Πρόσβαση στην εκπαίδευση, φορολογικό σύστημα, υγεία, κοινωνική πολιτική, εργασιακά δικαιώματα είναι μερικές από τις παραμέτρους που λαμβάνουν υπόψη τους οι ερευνητές του «Oxfam and Development Finance International» για να κατατάξουν τις χώρες που πλανήτη ανάλογα με τη δέσμευσή τους και τις προσπάθειες που καταβάλλουν για να καταπολεμήσουν την ανισότητα.

Στον κατάλογο του 2017 στις πέντε πρώτες θέσεις βρίσκονται πέντε ευρωπαϊκές χώρες: Σουηδία, Βέλγιο, Δανία, Νορβηγία και Γερμανία.

Η Ελλάδα βρίσκεται στην 25^η θέση παγκοσμίως – όχι και άσχημα αν λάβει κανείς υπόψη, πόσο ακριβά πλήρωσε η χώρα μας την οικονομική κρίση, όχι μόνο σε οικονομικά μεγέθη αλλά και σε ό,τι αφορά την καταστροφή του ιστού κοινωνικής προστασίας και την απώλεια εργασιακών δικαιωμάτων δεκαετιών.
Μάλιστα στις δαπάνες για υγεία, εκπαίδευση και κοινωνική προστασία η Ελλάδα καταλαμβάνει την 11^η θέση. Αντίθετα στη φορολογική πολιτική και τη θεσμική προστασία είναι 60^η ενώ στα εργασιακά δικαιώματα βρίσκεται στη 46^η θέση.

Τελευταία στην παγκόσμια κατάταξη η Νιγηρία. Οι κοινωνικές δαπάνες (για υγεία, εκπαίδευση και κοινωνική προστασία) στη χώρα της Αφρικής – η οποία ζει περίοδο εντυπωσιακής οικονομικής ανάπτυξης – βρίσκονται, σύμφωνα με τους συντάκτες της έκθεσης, σε «ντροπιαστικά χαμηλά επίπεδα» κάτι που αποδεικνύει ότι η ανάπτυξη δεν είναι πανάκεια αναφέρει ο «Guardian».

Στην κορυφή – καμία έκπληξη – βρίσκεται η Σουηδία. Είναι μήπως ο τελευταίος παράδεισος επί γης; Οι σοσιαλιστικές κυβερνήσεις που κυβέρνησαν την σκανδιναβική χώρα τα 81 από τα τελευταία 100 χρόνια μετέτρεψαν τη χώρα σε ένα από τα κοινωνικά δίκαια κράτη στον κόσμο. Αλλά ακόμα και στη Σουηδία τα πράγματα αλλάζουν – και όχι προς το καλύτερο. Οι 178 δισεκατομμυριούχοι της χώρας διαχειρίζονται κεφάλαια υπερδιπλάσια από τα ετήσια έσοδα του κράτους. Ενας Σουηδός με βασική εκπαίδευση έχει προσδόκιμο ζωής μικρότερο κατά πέντε έτη από έναν πτυχιούχο. Η ψαλίδα άρχισε να διευρύνεται τη δεκαετία του 1980 όταν οι σουηδοί σοσιαλδημοκράτες άρχισαν να γοητεύονται από τις νεοφιλελεύθερες συνταγές και η τάση αυτή εντάθηκε ανάμεσα στο 2006 και το 2014.

Η ανισότητα είναι ένας δείκτης εξαιρετικά δύσκολο να μετρηθεί. Οι χώρες κατατάσσονται με βάση των δείκτη Gini ο οποίος μετρά τη κατανομή του εισοδήματος και του πλούτου και βαθμολογεί τις χώρες από το 0 (απόλυτη ισότητα) ως το 1 (απόλυτη ανισότητα). Το μειονέκτημα της μεθόδου είναι δεν προσφέρει κανένα στοιχείο σχετικά με τις αιτίες οι οποίες είναι πολύπλοκες και διαφορετικές μεταξύ τους.

Για τον λόγο αυτό οι ερευνητές που ανέλαβαν την έρευνα του τελευταίου έτους μελέτησαν τι ποσοστό επί τους προϋπολογισμού τους δαπανούν ετησίως τα κράτη σε 18 τομείς-κλειδιά. Πιστεύουν ότι αυτή η προσέγγιση προσφέρει μία πιο ακριβή εικόνα των αιτιών της ανισότητας.

 

Σύμφωνα με τον Μαξ Λόουσον, επικεφαλής του τμήματος πολιτικών ανισότητας στο Oxfam International μία από τις αιτίες θα πρέπει να αναζητηθεί στη σταθερή μείωση του ποσοστού των εταιρικών φόρων ειδικά στις πλούσιες χώρες – ο μέσος όρος φορολόγησης των επιχειρήσεων στις χώρες του G20 έπεσε από το 40% το 1990 στο 28,7% το 2015.

«Η μοναδική χώρα που αύξησε τα τελευταία χρόνια τους φόρους στις επιχειρήσει είναι η Χιλή» αναφέρει στον «Guardian» ο Λόουσον. «Οι πλούσιες χώρες τείνουν να ενεργούν λανθασμένα σε ό,τι αφορά τη φορολόγηση διότι έχει επικρατήσει η τάση να σπρώχνουν τους φόρους στον φορολογούμενο μέσω του ΦΠΑ. Οι πλούσιοι πληρώνουν όλο και λιγότερους φόρους και αυτή η τακτική αντιμετωπίζεται από την επικρατούσα οικονομική αντίληψη ως μέσο απελευθέρωσης και ανάπτυξης της οικονομίας» εξηγεί ο αναλυτής.

Στο κομμάτι των εργασιακών δικαιωμάτων ενώ τα πλουσιότερα κράτη τα καταφέρνουν καλύτερα σε γενικές γραμμές, οι φτωχότερες χώρες τείνουν να έχουν πιο δίκαιους κατώτερους μισθούς. Οι γυναίκες παγκοσμίως υποφέρουν περισσότερο από τους άνδρες από την μισθολογική ανισότητα.

Στον τομέα των κοινωνικών δαπανών οι ευρωπαϊκές χώρες βρίσκονται όπως ήταν αναμενόμενο στην κορυφή. Το κοινωνικό κράτος στην Ευρώπη εξακολουθεί να ζει, παρά τα προβλήματα. Αλλά όπως επισημαίνει η έκθεση τα συστήματα κοινωνικής προστασίας που γεννήθηκαν μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο βρίσκονται σήμερα – και ιδιαίτερα μετά το 2008 – υπό πολιορκία από τις ίδιες τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις που σιγά – σιγά κατεδαφίζουν όσα πέτυχαν εδώ και δεκαετίες.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News