάλεια. Δολοφονήθηκε και στη συνέχεια ακρωτηριάστηκε από Αραβες που έφτασαν από τη Λωρίδα της Γάζας.

Στην κηδεία του, ο Μοσέ Νταγιάν, αρχηγός του γενικού επιτελείου των Ενόπλων Δυνάμεων του Ισραήλ εκείνη την περίοδο, εκφώνησε έναν επικήδειο λόγο που επρόκειτο να καταστεί ένας από τους πιο σημαντικούς στην ιστορία του Ισραήλ. «Ας μην επιρρίψουμε ευθύνες στους δολοφόνους σήμερα. Γιατί να δηλώσουμε το φλογερό τους μίσος για εμάς; Επί οκτώ χρόνια κάθονται στους προσφυγικούς καταυλισμούς στη Γάζα και μπροστά στα μάτια τους μετατρέπουμε τα εδάφη και τα χωριά όπου κατοικούσαν αυτοί και οι πατέρες τους σε κτήμα μας» είχε πει, μεταξύ άλλων, ο εμβληματικός ισραηλινός στρατιωτικός και πολιτικός.

Ωστόσο, παρότι από τότε έχουν περάσει σχεδόν 70 χρόνια, η ίδια τραγωδία επαναλαμβάνεται εδώ και δεκαετίες. Και όπως τη 19η Απριλίου του 1956 δολοφονήθηκε ο Ρόι Ρότμπεργκ, έτσι σφαγιάστηκαν, στα ίδια μέρη, δεκάδες εκατοντάδες Ισραηλινοί στις 7 Οκτωβρίου του 2023.

Η περιοχή που περικλείει τη Λωρίδα της Γάζας είναι γνωστή στα αγγλικά ως «Gaza Envelope». Σε αυτά τα εδάφη (σε απόσταση έως και επτά χλμ. από τα σύνορα της Γάζας) υπάρχουν περί τις 50 κοινότητες όπου φιλοξενούνται και ζουν 70.000 άνθρωποι, αρκετοί εκ των οποίων τα προηγούμενα χρόνια απολάμβαναν σημαντικές φοροελαφρύνσεις που θεσπίστηκαν για να ενθαρρύνουν τη μόνιμη εγκατάσταση στην περιοχή.

Οπως αναφέρει σε άρθρο του ο Ντέιβιντ Γκριν της Haaretz, αρχικά κανένας δεν ήθελε τη Γάζα. Οταν κατέστη «Λωρίδα» με σχετικό ψήφισμα του ΟΗΕ, σίγουρα δεν την ήθελε το Ισραήλ, καθώς είχε κατακλυστεί εν τω μεταξύ από χιλιάδες Παλαιστινίους που είχαν εκτοπιστεί από την επικράτεια του νέου εβραϊκού κράτους. Δεν την ήθελε, όμως, ούτε η Αίγυπτος, επιλέγοντας να τη θέσει υπό τον στρατιωτικό έλεγχό της, παρά να την προσαρτήσει.

Οι απόπειρες «εισβολής» Παλαιστινίων από τη Γάζα στο Ισραήλ άρχισαν πολύ νωρίς, αλλά αρχικά επρόκειτο κυρίως για ανθρώπους που προσπαθούσαν απλώς να επιστρέψουν στα σπίτια τους. Η Αίγυπτος άρχισε να χρηματοδοτεί και να εξοπλίζει τους φενταγίν για τρομοκρατικές επιθέσεις πέρα από τα σύνορα της Γάζας γύρω στα μέσα της δεκαετίας του 1950, ενώ ο Ρόι Ρότμπεργκ ήταν ένα από τα πρώτα θύματά τους.

Οι ισραηλινοί οικισμοί στην περιοχή (κιμπούτς και μοσάβ, κοινότητες υπό τη σημαία του κολεκτιβιστικού σοσιαλισμού και συνεταιριστικές αγροτικές κοινότητες αντίστοιχα) επρόκειτο, ήδη από την εποχή του Μπεν Γκουριόν, να αποτελούν το όριο, το σύνορο, του Ισραήλ, περιβάλλοντας τη Λωρίδα της Γάζας. Ορισμένοι από αυτούς τους οικισμούς, όπως τα κιμπούτς Μπέερι και Νιρίμ, που την 7η Οκτωβρίου βρέθηκαν στο στόχαστρο της Χαμάς, υπήρχαν ήδη από το 1946.

Σε αυτά τα μέρη εγκαταστάθηκαν κυρίως νέοι μετανάστες, πολλοί από τους οποίους έφθαναν από τη Βόρεια Αφρική και δεν είχαν πολλές επιλογές ως προς το σημείο εγκατάστασής τους. Ωστόσο, όπως εξηγεί ο ισραηλινός δημοσιογράφος στο άρθρο του, οι κοινότητες πέριξ της Γάζας «δεν είχαν πάντα την υποστήριξη ή την άνευ όρων αρωγή της Πολιτείας». Γιατί, όμως;

«Μπορούν η κοσμική υπόσταση των περισσότερων κοινοτήτων που δέχτηκαν επίθεση και το γεγονός ότι πρόσκεινται στο εργατικό κίνημα να εξηγήσουν τη φυσική απουσία κυβερνητικών αξιωματούχων από τις προσωρινές κατοικίες, τα νοσοκομεία και τις κηδείες των θυμάτων και των οικογενειών τους; Και τη δυσκολία που φαίνεται να έχουν τόσοι πολλοί πολιτικοί τη κυβέρνησης να εκφράσουν, έστω και προφορικά, συμπόνια και αλληλεγγύη;» διερωτάται ο Ντέιβιντ Γκριν.

