Ο μετρ του τρόμου Στίβεν Κινγκ είναι, μεταξύ άλλων, διάσημος για τους πολύ ευφάνταστους τρόπους με τους οποίους «σκοτώνει» τους ήρωές του – σε βαθμό που δυσκολεύεται κανείς να σκεφτεί ότι θα μπορούσαν να συμβούν στην πραγματικότητα. Και όμως, οι πολύ αληθινές ιστορίες ενός βέλγου ιατροδικαστή αποδεικνύουν ότι η πραγματικότητα –ειδικά αυτή του θανάτου– πολύ συχνά ξεπερνά και την πιο άγρια φαντασία.
Ενα κορίτσι σε μια φάρμα που το καταβροχθίζουν γουρούνια. Ενας περαστικός που ο λαιμός του κόβεται από τη σπασμένη λεπίδα ενός χλοοκοπτικού που χτύπησε σε μια πέτρα. Μια γυναίκα πυροβολεί 13 φορές το σώμα του φαινομενικά κοιμισμένου πατέρα της, αλλά απαλλάσσεται από τον φόνο επειδή εκείνος είχε πεθάνει από ανεύρυσμα τρεις ώρες νωρίτερα.
Μικρές τραγωδίες σαν αυτές γεμίζουν τις σελίδες των βιβλίων του βέλγου ιατροδικαστή Φιλίπ Μποξό και εξηγούν γιατί τα μπεστ σέλερ του βρίσκονται στο νούμερο ένα, δύο και τρία των μη λογοτεχνικών βιβλίων στη Γαλλία: είναι μακάβρια, κωμικοδραματικά και, κυρίως, αληθινά.
«Αν έγραφα ένα μυθιστόρημα θα ήμουν δέσμιος των ορίων της ανθρώπινης φαντασίας» λέει στον Guardian ο ιατροδικαστής. «Αλλά γράφω για πράγματα που πραγματικά συνέβησαν – και μερικές φορές η αλήθεια είναι απολύτως αδιανόητη».
Η τριλογία του, που δημοσιεύεται με ρυθμό ενός βιβλίου τον χρόνο και πλησιάζει ταχύτατα το όριο των πωλήσεων του 1 εκατ. αντιτύπων, περιλαμβάνει λεπτομερείς ιατρικές περιγραφές για το πώς ο Μποξό ανοίγει και εξετάζει τα πτώματα ώστε να διερευνήσει τι τους συνέβη, πώς τα πτώματα μπορούν είτε να σαπίσουν είτε να μουμιοποιηθούν ή να σαπωνοποιηθούν (όταν το πτώμα μετατρέπεται σε ουσία που μοιάζει με σαπούνι) εάν παραμείνουν ανέγγιχτα για πολύ καιρό, και πώς οι μύγες και οι σκουλήκια μπορούν να βοηθήσουν στον καθορισμό της ημερομηνίας θανάτου τους.
Ο πρώτος τόμος, με τίτλο «Les Morts Ont la Parole» (Οσα έχουν να πουν οι νεκροί) ξεκινάει με μια προειδοποίηση: «Οι ευαίσθητες ψυχές καλό θα είναι να απέχουν». Ωστόσο ο Μποξό δεν επιθυμούσε να γίνει προκλητικός. Βετεράνος ιατροδικαστής, που έχει πραγματοποιήσει περισσότερες από 2.500 αυτοψίες, ο 59χρονος παθολόγος από τη Λιέγη παρακινήθηκε να γράψει για την πραγματικότητα της καθημερινής του ρουτίνας επειδή πίστευε ότι το επάγγελμά του ήταν «πολύ παρεξηγημένο».
Ενα μεγάλο μέρος των βιβλίων του αφιερώνεται στην κατάρριψη μύθων που έχουν δημιουργηθεί από δημοφιλείς τηλεοπτικές σειρές, όπως το CSI ή ο «Σιωπηλός Μάρτυρας». Μια τρίχα που βρέθηκε στον τόπο του εγκλήματος μπορεί να βοηθήσει την έρευνα, αλλά σπανίως οδηγεί στην πλήρη διαλεύκανση της υπόθεσης, εξηγεί στον Guardian. «Γνωρίζω μόνο τρεις τέτοιες περιπτώσεις σε 30 χρόνια» γράφει.
Τα δακτυλικά αποτυπώματα είναι ως επί το πλείστον άχρηστα, ειδικά σε χώρες χωρίς ολοκληρωμένη βάση δεδομένων, όπως το Βέλγιο και η Γαλλία. Οι ιατροδικαστές δεν είναι τόσο λαμπεροί και φαντεζί όσο συχνά παρουσιάζονται. Σπανίως ντύνονται κομψά και φορούν προστατευτική ενδυμασία που τους κάνει να μοιάζουν «σαν το ανθρωπάκι της Michelin».
