Το Gaia είναι ένα διαστημικό σκάφος που εκτοξεύτηκε από τoν Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA) το 2013 με συγκεκριμένη αποστολή, η οποία θα συνεχιστεί μέχρι το 2025. Ο κύριος στόχος της είναι η συλλογή data για τα αστέρια του γαλαξία μας. Από τη μέτρηση της θέσης τους μέχρι την απόστασή τους και την κίνησή τους. Συγκρίνοντας και μελετώντας τα δεδομένα κατέστη εφικτό να ανακαλύψουμε κάτι περισσότερο για το αστέρι γύρω από το οποίο περιστρέφεται η Γη μας, τον Ηλιο.

Ενώ η μάζα των αστεριών αλλάζει σχετικά ελάχιστα, η θερμοκρασία και το μέγεθός τους μεταβάλλονται καθώς προχωρούν τα χρόνια. Αυτές οι παραλλαγές καθορίζονται από τον τύπο των αντιδράσεων πυρηνικής σύντηξης που λαμβάνουν χώρα στο αστέρι. Για να συσχετίσουμε τις ιδιότητες των εκατοντάδων άστρων που μπορούμε να παρατηρήσουμε, υπάρχει ένα διάγραμμα, γνωστό ως Hertzsprung-Russell, που δημιουργήθηκε στις αρχές του 20ούυ αι. από τους αστρονόμους Εζναρ Χέρτζσπρουνγκ και Χένρι Νόρις Ράσελ. Αυτό το μοντέλο συσχετίζει την εγγενή φωτεινότητα ενός άστρου με τη θερμοκρασία της επιφανείας του, συνεπώς είναι σε θέση να αποκαλύψει πώς εξελίσσονται τα αστέρια κατά τη διάρκεια των μεγάλων κύκλων ζωής τους.

Ο Ηλιος σήμερα είναι 4,57 δισεκατομμυρίων ετών. Βρίσκεται σε μια «άνετη μέση ηλικία, συντήκοντας υδρογόνο σε ήλιο και γενικά βρίσκεται σε μια μάλλον σταθερή κατάσταση, ακόμη και ακίνητη» εξηγούν από την ESA. Οταν τελειώσει το υδρογόνο στον πυρήνα του, θα αρχίσουν οι αλλαγές στις διαδικασίες σύντηξης, έτσι το αστέρι θα μετατραπεί σε κόκκινο γίγαντα, οδεύοντας προς τον «θάνατό» του. Για να καταλάβετε πότε θα συμβεί αυτό πρέπει να έχετε πληροφορίες για τη μάζα του και για τη χημική σύστασή του. Εδώ μπαίνουν στο παιχνίδι τα data του Gaia και το προαναφερθέν διάγραμμα – αυτά μας επιτρέπουν να συσχετίσουμε την ιστορία άλλων άστρων με την ιστορία του Ηλίου.

Η ανάλυση έγινε από την αστρονόμο Ορλαγκ Κρίβι και από συνεργάτες του Gaia. Χρησιμοποίησαν κυρίως δεδομένα σχετικά με αστέρια με επιφανειακές θερμοκρασίες μεταξύ 3.000 και 10.000 βαθμών Κέλβιν (ο Ηλιος σήμερα έχει θερμοκρασία επιφανείας περίπου 6.000 βαθμούς Κέλβιν, δηλαδή 1.638.900 βαθμούς Κελσίου). Αυτά είναι τα άστρα με τη μεγαλύτερη διάρκεια ζωής, επομένως κατέχουν και μπορούν να αποκαλύψουν περισσότερες πληροφορίες για την ιστορία του γαλαξία. Στη συνέχεια εστίασαν σε ουράνια σώματα με την ίδια μάζα και χημική σύνθεση με τον Ηλιο. Τα κριτήρια περιελάμβαναν δείγμα 5.863 αστεριών και κατάφεραν να χαράξουν μια γραμμή στο προαναφερθέν διάγραμμα που αντιπροσωπεύει την εξέλιξή του από το παρελθόν στο μέλλον.

Ο Ηλιος θα φθάσει στη μέγιστη θερμοκρασία του όταν «γυρίσει» περίπου 8 δισεκατομμύρια χρόνια (άρα σε περίπου 3,5 δισεκατομμύρια χρόνια). Τότε θα κρυώσει και θα γίνει ένας κόκκινος γίγαντας: αυτό θα συμβεί γύρω στα 10-11 δισεκατομμύρια χρόνια (άρα σε περίπου 5,5 ή 6,5 δισεκατομμύρια χρόνια). Τελικά θα «πεθάνει». «Αν δεν μπορούμε να καταλάβουμε τον Ηλιο μας, και υπάρχουν πολλά πράγματα που δεν γνωρίζουμε ακόμη για αυτόν, πώς μπορούμε να σκεπτόμαστε ότι καταλαβαίνουμε όλα τα άλλα αστέρια που αποτελούν τον υπέροχο γαλαξία μας;», διερωτάται η Κρίβι.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News