Πάντα το χάσμα ανάμεσα στις γενιές ήταν αβυσσαλέο. Οι νέοι δεν αγαπούν την ακινησία, αρέσκονται στην αλλαγή – ανατροπή, λατρεύουν να καβαλάνε το κύμα. Θέλουν να πετάξουν. Η Covid -19, ένας εχθρός αναπάντεχος, που ανάγει τον φόβο και τη στατικότητα σε προϋποθέσεις ύπαρξης, τους κάνει να μιλούν ακόμη και για προδοσία. Επικίνδυνα πράγματα.

Έρευνα γνώμης που διεξήχθη από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Διεθνών Σχέσεων σε 12 χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αποκαλύπτει με σαφήνεια ότι οι κάτω των 30, χονδρικά η γενιά Z, η γενιά εκείνων που γεννήθηκαν μετά το 1997 και πάντως ως το 2010, θεωρεί «εαυτόν» το μεγαλύτερο θύμα της πανδημίας.

Αισθάνονται αδικημένοι οι νέοι, που αντί να ακολουθήσουν την υπόσχεση της ζωής, ρίχνουν κλεφτές ματιές σε κρούσματα, θανάτους και διασωληνωμένους. Μετρούν πλήγματα στο σπίτι, στη δουλειά, στον τραπεζικό λογαριασμό, ενίοτε κι οδυνηρές απουσίες-εμπειρίες. Επιδεικνύουν πιστοποιητικά εμβολιασμού και self tests. Ποιοί; Αυτοί που εκ φύσεως ζουν ανάμεσα στο όνειρο και την πραγματικότητα. Στο μεταίχμιο του χρόνου, με την ψευδαίσθηση ότι είναι όλος δικός τους. Που δεν διακρίνουν ακόμη καθαρά τι σημαίνει δυνατότητα και τι παντοδυναμία. «Πένθος» αντί για απόλαυση; Σοκ.

Covid και Οικονομία

Ο ιός έχει αλώσει τις ζωές τους, λένε, παραπάνω από τους μισούς (57%). Είτε γιατί τους κατάπιε η τρύπα της Οικονομίας (20%), είτε γιατί τους άγγιξε η αρρώστια (37%) Στους άνω των 60, τα ποσοστά αυτά εμφανίζονται συρρικνωμένα, 9% και 26% αντιστοίχως.

Tα δυο τρίτα των κάτω των τριάντα νοιώθουν πως οι ευκαιρίες τους κατακρεουργήθηκαν – πάει, το ‘χασαν το τρένο… Οι ερευνητές δεν μασούν τα λόγια τους. Ο κυνισμός έχει πάρει τη θέση της ανεμελιάς. Αχρωμα ποσοστά έρχονται να επιβεβαιώσουν τις εκφράσεις θυμού, αγανάκτησης, ματαίωσης, στα πρόσωπα τους, δίπλα μας. Σιγά μη θέλουν να «μας» προστατεύσουν οι κυβερνώντες με τα απαγορευτικά και τόσους περιορισμούς. Περίπου οι μισοί (43%) νέοι που αποκρίθηκαν, αντιμετωπίζουν με σκεπτικισμό τα κίνητρα της πολιτικής εξουσίας στις χώρες τους. Ένα 20% κινείται οριακά, εκτιμά ότι οι περιορισμοί δεν είναι παρά δικαιολογίες για την άσκηση ελέγχου στους πολίτες. Το υπόλοιπο 23% κοιτάζει καχύποπτα: βασική έγνοια της εκάστοτε κυβέρνησης είναι να δείξει ότι ελέγχει την κατάσταση.

Η πρώτη γενιά που γαλουχήθηκε σε κόσμο ψηφιακό και «προσεύχεται» καθημερινά, ακόμη κι όταν είναι με παρέα (καθένας από τη συσκευή του) στον ναό του Instagram, αισθάνεται ασφυκτικά πάνω της τα λουριά της πανδημίας. Κι επιλέγει να μη χαρίζεται σε κανέναν. Αρκετά – λέει – με τις θυσίες για τις γενιές που προηγήθηκαν. Φτάνει και με τις γενναιοδωρίες απέναντι σε μια πραγματικότητα κομμένη και ραμμένη στα μέτρα των μεγαλύτερων, αυτών που ψηφίζουν ασφαλώς. Οι κληρονόμοι του Μέλλοντος βλέπουν τα χέρια τους αδειανά.