Ο Μποξό είπε ότι το επάγγελμά του ήταν επί χρόνια εξαιρετικά υποχρηματοδοτούμενο: τα τελευταία 20 χρόνια ο αριθμός των ανθρώπων που κάνουν τη δουλειά του μειώθηκε στο μισό και το Βέλγιο διενεργεί αυτοψίες μόνο στο 0,2% των νεκρών, ποσοστό κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. «Η σκέψη μου ήταν να εξηγήσω τι πραγματικά κάνουν οι άνθρωποι όπως εγώ, ώστε να βοηθήσω, εάν μπορώ, με αυτόν τον τρόπο να υπάρξει κάποια πολιτική υποστήριξη προς το επάγγελμά μου» είπε.
Τον προσέγγισε ο εκδοτικός οίκος Kennes όταν ο Μποξό έκανε ένα podcast για τον γαλλόφωνο βελγικό τηλεοπτικό σταθμό RTBF. Αρχικά ήταν έντονα διστακτικός. «Πάντα έλεγα ιστορίες στους μαθητές μου, αλλά δεν ήμουν σίγουρος ότι μπορούσα να γράψω» είπε στον Guardian.
Αποφάσισε ότι χρειαζόταν κάποια δημιουργική ελευθερία, οπότε οι υποθέσεις για τις οποίες γράφει δεν μοιάζουν καθόλου με τις αναφορές της αστυνομίας και μέρος του πλαισίου είναι επινοημένο, ώστε να μην αποκαλυφθούν οι ταυτότητες των νεκρών. Για να προστατεύσει την ανωνυμία των θυμάτων και των δραστών χρησιμοποίησε τα ονόματα φίλων του. «Αλλά τα βασικά γεγονότα και η επίλυση κάθε υπόθεσης είναι πάντα αληθινά».
Αληθινή είναι επίσης η ιστορία του άνδρα που ήταν τόσο αποφασισμένος να αυτοκτονήσει, ώστε το επιχείρησε με δύο τρόπους ταυτόχρονα: να κρεμαστεί και να πυροβολήσει τον εαυτό του στο κεφάλι. Ο πυροβολισμός ήταν άστοχος και έκοψε το σχοινί γύρω από το λαιμό του. Ο άνδρας έπεσε κάτω με το κεφάλι και τελικά πέθανε από κάταγμα στο κρανίο.
Το πρώτο βιβλίο εκδόθηκε το 2022 με αρχικό τιράζ 5.000. Εκτοτε έχει πουλήσει περισσότερα από 270.000 αντίτυπα. Ο τρίτος τόμος, το «La Mort en Face» (Αντιμετωπίζοντας τον θάνατο), κυκλοφόρησε τον περασμένο Αύγουστο και ένα βιβλιοπωλείο στο Σαρλερουά άνοιξε από τα μεσάνυχτα έως τις 6.30 π.μ., καθώς πάνω από 1.000 άνθρωποι είχαν σχηματίσει ουρά για ένα υπογεγραμμένο αντίτυπο. Εχουν ήδη ανατεθεί μεταφράσεις των βιβλίων του Μποξό σε 20 γλώσσες.
Ο Βέλγος εντοπίζει τρεις παράγοντες που θα μπορούσαν να εξηγήσουν τη δημοτικότητα των βιβλίων του: «Οι άνθρωποι αγαπούν τις αληθινές ιστορίες, τους αρέσει που αυτές οι ιστορίες είναι αρκετά σύντομες και ότι τις αφηγούμαι με αίσθηση του χιούμορ. Ο θάνατος δεν είναι απαραίτητα πάντα κάτι θλιβερό» λέει στον Guardian. Πρόσθεσε ότι το χιούμορ και ένας βαθμός κυνισμού είναι στρατηγικές ζωτικής σημασίας για το επάγγελμά του.
Πριν επιλέξει την Ιατρική, ο Μποξό ήθελε να γίνει ιερέας. «Αν είστε παθολόγος και συνεχίζετε να λιποθυμάτε όταν βλέπετε νεκρούς, μάλλον θα πρέπει να αλλάξετε δουλειά» κατέληξε. «Οταν βλέπω ένα νεκρό σώμα, σκέφτομαι: Ω, πόσο ελκυστικό! Είμαι λίγο ιδιαίτερος…».
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News