Σύμφωνα με τον ισραηλινό ιστορικό, καθηγητή Εβραϊκής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ, Μότι Γκολάνι, η τραγωδία που εκτυλίχθηκε στις κοινότητες πέριξ της Γάζας είναι πρωτίστως μια αποτυχία των υπηρεσιών πληροφοριών του Ισραήλ. Αυτό, ωστόσο, δεν αλλάζει το γεγονός ότι ο ακροδεξιός Σίμτσα Ρόθμαν, πρόεδρος της επιτροπής της Κνεσέτ για το Σύνταγμα και τη Δικαιοσύνη, σχολιάζοντας τις ολοένα περισσότερες εκκλήσεις για την κατασκευή περισσότερων αντιαεροπορικών καταφυγίων στην περιοχή πέριξ της Γάζας, είχε αρκεστεί να σημειώσει πως δεν υπάρχουν χρήματα.

«Αν συγκρίνετε αυτή τη δήλωση με τα εκατομμύρια που δαπανήθηκαν για τους Χαρεντίμ, τους υπερορθόδοξους εβραίους, και για οικισμούς στη Δυτική Οχθη, καταλαβαίνετε τη σειρά των προτεραιοτήτων αυτής της κυβέρνησης» ανέφερε ο Γκολάνι, προσθέτοντας ότι «εδώ και χρόνια διεξάγεται μια εκστρατεία δυσφήμισης και υποκίνησης ενάντια στο κίνημα των κιμπούτς», με πολέμιούς τους να υποστηρίζουν ότι απολάμβαναν ειδικά προνόμια, αλλά και πως κατοικούνταν από εβραίους Ασκενάζι, δηλαδή από Εβραίους που κατάγονται από την Κεντροανατολική Ευρώπη και που ήταν η καρδιά και ο εγκέφαλος του πρώτου σιωνιστικού κινήματος (το οποίο υπήρξε σοσιαλιστικό), πριν από το κύμα των Σεφαραδιτών.

Ο ισραηλινός ιστορικός δεν πιστεύει ότι οι κοινότητες πέριξ της Γάζας παραμελήθηκαν εσκεμμένα, αλλά πως αυτό ήταν το αναπόφευκτο αποτέλεσμα αυτών των εκστρατειών. «Αλλά υπάρχουν και κάποιοι που είπαν, αντί να τους ευχαριστήσουν που βρίσκονταν εκεί που βρίσκονταν, ότι ήταν προδότες και ότι το άξιζαν (να σφαγιαστούν από τη Χαμάς)» σημείωσε ο ισραηλινός ιστορικός.

Καθώς το Ισραήλ θρηνούσε ακόμη τους νεκρούς του, ενώ οι ένοπλες δυνάμεις του ήταν έτοιμες να εισβάλουν στη Γάζα, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης παρατηρούνταν «ένας κατακλυσμός από θεωρίες συνωμοσίας για τους “αριστερούς προδότες” που ευθύνονται για τις αποτυχίες που οδήγησαν στη σφαγή» αναφέρει σε κείμενό της η Νόα Λαντάου, επίσης αρθρογράφος της Haaretz, ενώ άλλοι κάνουν λόγο ακόμη και για μέλη του μηχανισμού ασφαλείας της χώρας τα οποία «βοήθησαν τη Χαμάς εκ των έσω».

Πριν από τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου, επί σχεδόν εννέα μήνες εκατοντάδες χιλιάδες Ισραηλινοί δεν σταμάτησαν να διαμαρτύρονται κατά της μεταρρύθμισης της Δικαιοσύνης που επεδίωκε η κυβέρνηση Νετανιάχου με στόχο την ενίσχυση των εξουσιών της.

Ολο εκείνο το διάστημα η Αριστερά κατηγορούσε τη Δεξιά ότι ήθελε να υπονομεύσει τους δημοκρατικούς θεσμούς. Τώρα, όμως, η Δεξιά, παρά την εξαιρετικά δύσκολη κατάσταση που καλείται να διαχειριστεί, έχει ήδη αρχίσει να παίρνει την εκδίκησή της, με κάποιους να φθάνουν στο σημείο να εκφράζουν το χείριστο είδος χαιρεκακίας απέναντι σε θύματα της σφαγής που τάσσονταν υπέρ των διαμαρτυριών κατά της πολύκροτης μεταρρύθμισης του Νετανιάχου.

Οπως εξηγεί η ισραηλινή δημοσιογράφος στο άρθρο της, στα αυταρχικά και λαϊκιστικά καθεστώτα είθισται σε περιόδους κρίσεων να κατηγορούνται για προδοσία και συνέργεια με τον εχθρό οι εσωτερικοί αντιφρονούντες, με στόχο την υπερσυγκέντρωση εξουσιών αλλά και την αποποίηση ευθυνών. «Πρόκειται για ένα πόλεμο μέσα στον πόλεμο», συνοψίζει η Νόα Λαντάου.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News