Κρίσεις και διαιρέσεις

Στην πολλοστή κρίση των τελευταίων ετών, η Ευρώπη έχει να διαχειριστεί νέου τύπου διαιρέσεις. Η κρίση του ευρώ διαίρεσε σε βόρειους και νότιους. Η κρίση της προσφυγιάς διαχώρισε, διαχωρίζει, σε ανατολή και δύση. Η κρίση της πανδημίας θέλει στον ένα πόλο τον κόσμο της εμπιστοσύνης και στον άλλο αυτόν της καχυποψίας, της μομφής, της αμφισβήτησης. Σε ένα τοπίο κατακερματισμένο, όπως αυτό της ξηραμένης γης, λίγο θέλει να φυτρώσει το άνθος του κακού.

Ποιος φταίει για τη βαριά σκιά του κορονοϊού; Θεσμοί και κυβερνήσεις, απαντούν οι νέοι (49%). Οι πολίτες, οι μονάδες, τα άτομα, επιμένουν οι μεγαλύτεροι (51%). Οι αριθμοί, όταν πέφτει το σκοτάδι, μετουσιώνονται σε έννοιες. Κι οι έννοιες αυτές, ευαίσθητες καθώς είναι, μπορεί να γίνουν σκιές. Το έλλειμμα εμπιστοσύνης έχει τη δύναμη να απειλήσει το μέλλον της δημοκρατίας. Ισχυρό αίσθημα αδικίας σήμερα μπορεί να προκαλέσει δυσανεξία σε δημοκρατικά εκλεγμένες κυβερνήσεις αύριο. Να επαναπροσδιορίσει τη σχέση των νεότερων πολιτών με την έννοια της ελευθερίας. Το περίγραμμα του ευρωπαϊκού σύμπαντος.

Το περιγράφει γλαφυρά στον Guardian ο εις εκ των δυο υπευθύνων της έρευνας, Μαρκ Λέοναρντ: οι σημερινοί νέοι διακατέχονται από το αίσθημα που προσδιόριζε εκείνους που κάποτε είχαν πολεμήσει. Κι εκείνοι ένιωθαν ότι έγιναν θυσία για τις μεγαλύτερες γενιές. Κι εκείνοι αισθάνονταν τα τραγικά πρόσωπα μιας  δύσκολης ιστορίας.

Κρίσιμη καμπή

Τεκτονικές αλλαγές επαπειλούνται, αν οι γηραιότεροι δεν δώσουν τη δέουσα προσοχή, τώρα που η Ευρώπη αρχίζει να πραγματεύεται τις μακροπρόθεσμες συνέπειες της πανδημίας. Τα σημάδια μένουν καμιά φορά στο σώμα, γίνονται ουλές. Κι οι σιωπηρές διαιρέσεις ίσως μετατραπούν σε εκκωφαντικό σχίσμα, με ανεπιθύμητες επιπτώσεις στα πλέον σημαντικά ευρωπαϊκά σχέδια. Την ελευθερία μετακίνησης, το μέλλον του σχεδίου ανάκαμψης της Γηραιάς Ηπείρου, τις σχέσεις της Ευρώπης με τον υπόλοιπο πλανήτη – όπως αυτές δομούνται με τη διπλωματία των εμβολίων και τη διεθνή βοήθεια.

Κοινώς, ας ευχηθούμε να μη δούμε επί του πρακτέου την ιστορία που εμπνεύστηκε για τη νουβέλα του «Ο Αναρριχώμενος Βαρόνος», το 1957, ο Ιταλο Καλβίνο. Την ιστορία ενός μικρού αγοριού, του Κόσιμο, που αηδίασε τόσο με τον τρόπο ζωής των γονιών του, που αρνήθηκε να καταπιεί έστω και μια στάλα από τη σαλιγκαρόσουπά του, ανέβηκε σε ένα δέντρο και είπε να μην ξανακατεβεί ποτέ.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News