«The StaliniZation of Russia», με το Z να είναι δανεικό από ένα από τα ρωσικά άρματα μάχης που επελαύνουν στην Ουκρανία. Οι αρχισυντάκτες τoυ Economist αποφάσισαν να βάλουν με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο κατά του Βλαντίμιρ Πούτιν, τόσο με τον τίτλο όσο και με την εικόνα του εξωφύλλου του τελευταίου τεύχους τους. Και το κεντρικό άρθρο τους είναι εξίσου σκληρό: «Οταν ο Βλαντίμιρ Πούτιν διέταξε την εισβολή στην Ουκρανία, ονειρευόταν να αποκαταστήσει τη δόξα της ρωσικής αυτοκρατορίας. Κατέληξε να αποκαθιστά τον τρόμο του Ιωσήφ Στάλιν», υποστηρίζουν.

Οι ιστορικοί παραλληλισμοί συχνά ενέχουν κινδύνους. Αλλά το γεγονός ότι τη Ρωσία του Πούτιν με την ΕΣΣΔ του Στάλιν τη συγκρίνει ένα από τα πιο έγκυρα ΜΜΕ στον κόσμο, αποδεικνύει τουλάχιστον την κρισιμότητα της κατάστασης. Φυσικά δεν έχουμε φτάσει (ακόμα;) στα γκουλάγκ και στις εξοντώσεις αντιφρονούντων με συνοπτικές διαδικασίες έπειτα από δίκες-παρωδία.

Αν και ευλόγως θα μπορούσε να υποστηριχθεί ότι η διαφορά είναι ίσως περισσότερο ποσοτική παρά ποιοτική, τουλάχιστον λαμβάνοντας υπόψη τις τύχες της Ανα Πολιτκόφσκαγια (δολοφονήθηκε στη Μόσχα το 2006), του Μπόρις Νεμτσόφ (δολοφονήθηκε επίσης στη Μόσχα το 2015) και του Αλεξέι Ναβάλνι (κρατείται σε «σωφρονιστικό» κέντρο υψίστης ασφαλείας έπειτα από παραπάνω από μία αποτυχημένες απόπειρες δολοφονίας).

Τυπικά σταλινικό είναι, για παράδειγμα, σύμφωνα με τον Economist, το βαρύ πέπλο λογοκρισίας που καλύπτει πλέον τα ρωσικά μέσα ενημέρωσης με εφημερίδες, τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς σταθμούς και λοιπά ανεξάρτητα μέσα να σφραγίζονται και να θεσπίζονται ποινές κάθειρξης έως και δεκαπέντε έτη για όλους όσοι αρνούνται να προπαγανδίζουν την «αλήθεια» του Κρεμλίνου και του επικεφαλής του.

H οποία αλήθεια στην προκειμένη περίπτωση είναι το «ψέμα που όλα τα εμπεριέχει» (all-encompassing lie) και επανέλαβε εκ νέου ο ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ από την Τουρκία περί μη ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία: «Επιμένοντας πως η στρατιωτική “επιχείρηση” του Πούτιν αποναζιστικοποεί την Ουκρανία, η κρατική τηλεόραση επανασταλινικοποιεί τη Ρωσία», αποφαίνεται το λονδρέζικο περιοδικό.

Ο Economist αναδεικνύει επίσης τα λάθη που κατέστρεψαν τα σχέδια του ρώσου προέδρου περί ενός αστραπιαίου πολέμου, άμεσης κατάληψης του Κιέβου και άνευ όρων συνθηκολόγησης της Ουκρανίας. Επειτα από περισσότερο από δύο εβδομάδες που οι ρωσικές δυνάμεις σφυροκοπούν τις μεγαλύτερες πόλεις της Ουκρανίας, o Πούτιν βρίσκεται ξεκάθαρα σε δύσκολη θέση.

