Τη νύχτα ο κόσμος μας από ψηλά μοιάζει μ’ ένα κομμάτι ύφασμα διάτρητο από φώτα. Οι δρόμοι μετατρέπονται σε φωτεινά νήματα που συνδέουν άλλοτε συμπαγείς άλλοτε πιο αραιές μάζες φωτός – κωμοπόλεις, πόλεις και μητροπόλεις ανά την υφήλιο. Ο νέος νυχτερινός Ατλαντας της ΝASA που δημιουργήθηκε με τις φωτογραφίες που τράβηξε ο δορυφόρος Suomi NPP, προσφέρει ξανά στην παγκόσμια κοινότητα εντυπωσιακά στιγμιότυπα της Γης, όταν στον πλανήτη μας ανάβουν τα φώτα. Πρόκειται για το «Black Marble», όνομα – φόρο τιμής στο «Blue Marble», την εμβληματική φωτογραφία που τράβηξαν οι αστροναύτες του Apollo 17 καθώς κατευθύνονταν προς τη Σελήνη. Αλλά αυτή η σχεδόν παραμυθένια θέα, από απόσταση χιλιάδων χιλιομέτρων μακριά, μάς αποκαλύπτει πολλά περισσότερα πέρα από την νυχτερινή ομορφιά της Γης – ιστορίες  για πολέμους αλλά και για την αλόγιστη χρήση του εδάφους, την γιγάντωση των σύγχρονων μεγαλουπόλεων, τη φωτορύπανση.

Περισσότερο από το ένα τρίτο του παγκόσμιου πληθυσμού δεν μπορεί να δει τον Γαλαξία μας, λόγω των πανίσχυρων και ακατάλληλων συστημάτων φωτισμού που κυριαρχούν στις πόλεις και τα άλλα αστικά κέντρα σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύθηκε πέρυσι στην επιστημονική επιθεώρηση Science από μια διεθνή ομάδα αστρονόμων και λοιπών ειδικών. Και όλο αυτό το άφθονο φως σβήνει την πλειονότητα των άστρων στους ουρανούς της Ευρώπης, της Αμερικής και της Ασίας. Στην έρευνα, επισημαίνεται ότι το 60% των Ευρωπαίων και σχεδόν το 80% των Αμερικανών δεν μπορούν να δουν τον Γαλαξία μας. Σχεδόν όλοι στην Γηραιά Ήπειρο και τις ΗΠΑ (σε ποσοστό 99%) ζουν κάτω από ουρανούς στους οποίους κυριαρχεί η φωτορύπανση.

Η κοιλάδα του Πάδου, για παράδειγμα, στη γειτονική Ιταλία, είναι μία από τις περιοχές που πλήττονται περισσότερο από τη φωτορύπανση στον κόσμο και για τον λόγο αυτό η μικροσκοπική και Γαληνοτάτη Δημοκρατία του Σαν Μαρίνο συγκαταλέγεται μεταξύ των πέντε κρατών – μαζί με το Κουβέιτ, το Κατάρ, τη Σιγκαπούρη και τη Μάλτα ο συνολικός πληθυσμός των οποίων για να μπορέσει να διακρίνει τον Γαλαξία μας θα πρέπει να εγκαταλείψει τη χώρα του. Αυτή η υπερβολική δόση φωτός –αναφέρει η ιταλική La Repubblica– καθιστά πρακτικά αδύνατο το να μπορέσει κάποιος να βρει έναν άσπιλο, πρωτόγονο, ουρανό στην ιταλική επικράτεια – σε αντίθεση με τη Γερμανία και την όμορη Γαλλία. Δεν είναι τυχαίο οπότε που η Ιταλία κατατάσσεται στην πρώτη θέση, μεταξύ των πιο βιομηχανοποιημένων χωρών του G20, αυτής της ειδικής λίστας όσον αφορά τα επίπεδα της φωτορύπανσης.

Ο πρώτος νυχτερινός Ατλαντας της Γης δημιουργήθηκε από τη NASA το 2012 ενώ οι καινούργιες εικόνες του δορυφόρου Suomi, που κοινοποιήθηκαν από τη Εθνική Υπηρεσία Αεροναυπηγικής και Διαστήματος των ΗΠΑ και μέσω ενός διαδραστικού χάρτη προσφέρουν μια ιδέα για το πώς και με τι ρυθμούς αλλάζει ο κόσμος μας. Την εντυπωσιακή ανάπτυξη που σημειώθηκε σε συγκεκριμένες περιοχές του κόσμου τα τελευταία χρόνια, για παράδειγμα, όπως αποδεικνύει ξεκάθαρα η περίπτωση της Βόρειας Ινδίας, με τις πολιτείες του Ουτάρ Πραντές και του Μπισάρ σχεδόν να ενώνονται με το Νέο Δελχί να σχηματίζουν μια ενιαία κολοσσιαίων διαστάσεων φωτεινή πολιτεία.

Αλλά οι εικόνες της νυχτερινής Γης αποκαλύπτουν και τις τρομερές συνέπειες των πολέμων. Εκεί που κάποτε έστεκαν σημαντικά αστικά κέντρα, τώρα τα φώτα είναι σβηστά και υπάρχουν μόνον ερείπια. Η Παλμύρα, που τις νύχτες έλαμπε στην έρημο, κατά μήκος του δρόμου που οδηγεί από τη Χομς προς την ανατολική Συρία και τον Ευφράτη, δεν υπάρχει πια, όπως και άλλες πόλεις που κάποτε ακτινοβολούσαν στον νυχτερινό ουρανό της χειμαζόμενης από την εμφύλια σύρραξη Συρίας. Το ίδιο φαίνεται να έχει συμβεί και στο νότο της Λιβύης, εκεί όπου αρχίζει η Σαχάρα. Καμιά αλλαγή δεν φαίνεται να σημειώθηκε, ωστόσο, στη Βόρεια Κορέα, μια σκοτεινή κηλίδα πάνω στην οποία ξεχωρίζει ένα μοναδικό, απομονωμένο και ισχνό φως, η πρωτεύουσα Πιονγιάνγκ. Κάτω από το βορειοκορεατικό σκότος, ωστόσο, υπάρχει η ολόφωτη Νότια Κορέα, γεγονός που αναδεικνύει με τρόπο έμμεσο και συμβολικό το βαθύ, πολιτικό και πολιτισμικό,  χάσμα που χωρίζει τις δύο Κορέες.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News