Το 1962, όταν οι Σουηδοί έδωσαν το Νομπέλ Λογοτεχνίας στον πολυδιαβασμένο και στην Ελλάδα αμερικανό πεζογράφο Τζον Στάινμπεκ («Τα σταφύλια της οργής», «Ανθρωποι και ποντίκια», «Ανατολικά της Εδέμ» κ.ά.), ο μετέπειτα νομπελίστας της Λογοτεχνίας (2016)  τραγουδοποιός Μπομπ Ντίλαν, Αμερικανός επίσης, έβγαλε το πρώτο του άλμπουμ (με φολκ ήχο και ιδιότυπα φαλτσαριστή φωνή), στο οποίο είχε συμπεριλάβει και το τραγούδι «Talkin’ New York» («Περί Νέας Υόρκης»). Στη στιχουργία αυτού του τραγουδιού κάποιος ακροατής, ακόμη και σήμερα, διαπιστώνει τι σοκ προκαλεί σε ένα χωριατόπαιδο η πρώτη επαφή με τη μεγαλούπολη.

Τα συγκεκριμένα πρωτόλεια στιχάκια του Ντίλαν είναι τα εξής: «Εφυγα από την Αγρια Δύση αφήνοντας τις πόλεις που μου αρέσουν. Μέχρι να έρθω στην πόλη της Νέας Υόρκης πίστευα ότι είχα δει τι σημαίνει πάνω και τι σημαίνει κάτω. Αλλά εδώ οι άνθρωποι κατεβαίνουν κάτω στη γη, ενώ τα κτίρια ανεβαίνουν ψηλά στον ουρανό»…

Το σπουδαιότερο: ο νεαρός τραγουδοποιός είχε χρησιμοποιήσει για τις «πόλεις» της Αγριας Δύσης και για την πόλη της Νέας Υόρκης το ίδιο ουσιαστικό: towns και town, τον πληθυντικό και τον ενικό της λέξης, που στα αγγλικά δηλώνει την κωμόπολη και αντιδιαστέλλεται προς την πραγματική πόλη, το city. Δέος, δηλαδή, αλλά και ασυνείδητο άγχος να κατεβάσει το Μεγάλο Μήλο στα δικά του μέτρα.

Το τραγούδι δεν τελειώνει με έκπληξη. Οπως ήταν αναμενόμενο, ο μικρός την κοπάνησε από τη Νέα Υόρκη με την πρώτη ευκαιρία, αφού πρώτα πέταξε κάποιες σπόντες για την ποιότητα του χαρακτήρα και της ζωής των Νεοϋορκέζων, παρά την παραδοχή ότι «στον μεγαλύτερο τόπο τα λεφτά είναι περισσότερα».

Εγραψε: «Ετσι ένα πρωί που ο ήλιος ήταν ζεστός έφυγα από την πόλη της Νέας Υόρκης και κατευθύνθηκα προς τους ουρανούς της Δύσης. Γεια σου, Νέα Υόρκη». Ενα τραγούδι ήταν αυτό, βέβαια, ανάμεσα σε εκατομμύρια άλλα. Διότι, στην πραγματική ζωή, χωρίς τη Νέα Υόρκη, χωρίς την ιντελιγκέντσιά της και χωρίς την πολιτιστική βιομηχανία της ο Ντίλαν θα έμενε χωριατόπαιδο. Ταλαντούχο, φυσικά, αλλά άγνωστο και άσημο, πιθανώς και άφραγκο.

Από τις 23 Ιανουαρίου στους κινηματογράφους θα προβάλλεται το φιλμ της Disney με τίτλο «A Complete Unknown» («Απολύτως άγνωστος» – φράση του Ντίλαν από το τραγούδι «Like Α Rolling Stone», του άλμπουμ «Highway 61 Revisited» του 1965). Οπως μας κατατόπισε η Corriere della Sera, «πρόκειται για κινηματογραφική βιογραφία του νεαρού Ντίλαν», ο οποίος, μέγας πλέον, φτασμένος, χορτασμένος και επιπροσθέτως νομπελίστας, «συνεργάστηκε στο σενάριο». Είχε και έναν καλό λόγο για τον νεαρό που τον υποδύεται, τον Τιμοτέ Σαλαμέ: «Ο Τίμι είναι λαμπρός ηθοποιός, είναι απόλυτα αξιόπιστος στον ρόλο». Τη σκηνοθεσία υπέγραψε ο Τζέιμς Μάνγκολντ.

Ο Σαλαμέ δεν συνάντησε τον 83χρονο τραγουδοποιό, όμως τον ευχαρίστησε «για τη μουσική του και για την τέχνη του» και ανταπέδωσε τις ευγένειες: «Το να δέχομαι ένα φιλικό χτύπημα στην πλάτη από έναν θρύλο δεν είναι μόνο καθησυχαστικό, αλλά ξεπερνά το πιο τρελό μου όνειρο».

Ο 29χρονος Σαλαμέ, λοιπόν, υποδύεται τον Ντίλαν –ούτε καν 20χρονο– να κατεβαίνει από τη Μινεσότα στη Νέα Υόρκη, προτού γράψει μερικά τραγούδια που έμειναν αθάνατα στην αμερικανική ποπ, «όπως το ‘‘Blowin’ In the Wind’’, το πρώτο του αριστούργημα». Και συνέχισε η Corriere: «Είναι η ιστορία της γόνιμης νεαρής ηλικίας του, όταν δεν εμφανιζόταν στη σκηνή με καουμπόικο καπέλο.

»Η φωνή ήταν νεανική σε αυτές τις πρώτες μπαλάντες, η κιθάρα ωμή, τα σόλο της φυσαρμόνικας εντυπωσιακά. Τα μαλλιά ατημέλητα, το βλέμμα σαν πληγωμένου αετού. Είναι ο μύθος του ποιητή που αφηγείται την ουτοπία ενός διαφορετικού κόσμου, που ξέφευγε από το πλήθος ακόμη και όταν ήθελαν με το ζόρι να τον βάλουν επικεφαλής των διαδηλώσεων κατά του Πολέμου του Βιετνάμ. Ελεύθερος άνθρωπος που πηγαίνει κόντρα στον άνεμο».

Περίπου έτσι θαμπωμένος είναι και ο Σαλαμέ. Δήλωσε ότι, αν μπορούσε, θα έπαιζε τον Ντίλαν κάθε δέκα χρόνια, σε βιογραφικά φιλμ για όλα τα στάδια της καριέρας του. «Θα το έκανε οπωσδήποτε». Φυσικά, υπάρχουν και γυναίκες ηθοποιοί στην ταινία.

«Δίπλα στον Σαλαμέ, που στο φιλμ τον βλέπουμε με σκούρα γυαλιά και σγουρά μαλλιά, παίζουν η Μόνικα Μπάρμπαρο στον ρόλο της Τζόαν Μπαέζ και η Ελ Φάνινγκ στον ρόλο της Σιλβί Ρούσο». Τα υπόλοιπα στην οθόνη (και, για τους τυχόν φιλοπερίεργους, στα LP).

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News