Οι Ρώσοι ενδέχεται να καταλάβουν τελικά την ουκρανική πρωτεύουσα, καταφεύγοντας στην αλόγιστη βία, ωστόσο στο πλαίσιο ενός πολέμου που θα συνεχίζεται επί μήνες «θα είναι δύσκολο να δούμε τον Πούτιν ως τον νικητή. Ας υποθέσουμε ότι η Ρωσία καταφέρνει να επιβάλει μια νέα κυβέρνηση. Οι Ουκρανοί είναι πλέον ενωμένοι ενάντια στον εισβολέα. Το ανδρείκελο του Πούτιν δεν θα μπορούσε να κυβερνήσει χωρίς κατοχή, αλλά η Ρωσία δεν έχει χρήματα ούτε στρατεύματα για να φρουρεί ούτε καν τη μισή Ουκρανία. Σύμφωνα με τον αμερικανικό στρατό για να αντιμετωπιστεί μια εξέγερση – στην προκειμένη περίπτωση μια εξέγερση που υποστηρίζεται από το ΝΑΤΟ- οι κατακτητές χρειάζονται 20 έως 25 στρατιώτες ανά 1.000 ανθρώπους. Η Ρωσία έχει λίγους παραπάνω από τέσσερις. Εάν, όπως ενδέχεται να έχει αρχίσει να υπαινίσσεται το Κρεμλίνο, ο Πούτιν δεν επιβάλει μια κυβέρνηση ανδρεικέλων – γιατί δεν μπορεί – τότε θα πρέπει να έρθει σε συμβιβασμό με την Ουκρανία κατά τη διάρκεια ειρηνευτικών συνομιλιών. Ωστόσο θα αγωνιστεί για να επιβάλει οποιαδήποτε συμφωνία. Σε τελική ανάλυση, τι θα κάνει εάν η μεταπολεμική Ουκρανία συνεχίσει να ολισθαίνει της προς τα δυτικά: θα εισβάλει ξανά;», διερωτώνται οι Βρετανοί.

Λαμβάνοντας αυτά υπόψη, συμπεραίνεται, οπότε, πως «εισβάλλοντας στην Ουκρανία, ο Πούτιν διέπραξε ένα καταστροφικό λάθος», αποκαλύπτοντας όλες τις αδυναμίες της ρωσικής πολεμικής μηχανής και εκθέτοντας τη χώρα τους σε βαρύτατες κυρώσεις.

Επιπρόσθετα, «όπως έκανε και ο Στάλιν, ο Πούτιν καταστρέφει την μεσαία τάξη, τη μεγάλη κινητήρια δύναμη του εκσυγχρονισμού της Ρωσίας. Αντί να σταλούν στα γκουλάγκ, καταφεύγουν σε πόλεις όπως η Κωνσταντινούπολη, στην Τουρκία, και το Ερεβάν, στην Αρμενία. Οσοι επιλέγουν να παραμείνουν, φιμώνονται από περιορισμούς στην ελευθερία του λόγου και της συνάθροισης. Θα πληγούν από τον υψηλό πληθωρισμό και την οικονομική εξάρθρωση. Σε μόλις δύο εβδομάδες έχασαν τη χώρα τους».

Αλλά ο Στάλιν ήταν επικεφαλής μιας αναπτυσσόμενης οικονομίας ενώ βάση του αποτελούσε μια πραγματική ιδεολογία, παρότι την επέβαλε με δολοφονικές μεθόδους. Παρά τα όποια πολλά εγκλήματά του κατάφερε να εδραιώσει τη ρωσική αυτοκρατορία ενώ κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου η χώρα του θυσιάστηκε περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη για να πατάξει τον ναζισμό στην Ευρώπη.

Αντιθέτως ο Πούτιν δεν μπορεί να κερδίσει έναν πόλεμο που εκείνος αποφάσισε να κηρύξει. Ταυτόχρονα φτωχαίνει και περιθωριοποιεί την πατρίδα του και τους συμπατριώτες του ενώ, όσον αφορά την ιδεολογία, «ο πουτινισμός αναμειγνύει εθνικισμό και θρησκευτική Ορθοδοξία για ένα τηλεοπτικό κοινό».

Για το απώτερο μέλλον, οι προβλέψεις του Economist είναι τουλάχιστον ζοφερές. Προβλέπει ότι, καθώς θα καθίσταται σαφές το μέγεθος της αποτυχίας του Πούτιν, η Ρωσία θα εισέλθει στην πιο κρίσιμη και επικίνδυνη φάση αυτής της σύγκρουσης, με τις φατρίες του καθεστώτος να στρέφονται η μία εναντίον της άλλης και να αλληλοκατηγορούνται.

Ο ρώσος πρόεδρος δεν θα εμπιστεύεται κανέναν ενώ ενδέχεται να αναγκαστεί να πολεμήσει για την εξουσία. Θα μπορούσε επίσης να αποπειραθεί να αλλάξει την πορεία του πολέμου, τρομοκρατώντας τους Ουκρανούς και διώχνοντας τους συμμάχους τους, «με χημικά όπλα ή ακόμα και με ένα πυρηνικό χτύπημα».

Για αυτό η διεθνής κοινότητα πρέπει να κάνει ό,τι μπορεί, ούτως ώστε να μετριαστούν οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν. Καταρχάς αποκαλύπτοντας την αλήθεια για τα ψεύδη του Πούτιν. «Οι δυτικές τεχνολογικές εταιρείες κάνουν λάθος που διακόπτουν τις δραστηριότητες τους στη Ρωσία, γιατί παραδίδουν στο καθεστώς τον απόλυτο έλεγχο της ροής των πληροφοριών», θεωρεί ο Economist, υποστηρίζοντας, επίσης, πως οι δυτικές κυβερνήσεις πρέπει να αρχίσουν να υποδέχονται πέρα από πρόσφυγες από την Ουκρανία και εμιγκρέδες από τη Ρωσία.

Την ίδια ώρα το ΝΑΤΟ μπορεί να συμβάλει στο να περιοριστεί το καταστροφικό μένος του ρώσου προέδρου «συνεχίζοντας να εξοπλίζει την κυβέρνηση του Βολοντίμιρ Ζελένσκι και να τον υποστηρίζει εάν αποφασίσει ότι έχει έρθει η ώρα να εμπλακεί σοβαρές διαπραγματεύσεις». Η Δύση μπορεί επίσης να επιδεινώσει τη θέση του Πούτιν, μέσω νέων κυρώσεων στο ενεργειακό τομέα, συνυπολογίζοντας, ωστόσο, και το αναπόφευκτο πλήγμα στη διεθνή οικονομία.

Σχετικά με την «παράνοια του Πούτιν» και το πώς θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί, το ΝΑΤΟ πρέπει να δηλώσει (σσ: πράγμα που έχει ήδη κάνει) πως δεν θα βάλει κατά ρωσικών δυνάμεων, εκτός και εάν δεχθεί επίθεση. Γιατί το χειρότερο που θα μπορούσε να συμβεί στην παρούσα φάση θα ήταν να παρασυρθεί σε έναν ευρύτερο πόλεμο ο Πούτιν, μέσω της επιβολής, για παράδειγμα, μιας ζώνης απαγόρευσης πτήσεων που αναγκαστικά θα πρέπει να επιτηρείται στρατιωτικά. Εξίσου σημαντικό είναι να ξεκαθαριστεί πως επιδίωξη της Δύσης δεν αποτελεί (παρότι σίγουρα είναι πόθος) η αλλαγή καθεστώτος στη Μόσχα.

«Καθώς η Ρωσία καταποντίζεται, η αντίθεση με τον πρόεδρο της διπλανής πόρτας είναι έκδηλη. Ο Πούτιν είναι απομονωμένος και ηθικά νεκρός. Ο Ζελένσκι είναι ένας γενναίος κοινός άνθρωπος που έχει συσπειρώσει τον λαό του και τον κόσμο. Είναι το αντίθετο του Πούτιν — και ενδεχομένως η νέμεσή του. Σκεφτείτε τι θα μπορούσε να καταστεί η Ρωσία, όταν απελευθερωθεί από τον Στάλιν του 21ου αιώνα», καταλήγει ο Economist.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News